Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Για τέταρτη χρονιά, το νησί των Ιπποτών θα πλημμυρίσει από τζαζ μελωδίες, στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Τζαζ Ρόδου και Νοτίου Αιγαίου, «Jazz Across The Water»· η μεγάλη γιορτή, φέτος θα στηθεί στο εντυπωσιακό Παλάτι των Ιπποτών και στο Αρχαίο Ωδείο της Ρόδου, από τις 27 έως και τις 30 Αυγούστου.
Πρωτεργάτης και καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, ο διεθνούς φήμης σαξοφωνίστας, συνθέτης και ακαδημαϊκός ερευνητής Δημήτρης Βασιλάκης που μίλησε μαζί μας.
Ακόμα ένα Φεστιβάλ, με εσάς, για άλλη μια φορά, στο τιμόνι. Ποιοι είναι οι νέοι στόχοι;
«Από φέτος επεκτεινόμαστε και σε άλλα νησιά του νοτίου Αιγαίου, ξεκινώντας από την Κω, συνεχίζουμε και εμπλουτίζουμε την αδελφοποίηση με το Bodrum Jazz Festival, ενώ ξεκινάμε εκπαιδευτικά προγράμματα και παράλληλες εκδηλώσεις κατά τη διάρκεια του έτους.
Επίσης, συνεργαζόμαστε με το ΕΚΠΑ, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Δωδεκανήσων, το Μουσικό Σχολείο Ρόδου, τη Μουσική Σχολή Αρμονία Κω.
Το κυρίως μέρος του προγράμματος στη Ρόδο, από τις 27 έως και τις 30 Αυγούστου, είναι πλέον τετραήμερο και περιλαμβάνει πολλές εθνικότητες και στιλ.
Ξεκινάμε με σειρά ομιλιών/performances/round table discussions με τίτλο “Candid Stories” με θεματικές όπως η φωνή των γυναικών στην τζαζ, τα 100 χρόνια φέτος από την γέννηση του Τζακ Κέρουακ, καθώς και με προβολή σχετικού ντοκιμαντέρ».
KOSTIS SOHORITIS
Διακεκριμένος σαξοφωνίστας, τα τελευταία χρόνια σας βλέπουμε και σε άλλο ρόλο· τι σηματοδοτεί για εσάς η διοργάνωση του Φεστιβάλ; «Είναι αδιανόητα δύσκολο το εγχείρημα· ειδικά με τη γραφειοκρατία και σαν αποτέλεσμα την αδυναμία σωστού προγραμματισμού. Προσπαθούμε πολύ και σαν ομάδα· έχουμε εξαιρετικούς συνεργάτες στην Αθήνα και τη Ρόδο.
Είναι πράγματι πολύ λεπτή ισορροπία μεταξύ της καλλιτεχνικής ιδιότητας και του οργανωτικού φόρτου και σίγουρα είμαι στα όρια και στους δύο τομείς, αυτή τη στιγμή που μιλάμε. Αξίζει τον κόπο το αποτέλεσμα γιατί ακούω, επηρεάζομαι, μαθαίνω και συμπράττω και με καταπληκτικούς μουσικούς».
Ήταν εύκολο να πείσετε όλους αυτούς τους καλλιτέχνες να ταξιδέψουν στη Ρόδο και να συμμετάσχουν;
«Όχι καθόλου· και μείς οι ίδιοι το περιμένουμε με ανυπομονησία. Το δύσκολο είναι στο οργανωτικό κομμάτι, που αναφέρθηκα πριν…»
Η μεγαλύτερη δυσκολία στη φετινή διοργάνωση; Και η μεγαλύτερη ευλογία; «Δυσκολία είναι να μην ξέρεις, μέχρι τελευταία στιγμή, τι γίνεται με το budget· και ευλογία είναι, πάντα, όταν ανεβαίνουμε στη σκηνή».
Πόσο ακούγεται η τζαζ στη χώρα μας; Είναι εύφορο το κλίμα για τα ακούσματα του είδους; «Σίγουρα είναι, και έχουμε και δυνατή νέα σκηνή. Η κουλτούρα στην τέχνη, και ειδικά στη μουσική, είναι θέμα γενικότερης παιδείας και ξεκινά από τις μικρές ηλικίες. Γι’ αυτό από φέτος ξεκινήσαμε τα εκπαιδευτικά προγράμματα όλο τον χρόνο, που με άξονα τον αυτοσχεδιασμό συνδυάζουν τα ακούσματα της τζαζ με μουσικοκινητική αγωγή και απευθύνονται σε μαθητές των μουσικών Σχολείων, φοιτητές που θα διδάξουν πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ενώ συνεργαζόμαστε με το Υπουργείο Παιδείας, το ΕΚΠΑ και τη Διεύθυνση πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Δωδεκανήσου».
Το ερευνητικό σας έργο με μεταπτυχιακούς φοιτητές στο ΕΚΠΑ, αφορά τη τζαζ, την τεχνητή νοημοσύνη και τη ρομποτική. Θέλετε να μας πείτε δυο λόγια παραπάνω; «Η συνομιλία με την τεχνητή νοημοσύνη είναι μια παγκόσμια συζήτηση με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς οι επιστήμονες και ερευνητές αναζητούν μέσω των τεχνών και την ανάλυση της δομής τους να βρουν απαντήσεις και να προχωρήσουν την έρευνα.
Η τζαζ είναι μια παγκόσμια γλώσσα με μεγάλη πολυπλοκότητα, έχει δυνατό αφηγηματικό χαρακτήρα – storytelling, ενώ προσομοιάζει στη φυσική γλώσσα όπως η αυθόρμητη πρόζα, η ποίηση και η δημιουργική γραφή.
Η έρευνα “Jazz Mapping” πάνω στη χαρτογράφηση της γλώσσας της τζαζ στο ΕΚΠΑ, σε συνεργασία με το Georgia Tech, έχει στόχο να αναδείξει -πέραν του εκπαιδευτικού χαρακτήρα της και της δημιουργίας ενός jazz database- τον αφηγηματικό χαρακτήρα της τζαζ, με τρόπο τέτοιο που η τεχνητή νοημοσύνη να μπορέσει να αρχίσει να τον αντιλαμβάνεται στη διαδικασία της μηχανικής μάθησης.
Τα αποτελέσματα της έρευνας μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα πολύ πιο ευρύτερα πεδία της NLP (Natural Language Processing) και στη δυνατότητα, πλέον, της τεχνητής νοημοσύνης να εντάσσει τη “σημασία” και την “αυτοαναφορά” και να μπορεί να παράγει καλλιτεχνικό ή νοητικό έργο πιο κοντά στο ανθρώπινο μοντέλο.
Ουσιαστικά, η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι συνεργάτης/συνομιλητής με τους μουσικούς/αυτοσχεδιαστές και η προσέγγιση δεν θα πρέπει να ιδωθεί ως αντικατάσταση του μουσικού που παίζει ζωντανά.
Την ευκαιρία να βιώσει το ελληνικό κοινό αυτή τη διάδραση, θα την έχει στις 7 Νοέμβρη στο Μέγαρο, σε συναυλία ενός τζαζ σχήματος μαζί με ένα ρομπότ από το Georgia Tech, που αυτοσχεδιάζει και συνομιλεί με τους μουσικούς σε πραγματικό χρόνο».
Πρόγραμμα Σάββατο 27 Αυγούστου @ Cine Rodon
Panel “Candid Stories” Women in jazz / Jack Kerouac 100th birthday / Jazz in the movies
Κυριακή 28 Αυγούστου @ Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου των Ιπποτών της Ρόδου
Marios Charalambous quartet | Κύπρος
Shekinah Rotz quartet με καλεσμένους τους Inbar Fridman και Olivier Gatto | Πουέρτο Ρίκο, Γαλλία, Ισραήλ, Ελλάδα, Ρόδος
Δευτέρα 29 Αυγούστου @ Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου των Ιπποτών της Ρόδου
Doc In Absolute Trio | Λουξεμβούργο
Tanini Trio, στα πλαίσια της αδελφοποίησης με το Bodrum Jazz Festival | Τουρκία
Τρίτη 30 Αυγούστου @ Αρχαίο Ωδείο στην Ακρόπολη της Ρόδου
Maria Manousaki group | Κρήτη, Ελλάδα
Craig Bailey, Δημήτρης Βασιλάκης και Athenian Quartet, με τους καλεσμένους: Νεφέλη Φασούλη, Νέστωρ Βασιλάκη και Λευτέρη Χατζηαντώνη |ΗΠΑ, ΕΚΠΑ, Cincinnati University, Ρόδος, Ελλάδα
Για όλες τις δράσεις: ελεύθερη είσοδος - 9μμ, οι πύλες ανοίγουν στις 8:30μμ
