Του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου
Προέδρου Ε.Ε.Α και Επίτιμου Διδάκτορα ΠΑ.ΠΕΙ.

Εδώ και πολλούς μήνες, η ενεργειακή κρίση και το κύμα ακρίβειας που συρρικνώνει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, δημιουργούν ασφυκτικές πιέσεις σε όλο το φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας. Οι επιχειρήσεις όλων των κλάδων και ιδιαίτερα οι μικρομεσαίες βρίσκονται ταυτόχρονα αντιμέτωπες με τη μείωση του τζίρου τους, την εκτόξευση του λειτουργικού τους κόστους, αλλά και τη συσσώρευση υποχρεώσεων από την περίοδο της πανδημίας.

Σε αυτό το περιβάλλον, είναι αυτονόητη η ανάγκη για ενίσχυση των πόρων και επιτάχυνση των δράσεων που προορίζονται για τη στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ. Είναι σημαντικό να διατεθούν και να αξιοποιηθούν επαρκή κονδύλια, ώστε να τονωθεί η ρευστότητα των επιχειρήσεων σε μια δύσκολη περίοδο, αλλά και να χρηματοδοτηθούν επενδύσεις που θα στηρίξουν την ανάπτυξή τους στα επόμενα χρόνια.

Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρξει συνολικό σχέδιο για την κινητοποίηση και τη διευκόλυνση της ένταξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων: από το σχεδιασμό των προγραμμάτων, την απλοποίηση των σχετικών προκλήσεων και των γραφειοκρατικών διαδικασιών, μέχρι την ενημέρωση του επιχειρηματικού κόσμου και την υποστήριξη των ενδιαφερόμενων για την προετοιμασία ολοκληρωμένων, επιλέξιμων προτάσεων.

Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην αντιμετώπιση των προβλημάτων πρόσβασης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην τραπεζική χρηματοδότηση. Σύμφωνα με τον υφιστάμενο σχεδιασμό, το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων της νέας περιόδου θα διατεθεί προς τις επιχειρήσεις με τη μορφή δανείων. Με δεδομένο ότι το 85% περίπου των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι σήμερα αποκλεισμένες από το τραπεζικό σύστημα, οι ευκαιρίες να αντλήσουν πόρους για την ανάπτυξή  τους θα είναι ελάχιστες έως μηδαμινές.

Κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να αλλάξει. Χρειάζεται να διαμορφωθούν κατάλληλες λύσεις και χρηματοδοτικά σχήματα – όπως π.χ. δράσεις άμεσων επιχορηγήσεων, άρση συγκεκριμένων περιοριστικών κριτηρίων κ.ά – που θα είναι περισσότερο εστιασμένα στη στήριξη των μικρότερων επιχειρήσεων, λαμβάνοντας υπόψη τα μεγέθη, τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες τους, μετά από τις διαδοχικές κρίσεις που βιώνουν. Στην προσπάθεια αυτή θα πρέπει, βέβαια, να αναλάβουν ενεργότερο ρόλο και οι τράπεζες, καθώς τα προηγούμενα χρόνια έχουν βελτιώσει αισθητά τόσο τη ρευστότητα όσο και τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας και έχουν πλέον αυξημένες δυνατότητες να χρηματοδοτήσουν νέα επιχειρηματικά σχέδια.

Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ αποτελούν μια ιστορική ευκαιρία για τη χώρα, η οποία οφείλει να αξιοποιηθεί σωστά για να στηρίξει τις μελλοντικές προοπτικές, αλλά και τις μεγάλες, τρέχουσες ανάγκες της ελληνικής οικονομίας, σε μια δύσκολη περίοδο. Είναι, λοιπόν, επιβεβλημένο να προσαρμοστεί κατάλληλα ο σχεδιασμός των δράσεων, ώστε να ανταποκρίνονται στη σημερινή πραγματικότητα, διασφαλίζοντας – ταυτόχρονα – προϋποθέσεις για την απορρόφηση των πόρων.

Η ανασύσταση και ο μετασχηματισμός της οικονομίας, η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας, παραμένουν ζητούμενο για τη χώρα. Η επίτευξή τους, όμως, περνά μέσα από την επιβίωση των επιχειρήσεων, τη διατήρηση της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής.

Σε αυτό τον άμεσο στόχο θα πρέπει να κατευθυνθούν ικανοί πόροι και δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, αν θέλουμε μια ανάπτυξη πραγματικά βιώσιμη και συνεκτική, με ευκαιρίες και οφέλη για τους πολλούς.