Η Ρωσία δήλωσε ότι είναι έτοιμη να υποδεχθεί διεθνείς παρατηρητές στον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής της Ουκρανίας στη Ζαπορίζια. Το εργοστάσιο δέχθηκε επίθεση την περασμένη εβδομάδα με αποτέλεσμα να επικρατήσει κλίμα ανησυχίας.
Η μονάδα στη Ζαπορίζια, με έξι αντιδραστήρες αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων, έχει καταληφθεί από τις ρωσικές δυνάμεις από τον Μάρτιο.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ζήτησε να δοθεί πρόσβαση σε διεθνείς επιθεωρητές στο πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια, αφού η Ουκρανία και η Ρωσία αντάλλαξαν κατηγορίες για τους βομβαρδισμούς γύρω από το μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο της Ευρώπης το Σαββατοκύριακο. Ο Γκουτέρες, χαρακτήρισε «αυτοκτονική» κάθε επίθεση εναντίον πυρηνικών ηλεκτροπαραγωγικών σταθμών και κάλεσε να σταματήσουν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις γύρω από αυτόν στη Ζαπορίζια, στην Ουκρανία, προκειμένου να μπορέσει να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτόν ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ).
Οι επιθεωρητές του ΔΟΑΕ δήλωσαν, από την πλευρά τους, ότι υπάρχει «πολύ πραγματικός κίνδυνος πυρηνικής καταστροφής» στο μεγαλύτερο εργοστάσιο ατομικής ενέργειας της Ευρώπης εν μέσω μαχών στην περιοχή.
Έπειτα ο απεσταλμένος του Κρεμλίνου στον ΔΟΑΕ κάλεσε μια διεθνή αποστολή στη Ζαπορίζια για να διεξάγει «δραστηριότητες στο πλαίσιο της εφαρμογής των διασφαλίσεων, καθώς και στην παρακολούθηση της κατάστασης της πυρηνικής ασφάλειας και ασφάλειας», σύμφωνα με σημείωμα που κυκλοφόρησε μεταξύ διπλωματών στη Βιέννη.
Η κίνηση αποτελεί ένα μόνο βήμα από μια σειρά ενεργειών που απαιτούνται προκειμένου ο ΔΟΑΕ να στείλει επιθεωρητές. Μιλώντας στα Ηνωμένα Έθνη την περασμένη εβδομάδα, ο Γενικός Διευθυντής του ΔΟΑΕ Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσι είπε ότι χρειάζεται επίσης άδεια από την κυβέρνηση της Ουκρανίας, καθώς και εγγυήσεις ασφαλείας και ασφαλή διέλευση από την εμπόλεμη ζώνη.
«Το να πας εκεί είναι ένα πολύ περίπλοκο πράγμα γιατί απαιτεί τη συνεργασία και την κατανόηση ορισμένων παραγόντων», είχε πει ο Γκρόσι. «Είναι μια ουκρανική εγκατάσταση, επομένως απαιτεί η Ουκρανία να συμφωνήσει. Την ίδια στιγμή, το εργοστάσιο είναι υπό τον έλεγχο της Ρωσίας και πρέπει να μιλήσω με όλους».
Η πυρηνική εταιρεία της Ουκρανίας, Energoatom, φάνηκε τη Δευτέρα να υποστηρίζει την πρόταση για μια διεθνή αποστολή στη Ζαπορίζια. «Καλούμε τους εταίρους μας να δημιουργήσουν μια αποστρατικοποιημένη ζώνη στον σταθμό», δήλωσε ο πρόεδρος της Energoatom, Πέτρο Κοτίν, σε τηλεοπτική του συνέντευξη. «Θα πρέπει να υπάρξει μια αποστολή ειρηνευτικών δυνάμεων και εμπειρογνωμόνων από τον ΔΟΑΕ και άλλους οργανισμούς».
Η Ουκρανία πιστεύει ότι υπάρχουν περίπου 500 Ρώσοι στρατιώτες μέσα και γύρω από την εγκατάσταση της Ζαπορίζια, η οποία συνεχίζει να λειτουργεί από Ουκρανούς τεχνικούς. Ο βομβαρδισμός κατέστρεψε τα καλώδια σε ένα κοντινό εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας από άνθρακα, το οποίο παρέχει ηλεκτρική ενέργεια για ψύξη και κυκλοφορία στην πυρηνική εγκατάσταση, σύμφωνα με τις ρυθμιστικές αρχές.
Με πληροφορίες από Bloomberg