Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]

Την αρχή έκανε ο πρόεδρος της Ρωσικής Δούμας, Βιατσελάβ Βολόντιν, ζητώντας από την Αμερική να επιστρέψει στη Ρωσία την Αλάσκα. «Πριν αρχίσει η Ουάσιγκτον να αποφασίζει με κυρώσεις για την περιουσία της Ρωσίας στο εξωτερικό, θα πρέπει να θυμάται ότι κι εμείς έχουμε κάτι να πάρουμε πίσω-υπάρχει ένα ρωσικό κομμάτι στην Αμερική-η Αλάσκα», δήλωσε ο Βολόντιν, σύμφωνα με την εφημερίδα Moscow Times.

H ρωσική εφημερίδα εξηγεί ότι αυτή ήταν η αντίδραση του προέδρου της Δούμας, στην απόφαση της Ουάσιγκτον να επιβάλει κυρώσεις σε περισσότερα από 300 μέλη της Δούμας καθώς και σε ρωσικές εταιρείες στον αμυντικό, τον ενεργειακό και τον τραπεζικό τομέα, λόγω της εισβολής στην Ουκρανία.

Ο Βολόντιν, που είναι και μέλος του πανίσχυρου Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας και επί μακρόν στενός συνεργάτης του Βλαντιμίρ Πούτιν, δεν είναι ο μόνος Ρώσος πολιτικός με φιλοδοξίες στην Αλάσκα. Ο Ρώσος βουλευτής Πετρ Τολστόι, φέρεται να έχει προτείνει ένα «δημοψήφισμα» στο οποίο οι κάτοικοι της Αλάσκας θα πρέπει να ψηφίσουν για την ένταξη της αμερικανικήςπολιτείας στη …Ρωσία.

Τον Μάρτιο του 2022, ο Ολεγκ Ματβιέτσεφ, βουλευτής και σύμβουλος του Ρώσου Προέδρου, ζήτησε «αποζημιώσεις για τη ζημιά που προκλήθηκε από τις κυρώσεις». Απαίτησε «την επιστροφή όλης της περιουσίας της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, της Σοβιετικής Ένωσης και της σημερινής Ρωσίας που κατασχέθηκε κατά καιρούς στις Ηνωμένες Πολιτείες». Εκτός από την Αλάσκα, ο Τολστόι, ζήτησε και το Φορτ Ρος στη σημερινή Καλιφόρνια, έναν από τους εμπορικούς σταθμούς της Τσαρικής Ρωσίας στη Βόρεια Αμερική.

Δεν είναι παράδοξο λοιπόν που ξαφνικά εμφανίστηκαν διαφημιστικές πινακίδες με το σύνθημα «Η Αλάσκα είναι δική μας!», στην πόλη Κρασνογιάρσκ της Σιβηρίας. 

Η αγοραπωλησία της Αλάσκα

Για την ιστορία, η Αλάσκα ανακαλύφθηκε από τον Δανό, Βίτους Γιόνασεν και τον Ρώσο, Αλεξέι Κίρικοφ, το 1741. Οι πρώτοι Ρώσοι εγκαταστάθηκαν στην Αλάσκα λίγο μετά, ξεκινώντας μάλιστα εμπόριο δερμάτων με τη Σιβηρία το πρώτο μισό του 18ου αιώνα. Η Αλάσκα κατέστη λοιπόν ρωσική ιδιοκτησία, αλλά μετά τον Κριμαϊκό πόλεμο 1853-1856, η ηττημένη Ρωσία υπέφερε από τις συνέπειες, ενώ φοβόνταν επίσης μια επίθεση από την Βρετανία, στην Άπω Ανατολή. Ο Τσάρος Αλέξανδρος (απελπισμένος για χρήματα) την πούλησε –μαζί με τις Αλεούτιες νήσους- στους Αμερικανούς στις 30 Μαρτίου 1867 με αντάλλαγμα 7,2 εκατομμύρια δολάρια (που ισοδυναμούν σήμερα με 140 εκατομμύρια δολάρια -όσο κοστίζει ένας ουρανοξύστης στο Μανχάταν, δηλαδή!  

Η Αλάσκα εκτείνεται σε ενάμιση εκατομμύριο τετραγωνικά χιλιόμετρα και είναι δυόμισι φορές μεγαλύτερη από την Ουκρανία. Η συμφωνία υπογράφθηκε μάλιστα από τον τότε πρεσβευτή της Ρωσίας στην Ουάσιγκτον Εντβαρντ Στόεκλ. Ιστορικά κείμενα της εποχής εμφανίζουν μάλιστα πολλούς Ρώσους να είναι μπερδεμένοι ως προς το γιατί ο Τσάρος πούλησε μια περιοχή, που ο ρωσικός λαός είχε κατακτήσει πάνω από έναν αιώνα πριν. Επιπλέον, πολλοί στη χώρα ήταν έκπληκτοι γιατί η χώρα πούλησε την Αλάσκα σε πολύ χαμηλή τιμή. Αλλά και στην  Αμερική, η συμφωνία αυτή προκάλεσε τότε απογοήτευση. Πολλοί Αμερικανοί δεν μπορούσαν να καταλάβουν για ποιο λόγο ο τότε πρόεδρος Αντριου Τζόνσον χρειαζόταν 365 εκατομμύρια στρέμματα γης.

Φήμες έλεγαν ότι οι γερουσιαστές που ενέκριναν την επικύρωση της συμφωνίας είχαν δωροδοκηθεί από τον Ρώσο πρεσβευτή Στόεκλ. Πράγματι, οι ιστορικοί λένε ότι ο Στόεκλ έλαβε ως «δώρο» 25.000 δολάρια από τον Αλέξανδρο τον δεύτερο για τις προσπάθειες του. Λίγα χρόνια αργότερα, όταν η Αλάσκα δεν ανήκε πια στη Ρωσία, αποκαλύφθηκε το «μυστικό»: Βρέθηκε χρυσός και λίγο αργότερα ανακαλύφθηκαν τεράστια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αυτόχθονες κάτοικοι της Αλάσκα δεν γνώριζαν για τη συμφωνία και τους δόθηκε αμερικάνικη υπηκοότητα το 1924.

«Εχουν τρελαθεί τελείως»

Σήμερα, ο κυβερνήτης της  αμερικανικής πολιτείας  Μάικ Ντάνλιβ απαντώντας  στο twitter στα λόγια των Ρώσων πολιτικών για την Αλάσκα, είπε: «Στους Ρώσους πολιτικούς που πιστεύουν ότι μπορούν να πάρουν πίσω την Αλάσκα: καλή τύχη».

«Έχουν τρελαθεί τελείως», σχολίασε ο αμερικανός δημοσιογράφος Ίαν Γκάρνερ στο Twitter, μοιράζοντας φωτογραφίες από τις διαφημιστικές πινακίδες, στο Κρασνογιάρσκ. Ρωσικά μέσα ενημέρωσης γράφουν μάλιστα ότι οι πινακίδες δεν φαίνεται να έχουν τοποθετηθεί από τις αρχές, αλλά από έναν τοπικό κατασκευαστή τρέιλερ που έχουν την ονομασία «Αλάσκα». Απλά, ο επικεφαλής της ρωσικής εταιρείας είναι «πολύ πατριώτης», αναφέρει η τοπική ιστοσελίδα «NGS24», στο Κρασνογιάρσκ.

Μένει να δούμε βέβαια αν θα υπάρξει συνέχεια, στον κόσμο που ζούμε…