The N Society

Του Δημήτρη Γαβαλάκη,
γ.γ. του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών​

H ΑΠΟΣΥΡΣΗ του άρθρου για την υποχρεωτική ασφάλιση των νεόδμητων κτηρίων από τον κλιματικό νόμο έφερε για άλλη μια φορά στην επιφάνεια τον τρόπο με τον οποίο τα πολιτικά κόμματα αντιλαμβάνονται τον ρόλο της ασφάλισης και ιδιαίτερα της ιδιωτικής.

Δημήτρης Γαβαλάκης, γενικός γραμματέας Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών

ΕΙΝΑΙ ΑΞΙΟ προβληματισμού γιατί το πολιτικό σύστημα στη χώρα μας αντιμετωπίζει με σκεπτικό, που ανάγεται στην ιδεολογική βάση αναφοράς κάθε κομματικού σχηματισμού, μια βιομηχανία, η οποία αποτελεί παγκοσμίως, δεκαετίες τώρα, πυλώνα ισορροπίας των οικονομικών κινδύνων -ατόμων και επιχειρήσεων- στο πλαίσιο της εύρυθμης λειτουργίας του καπιταλιστικού συστήματος.

ΣΤΟΝ δυτικό κόσμο και ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν εξαιρέσουμε τον τομέα της παροχής υγείας στον οποίο παρουσιάζονται διάφορα μοντέλα λειτουργίας και συνύπαρξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, για όλους τους υπόλοιπους οικονομικούς κινδύνους ο ρόλος της ασφαλιστικής βιομηχανίας είναι απολύτως ξεκάθαρος και ιδιαίτερα χρήσιμος στην παγκόσμια οικονομία. Φυσικά, παρατηρούνται διαφοροποιήσεις ανά χώρα, είτε στο εύρος των φορολογικών κινήτρων είτε στους τομείς υποχρεωτικότητας, αλλά πουθενά δεν παρατηρούνται ιδεολογικές συγκρούσεις και πολιτικά ταμπού για τον ρόλο που διαδραματίζει η ιδιωτική ασφάλιση.

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ Κοινοβούλιο έχει ψηφίσει τα τελευταία χρόνια σειρά οδηγιών που προβλέπει για επαγγέλματα ή πράξεις την υποχρέωση ασφάλισης αστικής ευθύνης, αλλά δεν ακούσαμε ποτέ από τα μεγάλα ευρωπαϊκά κόμματα την κριτική ότι αυτή η πολιτική αποτελεί πριμοδότηση συγκεκριμένου κλάδου.

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ δραστηριότητα δημιουργεί εξ ορισμού συνθήκες πρόκλησης οικονομικών κινδύνων σε πολλούς τομείς. Η απώλεια της ζωής ενός ανθρώπου ή η απώλεια της ικανότητας για εργασία, η συνταξιοδότηση, η ανάγκη για αποκατάσταση της υγείας σε περίπτωση ατυχημάτων ή ασθενειών, οι απαιτήσεις που προκύπτουν από λάθη ή παραλείψεις στην άσκηση ενός επαγγέλματος ή μιας δραστηριότητας, οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι μεταφορές με κάθε μέσο ανθρώπων ή εμπορευμάτων, τα φυσικά γενόμενα και οι επιπτώσεις τους σε περιουσιακά στοιχεία ανθρώπων και επιχειρήσεων, οι κυβερνοεπιθέσεις και η διαρροή προσωπικών δεδομένων, αλλά και τόσα ακόμα…

Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ προς όφελος της κοινωνίας των προαναφερόμενων οικονομικών κινδύνων έχει ανατεθεί κατά κύριο λόγο στην ιδιωτική ασφάλιση. Φυσικά, τα κοινωνικά συστήματα των κρατών καλύπτουν το αναγκαίο επίπεδο υποστήριξης των πολιτών κυρίως στην υγεία, στην αναπηρία και τη συνταξιοδότηση. Η συμπληρωματική στήριξη της ασφαλιστικής βιομηχανίας σε αυτούς τους τομείς και η καθολική, από την άλλη, συνεισφορά της σε όλους τους άλλους οικονομικούς κινδύνους, την έχουν καταστήσει αναγκαίο πυλώνα λειτουργίας του οικονομικού μας μοντέλου. Αυτός, άλλωστε, είναι ο λόγος για τον οποίο υφίσταται ειδικό και ιδιαίτερα αυστηρό εποπτικό πλαίσιο λειτουργίας των ασφαλιστικών εταιρειών αλλά και της διανομής ασφαλιστικών προϊόντων.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ, όπως φαίνεται και στο γράφημα που παρατίθεται, παρά την αξιοσημείωτη αύξηση της διείσδυσης της ασφάλισης παγκοσμίως στον τομέα της προστασίας από τις φυσικές καταστροφές, αυτή δεν ήταν αρκετή την τελευταία δεκαετία να αντιμετωπίσει πέρα από περίπου το 40% των οικονομικών συνεπειών που προέκυψαν.

ΔΥΣΤΥΧΩΣ, όμως, στη χώρα μας, όπως ακόμα παρατηρούμε, η αναγνώριση του ρόλου της ασφαλιστικής βιομηχανίας και ο προσδιορισμός των τομέων στους οποίους απαιτείται η συνεισφορά της, προς όφελος των πολιτών και της οικονομικής δραστηριότητας, περνά ακόμα μέσα από τις φερόμενες ως ιδεολογικές διαφορές των πολιτικών κομμάτων.

ΜΠΟΡΕΙ ενδεχομένως να γίνει αντιληπτό γιατί η προσέγγιση μιας πιθανής θέσπισης υποχρεωτικότητας για την προστασία του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου να περνά από τη συμφωνία στη διαφωνία των πολιτικών κομμάτων.

ΑΠΟ ΤΗ μια πρόθεση αλλά και δισταγμός στη θέσπιση πλαισίου προστασίας από τις φυσικές καταστροφές και από την άλλη η εξ ορισμού άρνηση με πρόφαση την ιδεολογική «συνέπεια» στον ρόλο του κράτους, όπως όμως αυτός αναφερόταν 50 χρόνια πριν. Ακόμα και τότε, όμως, όταν η πατρίδα μας θέσπισε την υποχρεωτική ασφάλιση των οχημάτων, ξεπέρασε ιδεολογικές αγκυλώσεις προχωρώντας στις αναγκαίες ρυθμίσεις.

ΑΣ ΦΑΝΤΑΣΤΟΥΜΕ, λοιπόν, τη ζωή μας χωρίς την υποχρεωτικότητα στην ασφάλιση αυτοκινήτου τα 50 τελευταία έτη. Ή ας φανταστούμε ότι το κράτος θα έπρεπε να αποζημίωνε το θύμα ενός τροχαίου όταν θα διαπιστωνόταν ότι ο θύτης δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να το κάνει.

ΚΑΘΕ παρέμβαση της πολιτείας είτε με υποχρεωτικότητα είτε με φοροελαφρύνσεις δεν είναι αβάντα σε μια αγορά. Είναι επιλογή προστασίας των οικονομικά ασθενέστερων και πολιτική εξασφάλισης της οικονομικής ευημερίας και ανάπτυξης.

ΝΑΙ, θα είχε αξία ο διάλογος για το είδος της παρέμβασης. Θα μπορούσαμε, λοιπόν, να προβληματιστούμε εάν η προστασία από φυσικές καταστροφές της περιουσίας των ατόμων και των επιχειρήσεων, αλλά και τόσοι άλλοι οικονομικοί κίνδυνοι, θα αντιμετωπιστούν με τη θέσπιση υποχρεωτικότητας ή αν αρκούν, κατ’ αρχάς, φορολογικά κίνητρα που να ωθούν πολίτες και επιχειρήσεις στην ασφάλιση.

ΚΑΙ ΟΠΩΣ προαναφέραμε, η πρόκληση για νομοθετικές παρεμβάσεις δεν αφορά μόνο την ασφάλιση περιουσιακών στοιχείων. Ήδη σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχει θεσπιστεί η υποχρεωτικότητα σε πολλά επαγγέλματα για τα λάθη και τις παραλείψεις που μπορεί να προκύψουν από την άσκηση μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας ή ενός επαγγελματία. Ο λόγος φυσικά είναι η προστασία της κοινωνίας και ιδιαίτερα των ζημιωθέντων από ένα επαγγελματικό λάθος και η εξασφάλιση ότι θα υπάρχουν οι αναγκαίοι πόροι για την αποζημίωσή τους.

ΤΕΛΟΣ, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι με την εφαρμογή του πρώτου μνημονίου καταργήθηκαν στη χώρα μας φοροαπαλλαγές για αποταμιευτικά -και όχι μόνο- συμβόλαια. Οι συγκεκριμένες φοροαπαλλαγές υπάρχουν στις περισσότερες χώρες και σε κάποιες από αυτές είναι γενναιόδωρες, με σκοπό να ωθήσουν τους πολίτες στη μακροχρόνια αποταμίευση ώστε να υποστηρίξουν το εισόδημά τους την περίοδο της συνταξιοδότησης επιπρόσθετα του κρατικού φορέα.

ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ, λοιπόν, από το πολιτικό μας σύστημα να τολμήσει να θεσπίσει μέτρα -που είτε θα έχουν δημοσιονομικό αποτύπωμα είτε δεν θα φανούν με την πρώτη ματιά «λαϊκά» αποδεκτά-, τα οποία όμως θα συνεισφέρουν στην ανάπτυξη, θα προστατεύσουν μακροχρόνια την οικονομία μας και σίγουρα, εν τέλει, θα αποτελέσουν στήριγμα για την κοινωνία και ιδιαίτερα για τους οικονομικά ασθενέστερους.