Της Κατερίνας Κοκκαλιάρη
[email protected]
Ευκαιρία για να ξεδιπλωθεί μια πολυεπίπεδη ατζέντα αποτέλεσε το χθεσινό ραντεβού του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στο Λευκό Οίκο. Στη συνάντηση επιβεβαιώθηκε το εξαιρετικό επίπεδο των διμερών σχέσεων και παράλληλα συζητήθηκε μια ευρεία γκάμα θεμάτων, από τις γεωπολιτικές εξελίξεις μέχρι το νέο ενεργειακό τοπίο και από την απόκτηση των F 35 μέχρι τις αμερικανικές επενδύσεις.
O πρωθυπουργός υπογράμμισε πως η Ελλάδα αποτελεί αξιόπιστο εταίρο μέσα σε ένα ραγδαίως μεταβαλλόμενο σκηνικό, στέλνοντας παράλληλα μήνυμα πως οι όποιες κινήσεις αναθεωρητισμού δεν μπορεί να γίνονται αποδέκτες. Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν πως στο τετ α τετ Μητσοτάκη - Μπάιντεν συζητήθηκαν διμερή και περιφερειακά ζητήματα και μιλούν για μια συνάντηση που έγιναν σε πολύ καλό κλίμα. Αυτό άλλωστε φάνηκε και από τις δηλώσεις τόσο του προέδρου των ΗΠΑ όσο και του πρωθυπουργού, που σημείωσαν πως οι σχέσεις των δυο χωρών είναι στο καλύτερο σημείο.
Στο Λευκό Οίκο ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην προκλητικότητα της Άγκυρας και στις υπερπτήσεις πάνω από τον ελληνικό εναέριο χώρο και σύμφωνα με πληροφορίες παρουσίασε έναν χάρτη με τις τουρκικές αξιώσεις για τη «Γαλάζια Πατρίδα». Μάλιστα και στο γεύμα που ακολούθησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στα εθνικά θέματα, λέγοντας πως οποιαδήποτε παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας θα απαντηθεί με ομόφωνο και παραδειγματικό τρόπο. Καθιστώντας για μια ακόμα φορά σαφές πως στο Κυπριακό πρέπει να εφαρμοσθούν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και πως κανείς δεν μπορεί να δεχθεί λύση δύο κρατών. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η σημερινή ομιλία του πρωθυπουργού στο Κογκρέσο, μια ομιλία που θα έχει σαφές γεωπολιτικό και εθνικό στίγμα.
Παράλληλα ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας της χώρας και ο πρωθυπουργός εξέφρασε την πρόθεση της Αθήνας να ενταχθεί στο πρόγραμμα των F 35 πριν από το τέλος της τρέχουσας 10ετίας. Πληροφορίες αναφέρουν πως η απόκτηση των συγκεκριμένων μαχητικών πέμπτης γενιάς θα μπορούσε να γίνει μέχρι το 2028. Ιδιαίτερα θετικά αποτιμάται το ενδιαφέρον που έχει δείξει η εταιρεία παραγωγός των μαχητικών Lockheed Martin για να επενδύσει προσεχώς στην ΕΑΒ, με την απαραίτητη διευκρίνιση πως δεν γίνεται λόγος για το πλειοψηφικό πακέτο έτσι ώστε το ελληνικό κράτος να διατηρήσει τον δημόσιο έλεγχο της.
Όπως ήταν φυσικό η συζήτηση Μητσοτάκη - Μπάιντεν περιεστράφη γύρω από το Ουκρανικό και το ενιαίο δυτικό μέτωπο κατά της ρωσικής εισβολής. «Λέμε όχι στην ιδέα ότι οι απολυταρχίες θα ξεπεράσουν τις δημοκρατίες κατά τον 21ο αιώνα» σημείωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Από το τετ α τετ στο Λευκό Οίκο έγινε σαφές πως Ελλάδα και ΗΠΑ κινούνται από πολλές απόψεις στο ίδιο πνεύμα και μοιράζονται τις ίδιες ιδέες για το διεθνές γίγνεσθαι. Και αυτό αφορά τόσο τα τεκταινόμενα στη γεωπολιτική σκακιέρα όσο και ευρύτερα το νέο τοπίο που δημιουργείται στην ενέργεια.
Η Ελλάδα ενεργειακός κόμβος
Οι επόμενες κινήσεις στην ενεργειακή σκακιέρα - με δεδομένο το στόχο για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο - βρέθηκαν στο επίκεντρο των επαφών του πρωθυπουργού με τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Η κυβέρνηση υπογραμμίζει πως η Ελλάδα μπορεί να μετατραπεί σε περιφερειακό ενεργειακό κόμβο, ώστε να μεταφέρει φυσικό αέριο αλλά και υδρογόνο αργότερα από τη Μέση Ανατολή στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με πληροφορίες στη συνάντηση στο Λευκό Οικο έγινε εμφανές πως υπάρχει συναντίληψη Ελλάδας και ΗΠΑ στο ενεργειακό, ενώ με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται οι αποφάσεις που θα ληφθούν στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. στο τέλος Μαΐου. Υπενθυμίζεται πως η κυβέρνηση έχει βάλει σε εφαρμογή ένα εθνικό σχέδιο δράσης για την ενέργεια, ωστόσο έχει επισημάνει πως ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα απαιτεί ευρωπαϊκή απάντηση. Στο πλαίσιο αυτό έχουν κατατεθεί προτάσεις για την αξιοποίηση των αδιάθετων δανείων από το Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και για μια παρέμβαση πλαφόν στην χονδρική αγορά του φυσικού αερίου διεθνώς
Σε ό,τι αφορά στον αγωγό Eastmed η ελληνική πλευρά επανέλαβε τις θέσεις της πως την τελική επιλογή- δηλαδή αν θα προκριθεί η λύση του αγωγού ή αυτή της μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου - θα την καθορίσουν εν τέλει η αγορά και το κόστος. Σημαντικό είναι πως για μια ακόμα φορά έγινε εμφανής η θερμή υποστήριξη των ΗΠΑ στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις χωρίς να μπορούν να αποκλειστούν και αμερικανικές.
Σήμα για επενδύσεις
Η Ελλάδα έχει «επιστρέψει» υπογράμμισε στην Ουάσινγκτον ο πρωθυπουργός, κάνοντας αναφορά στα θετικά μηνύματα από το πεδίο της οικονομίας. «Έχουμε λοιπόν μία δυναμική οικονομία, ανοιχτή για δουλειές και έτοιμη να προσελκύσει αμερικανικές επενδύσεις. Για τις ΗΠΑ η χώρα μας είναι ένας σταθερός εταίρος σε μία δύσκολη περιοχή του κόσμου» ανέφερε χαρακτηριστικά. Και αυτό είναι το μήνυμα που εξέπεμψε κατά την διάρκεια συνέντευξης του στο αμερικανικό τηλεοπτικό δικτύου MSNBC αλλά και σε ανοιχτή συζήτηση που είχε με τον δημοσιογράφο της εφημερίδας Washington Post Ντέιβιντ Ιγκνάσιους.