Από την έντυπη έκδοση
Του Πάνου Φ. Κακούρη
[email protected]
Η αύξηση των επιτοκίων ενδείκνυται όταν παρατηρείται πληθωρισμός που οφείλεται σε υπερθέρμανση της οικονομίας. Στις μέρες μας ο υψηλός πληθωρισμός δεν αντανακλά υψηλή ανάπτυξη, καθώς τα ποσοστά μεταβολής του ΑΕΠ συγκρίνονται με τις αρνητικές επιδόσεις της περιόδου της πανδημίας, αλλά έχει συγκεκριμένες «προσωρινές» πηγές προέλευσης.
Στις 11 Φεβρουαρίου 2022, πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ είχε επισημάνει ότι ο υψηλός πληθωρισμός οφείλεται στην άνοδο του ενεργειακού κόστους και στα προβλήματα των αλυσίδων εφοδιασμού της παγκόσμιας αγοράς.
Στο πλαίσιο αυτό, είχε ταχθεί, τότε, κατά της αύξησης των επιτοκίων, λέγοντας πως «δεν θα έλυνε κανένα από τα τρέχοντα προβλήματα. Αντίθετα: αν ενεργήσουμε πολύ βιαστικά τώρα, η ανάκαμψη των οικονομιών μας θα μπορούσε να αποδυναμωθεί σημαντικά και οι θέσεις εργασίας να απειληθούν».
Ωστόσο, υπό την πίεση των «γερακιών» της ΕΚΤ, η κ. Λαγκάρντ υποχρεώθηκε να αλλάξει θέση και να αφήσει ορθάνοιχτη την αύξηση των επιτοκίων.
Για την ελληνική οικονομία οι συνέπειες θα είναι σημαντικές, ειδικά για το δημόσιο χρέος, το οποίο βρίσκεται στο 200% του ΑΕΠ. Ήδη, οι αποδόσεις των ομολόγων έχουν αυξηθεί αισθητά, εξέλιξη που μεταφράζεται σε αυξημένο κόστος αναχρηματοδότησης του χρέους. Ενδεικτικά, η αποπληρωμή των δανείων του Μηχανισμού Στήριξης, που έχουν επιτόκιο μέχρι 2,5%, θα αντικατασταθούν με νέα δάνεια υψηλότερου κόστους, πιέζοντας τα ελλείμματα.
Συγχρόνως, παρασύρονται ανοδικά τα επιτόκια έκδοσης των εταιρικών ομολόγων, των τραπεζικών δανείων, γεγονός που θα μειώσει τα (ήδη συρρικνωμένα) διαθέσιμα εισοδήματα των δανεισμένων νοικοκυριών, θα δυσκολέψει τη λήψη νέων δανείων και θα ενισχύσει τον κίνδυνο εμφάνισης νέων κόκκινων δανείων.
Συνεπώς, νέα σύννεφα στον ορίζοντα, από μια απόφαση που δεινά θα επιφέρει στις οικονομίες, παρά γιατρειά.
