Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]

Η στρατηγική της «μηδενικής διασποράς του Covid», φαίνεται να εκδικείται την Κίνα. Οι αρχές μπορεί να έχουν σφραγίσει εντελώς τη Σαγκάη, περιορίζοντας στα σπίτια τους κάπου 26 εκατομμύρια κατοίκους, αλλά τα μέτρα δεν φαίνεται να αποδίδουν. Ο αριθμός των νεκρών επισήμως, είναι 10, αλλά οι ειδικοί εκφράζουν φόβους για χιλιάδες θύματα.

«Η Σαγκάη, όπου εδρεύουν οι μεγαλύτερες πολυεθνικές και διαθέτει το μεγαλύτερο λιμάνι στην Κίνα, τιμωρείται και δεν αποκλείεται να εκδικηθεί για αυτό», λέει η Αλίθια Γκαρθία Χερέρο, επικεφαλής οικονομολόγος για την Ασία-Ειρηνικό στη γαλλική επενδυτική τράπεζα Natixis.

Η κινεζική οικονομία μπορεί να κατέγραψε το πρώτο τρίμηνο ανάπτυξη κατά 4,8% , αλλά ,όπως εκτιμά, ο Γενς Χίλντερμπραντ, επικεφαλής του Εμπορικού Επιμελητηρίου στο Πεκίνο, η ανάπτυξη «μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να αντανακλά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις τρέχουσες εστίες Covid στην Κίνα».

Η εμμονή της Κίνας στην αυστηρή στρατηγική της για «μηδενική διασπορά του Covid» θέτει σε κίνδυνο την παγκόσμια ανάπτυξη, προειδοποιούν πολλοί οικονομολόγοι. «Ο κίνδυνος είναι ίσως μεγαλύτερος από τον πόλεμο στην Ουκρανία», λέει η Αλίθια Γκαρθία Χερέρο. Αναλυτές της Nomura Bank εκτιμούν ότι περίπου 350 εκατομμύρια άνθρωποι στην Κίνα υφίστανται αυτήν τη στιγμή κάποιας μορφής lockdown, σε διάφορους βαθμούς. 

Οι εν λόγω περιοχές, περίπου σαράντα πόλεις, αντιπροσωπεύουν το 40% του ΑΕΠ της χώρας. «Όλοι είναι έκπληκτοι που αυτό συμβαίνει στην πιο προοδευτική πόλη της Κίνας», λέει ο Γεργκ Βούτκε, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Εμπορικού Επιμελητηρίου. Επιχειρηματικές ενώσεις προτρέπουν την κυβέρνηση στο Πεκίνο να επανεξετάσει την πολιτική του Covid. Όχι μόνο επειδή πολλά εργοστάσια δεν είναι πλέον σε θέση να εργαστούν, αλλά και επειδή η πίεση στους εργαζόμενους αυξάνεται.

Το κινεζικό καθεστώς στοχεύει εφέτος σε ανάπτυξη 5,5%, αλλά ο στόχος αυτός φαίνεται μάλλον απίθανο να πιαστεί. «Μετά την ισχυρή οικονομική ανάκαμψη πέρυσι, η κινεζική οικονομία φαίνεται εκπληκτικά εύθραυστη και χωρίς ένα τεράστιο πακέτο τόνωσης, οι προοπτικές για το 2022 φαίνονται ζοφερές», λέει ο  Μαξ Ζενγκλέιν, στέλεχος στο Mercator Institute for China Studies (MERICS), στο Βερολίνο.

« Η πολιτική αντιμετώπισης  του covid, «θα συνεχίσει να πνίγει την ήδη καταρρέουσα κατανάλωση στο άμεσο μέλλον».  Ο Ζενγκλέιν, τονίζει μάλιστα ότι ο υψηλός πληθωρισμός στην Ευρώπη που τροφοδοτείται και από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, έχει επίσης συνέπειες στην Κίνα: «Με δοδομένο ότι τα χρήματα στις ευρωπαϊκές χώρες χάνουν γρήγορα την αξία τους, οι Ευρωπαίοι θα εισάγουν λιγότερα από την Άπω Ανατολή», προσθέτει. Οι Γερμανικές εξαγωγικές επιχειρήσεις έχουν υποστεί μείωση σχεδόν κατά 10% στο εμπόριο με την Κίνα τον Μάρτιο.

«Εκρηκτική χρονιά»

Η κακή πορεία της κινεζικής οικονομία θα μπορούσε επίσης να αποδειχτεί πρόβλημα για τον ηγέτη της χώρας και του Κομμουνιστικού κόμματος Σι Τζινπίνγκ. Ο 68χρονος Σι φιλοδοξεί να διατηρήσει την ισχυρή θέση του στο συνέδριο του ΚΚ Κίνας το φθινόπωρο και φυσικά αυτό μπορεί να εξαρτηθεί από την οικονομική κατάσταση στη χώρα και ειδικά οικονομία με καλές επιδόσεις, ειδικά από την αγορά εργασίας. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, κάπου 11 εκατομμύρια πτυχιούχοι πανεπιστημίων θα αναζητήσουν εφέτος εργασία - ένας αριθμός μεγαλύτερος από ποτέ.

«Η Κίνα είναι αντιμέτωπη με μια χρονιά, εξαιρετικά εκρηκτική από πολιτική άποψη», λέει ο Ζεγκλέιν. «Η κυβέρνηση της Κίνας θα πρέπει να ενισχύσει το πακέτο οικονομικής τόνωσης και να βασιστεί περισσότερο σε προγράμματα υποδομών και στις κρατικές εταιρείες για να σταθεροποιήσει την ανάπτυξη».

Η καλύτερη απάντηση θα ήταν να χαλαρώσει το Πεκίνο την πολιτική του «μηδενικού Covid», αλλά το Κομμουνιστικό Κόμμα δεν φαίνεται να αλλάζει  μια πολιτική τόσο στενά συνδεδεμένη με τον Πρόεδρο Σι, μετά από δύο χρόνια που εκθείαζε την απάντηση στον Covid ως ανώτερη από αυτή της Δύσης. Η «Λαϊκή Ημερησία», η επίσημη εφημερίδα του Κομμουνιστικού κόμματος, επιμένει ότι «όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο για μηδενικό Covid». 

Από την έναρξη της επιδημίας Covid-19, που εντοπίστηκε αρχικά στην κεντρική Κίνα στα τέλη του 2019, το Πεκίνο κατάφερε να περιορίσει τον συνολικό αριθμό των θανάτων σε λιγότερους από 5.000 και τα κρούσματα γύρω στα 190.000, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα οποία είναι πάντως πολύ χαμηλότερα από τις διεθνείς μετρήσεις.

Χάρη στη «μηδενική ανοχή» στα κρούσματα Covid-19, η Κίνα ήταν η μόνη μεγάλη οικονομία που αναπτύχθηκε το 2020. Αλλά τώρα, η κατάσταση στη Σαγκάη απειλεί να αλλάξει όλα αυτά, με ενδείξεις ότι η δημόσια δυσαρέσκεια αυξάνεται. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όλο και περισσότεροι κάτοικοι της πόλης καταγράφουν τη σκοτεινή πλευρά της «μάχης. 

Σε ένα συγκρότημα κατοικιών στη Σαγκάη, οι κάτοικοι ανάρτησαν πανό, απαριθμώντας τους θανάτους στη γειτονιά τους. «Δεν πέθαναν από τον ιό, αλλά από την καθολική απαγόρευση της κυκλοφορίας», γράφουν οι κάτοικοι στα social media. 

«Ασθενείς με άσθμα και καρκίνο που δεν έφτασαν εγκαίρως στο νοσοκομείο λόγω της απαγόρευσης κυκλοφορίας, έως τις αυξημένες αυτοκτονίες απελπισμένων κατοίκων». Οι αρχές της Σαγκάης παρέχουν στους κατοίκους πακέτα με τρόφιμα, αλλά δεν είναι ασυνήθιστο τα λαχανικά να είναι σάπια ή εμποτισμένα με τβάμμα χλωρίου που επικαλύπτει συνεχώς τα πάντα και τους πάντες.

Ξανά και ξανά οι άνθρωποι κλείνονται στα σπίτια τους και οι εξώπορτες σφραγίζονται. Το lockdown, από τέσσερις ημέρες που είχε ανακοινωθεί αρχικά, διαρκεί ήδη σχεδόν τέσσερις εβδομάδες – και οι κάτοικοι εξακολουθούν να είναι εγκλωβισμένοι επ' αόριστον.