Το Ιράν αρχίζει να λειτουργεί ένα νέο εργαστήριο στη Νατάνζ που θα κατασκευάζει εξαρτήματα για συσκευές φυγοκέντρησης εμπλουτισμού ουρανίου έχοντας μετακινήσει μηχανές εκεί από τις εγκαταστάσεις του στην Καράτζ που είναι τώρα κλειστές, ανέφερε σήμερα η υπηρεσία του ΟΗΕ για την επιτήρηση των πυρηνικών σε μια έκθεση που είδε το πρακτορείο Reuters.
Το νέο εργαστήριο εγείρει ερωτήματα σχετικά με τα σχέδια του Ιράν για κατασκευή προηγμένων συσκευών φυγοκέντρησης -- μηχανών που παράγουν εμπλουτισμένο ουράνιο πολύ πιο γρήγορα από τις τελευταίας γενιάς μηχανές που περιοριζόταν να χρησιμοποιήσει για αυτό τον σκοπό βάσει της συμφωνίας του το 2015 με τις μεγάλες δυνάμεις.
Τώρα εμπλουτίζει με εκατοντάδες προηγμένες συσκευές φυγοκέντρησης ορισμένες από τις οποίες εμπλουτίζουν ουράνιο βαθμού καθαρότητας μέχρι 60%, κοντά στο 90% που είναι ο βαθμός εμπλουτισμού για την κατασκευή ατομικού όπλου. Είναι πολύ περισσότερο από το 3,67%, το όριο που είχε επιβάλει η συμφωνία και το 20% που είχε επιτύχει πριν από τη συμφωνία.
Στην εμπιστευτική έκθεσή της προς τα κράτη μέλη η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) ανέφερε πως ολοκλήρωσε την εγκατάσταση των καμερών επιτήρησης στην τοποθεσία στις 12 Απριλίου και στη συνέχεια αφαίρεσε τις σφραγίδες ασφαλείας από τις μηχανές. Η υπηρεσία δεν ανέφερε πού βρίσκεται αυτό το σημείο στη Νατάνζ.
Η ακριβής θέση του εργαστηρίου έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις δυτικές δυνάμεις και τον υπ΄αριθμόν ένα εχθρό του Ιράν, το Ισραήλ, γιατί από τότε που η ιρανική πυρηνική εγκατάσταση Καράτζ χτυπήθηκε από αυτό που η Τεχεράνη λέει ότι ήταν επίθεση δολιοφθοράς από το Ισραήλ, η Τεχεράνη επιδιώκει να διασφαλίσει ότι τέτοιες εγκαταστάσεις θα είναι περισσότερο ασφαλείς.
Οι επεκτεινόμενες εγκαταστάσεις της Νατάνζ περιλαμβάνουν ένα εμπορικής κλίμακας υπόγειο εργοστάσιο εμπλουτισμού, που θα μπορούσε να προσφέρει κάποια προστασία από ενδεχόμενα αεροπορικά πλήγματα.
"Στις 13 Απριλίου 2022, το Ιράν ενημέρωσε την Υπηρεσία πως οι μηχανές θα ξεκινούσαν να λειτουργούν στο νέο εργαστήριο την ίδια ημέρα", πρόσθεσε, χωρίς να λέει αν έχει επιβεβαιώσει πως οι μηχανές έχουν αρχίσει να λειτουργούν, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν είχε πρόσβαση στο σημείο από τότε.
Βάσει μιας συμφωνίας με το Ιράν που επιτεύχθηκε πριν από ένα και πλέον χρόνο, η ΙΑΕΑ δεν έχει πρόσβαση στα δεδομένα που συγκεντρώνουν οι κάμερες και άλλος εξοπλισμός επιτήρησης από ορισμένες τοποθεσίες, όπως εργαστήρια εξαρτημάτων συσκευών φυγοκέντρησης.
Προτού μετακινήσει συσκευές από την Καράτζ στη Νατάνζ, το Ιράν είχε πει επίσης στην IAEA πως μετακινεί τις δραστηριότητες του εργαστηρίου της Καράτζ σε άλλες εγκαταστάσεις στο Ισφαχάν, και η IAEA εγκατέστησε κάμερες εκεί. Αν οι εγκαταστάσεις στο Ισφαχάν τεθούν σε λειτουργία, θα πρόκειται για μεγάλη αύξηση στην ικανότητα του Ιράν να παράγει προηγμένα εξαρτήματα συσκευών φυγοκέντρησης.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters
