Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Ένα μήνα μετά την επίθεση του Βλάντιμιρ Πούτιν στην Ουκρανία, οι λαοί της Ευρώπης κυρίως, έχουν βυθιστεί σε έναν κυκεώνα, βλέποντας τη φρίκη του πολέμου. Και το χειρότερο: Κατανοώντας ότι η κατάπαυση του πυρός δεν φαίνεται πιθανή. Τουλάχιστον άμεσα.
Ο Ρώσος πρόεδρος αρνείται να παραδεχτεί την αποτυχία των σχεδίων του. Παρά τις μεγάλες απώλειες, ετοιμάζει την επόμενη επίθεση, με νέο υλικό και νέους στρατιώτες.
Τουλάχιστον 100.000 έμπειροι Ρώσοι στρατιώτες ολοκληρώνουν τη θητεία τους την 1η Απριλίου. Οι νεοσύλλεκτοι που πρόκειται να τους αντικαταστήσουν, πρέπει να εκπαιδευτούν. Η ρωσική αεροπορία παραμένει σε μεγάλο βαθμό στο έδαφος υπό τον φόβο της ουκρανικής αεράμυνας.
Ο μακρύς πόλεμος φθοράς, πιθανότατα θα συνεχιστεί. Άγνωστο μέχρι πότε! Τουλάχιστον μέχρι να γίνει σαφές στη Μόσχα ποιους πόρους σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει ο Πούτιν για τη νέα επίθεση και ποιες είναι οι πιθανότητες επιτυχίας. Την ίδια ώρα, η Δύση εξετάζει πόσο μακριά μπορεί να φτάσει το ΝΑΤΟ, χωρίς να διακινδυνεύσει έναν παγκόσμιο πόλεμο.
Θα αλλάξουν οι επιλογές της Δύσης;
Μήπως η νέα κατάσταση αλλάξει τις επιλογές για το πώς η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να ματαιώσουν εντελώς τα σχέδια του Πούτιν; Η αποτυχία των σχεδίων του Κρεμλίνου θα ήταν ο πιο σίγουρος τρόπος για να αποκατασταθεί η ειρηνευτική τάξη. Είναι όμως ρεαλιστικό να αναμένει γρήγορα η Δύση μια ήττα του Πούτιν; Στρατιωτικά, σίγουρα όχι. Πολιτικά και οικονομικά, οι κυρώσεις όσο σκληρές και αν είναι, θα αργήσουν να έχουν χειροπιαστά αποτελέσματα. Ταυτόχρονα, οι κυρώσεις προκαλούν άλλωστε σοβαρούς κλυδωνισμούς και στην ευρωπαϊκή οικονομία.
Ένας παλιός κανόνας της πολιτικής λέει ότι, κάθε πόλεμος τελειώνει με ειρήνη. Δυστυχώς, η σοφή αυτή άποψη είναι μόνο εν μέρει αληθινή. Τα τελευταία 20 χρόνια, διάφορες εμπόλεμες ζώνες έχουν εμφανιστεί σε όλη την Ευρώπη, στις οποίες οι βίαιες συγκρούσεις δεν έχουν τελειώσει μέχρι σήμερα.
Μετά την εισβολή των Ηνωμένων Πολιτειών και των συμμάχων τους στο Αφγανιστάν, χρειάστηκαν ακριβώς δύο δεκαετίες πριν ο συνασπισμός των κρατών του ΝΑΤΟ να αναγνωρίσει την ήττα τους και να αποσυρθεί από τη χώρα της Κεντρικής Ασίας. Δεν υπάρχει ακόμα ειρήνη στο Αφγανιστάν μέχρι σήμερα. Και οι Ταλιμπάν επέστρεψαν θριαμβευτές!
Το ίδιο ισχύει και για το Ιράκ, στο οποίο οι ΗΠΑ επιτέθηκαν και κατέστρεψαν πριν από 19 χρόνια με μια συμμαχία «πρόθυμων». Μέχρι σήμερα, οι διάφορες αντιμαχόμενες πολιτοφυλακές έχουν σημαντική επιρροή σε πολλές περιοχές του Ιράκ.
Η Λιβύη, επίσης συνεχίζει να ελέγχεται από πολιτοφυλακές που υποστηρίζονται από το εξωτερικό και ο εμφύλιος πόλεμος εξακολουθεί να μαίνεται 11 χρόνια μετά την επίθεση από διάφορες χώρες του ΝΑΤΟ.
Στη Συρία το ίδιο: Ο διεθνής συνασπισμός υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών που άρχισε να εξοπλίζει έναν στρατό τζιχαντιστών και μισθοφόρων πριν από 10 χρόνια, απέτυχε να ανατρέψει τον Άσαντ, που κάνει βόλτες στο Ντουμπάϊ.
Στην Υεμένη, η Σαουδική Αραβία διεξάγει έναν πόλεμο από το 2015, τον οποίο το Ριάντ δεν μπορεί να κερδίσει παρά τη μαζική στρατιωτική υπεροχή, επειδή η τοπική αντίσταση είναι εξαιρετικά καλά οργανωμένη και πολιτικά αποφασισμένη.
Σε αυτούς τους ατελείωτους πολέμους, δεν ισχύει πλέον ο παλιός κανόνας ότι οι πόλεμοι τελειώνουν επειδή η μία αντιμαχόμενη πλευρά υπέστη στρατιωτική ήττα ή εξαντλήθηκαν οι πόροι των εμπολέμων.
Στην Ουκρανία, ο κίνδυνος μιας μόνιμης σύγκρουσης δεν είναι αφηρημένος. Αυτό το σενάριο, που φαίνεται να μελετούν ήδη αρκετοί δυτικοί αναλυτές, καθιστά πιο επιτακτική από ποτέ την εξεύρεση μιας συμβιβαστικής λύσης μέσω διαπραγματεύσεων. Γιατί στον πόλεμο αυτό θα υπάρχουν μόνο ηττημένοι…
