«Οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει ήρωας», πιστεύει η Μέμορι Φίρι. Κι έχει δίκιο. Ζωντανό παράδειγμα, άλλωστε, αποτελεί η ίδια.
Μικροσκοπική, με μάτια μεγάλα, μοιάζει με μαθήτρια καθώς κάθεται σε μια αίθουσα του Royal Albert Hall για να μιλήσει στην «Independent». Κατάγεται από τη Ζάμπια, όπoυ έπεσε θύμα βιασμού σε ηλικία εννέα ετών. Και σήμερα, στα είκοσί της, είναι μια από τις μαχητικότερες ακτιβίστριες κατά του AIDS. Με την ιδιότητά της αυτή μίλησε αυτή την εβδομάδα ενώπιον 4.000 ανθρώπων στο Λονδίνο.
Πριν από έντεκα χρόνια, η Μέμορι και η 14χρονη αδελφή της δέχθηκαν την πρόταση ενός οδηγού φορτηγού να τις οδηγήσει στο σπίτι τους ύστερα από μια επίσκεψη σε ένα νοσοκομείο της Ζάμπια. Αφού άφησε την αδελφή της στο σπίτι, βίασε την εννιάχρονη Μέμορι. Την ίδια χρονιά πέθανε η μητέρα της (ο πατέρας της είχε πεθάνει δύο χρόνια νωρίτερα) και τα αδέλφια χωρίστηκαν. Τα αγόρια πήγαν να ζήσουν με τη γιαγιά και εκείνη την έστειλαν σε μια θεία.
Οταν ήταν 13 ετών, η θεία της την έστειλε σε ένα ορφανοτροφείο έξω από την πρωτεύουσα, που προσφέρει δωρεάν στοιχειώδη εκπαίδευση σε 16.000 ορφανά σε μια χώρα όπου το ένα τρίτο των παιδιών ηλικίας 7 ως 13 ετών δεν πηγαίνει στο σχολείο. Οταν φτάνει ένα κορίτσι στο ορφανοτροφείο, υποβάλλεται σε ιατρικό έλεγχο. Κι έτσι οι καλόγριες που το διευθύνουν διαπίστωσαν ότι η Μέμορι ήταν φορέας του AIDS. «Δεν μου το είπαν αμέσως», θυμάται το κορίτσι. «Ημουν το μόνο από τα 84 κορίτσια που ήταν φορέας. Οι καλόγριες κλείστηκαν σε ένα δωμάτιο και συζήτησαν για το τι πρέπει να κάνουν». Αλλά μια άλλη οικότροφος άκουσε τη συζήτηση. Κι ύστερα από λίγες ημέρες γράφτηκε το πρώτο σύνθημα στους τοίχους: «Η Μέμορι Φίρι έχει AIDS».
Τα άλλα κορίτσια αρνήθηκαν να συνεχίσουν να παίζουν μαζί της. Δεν ήθελαν καν να τρώνε στο δωμάτιο όπου βρισκόταν εκείνη. «Πήγα να δω την επικεφαλής καλόγρια, την Αδελφή Μαρία, η οποία με έστειλε να δω ένα σύμβουλο. Εκείνος άρχισε να μου δίνει πληροφορίες για το AIDS. Στην αρχή δεν καταλάβαινα γιατί μου έλεγε αυτά τα πράγματα. Και ξαφνικά κατάλαβα, κι άρχισα να κλαίω. Ηταν η χειρότερη στιγμή της ζωής μου. Η γιαγιά μου είχε μόλις πεθάνει. Τα μικρότερα αδέλφια μου ήταν 8 και 10 ετών. Ποιος θα τα φρόντιζε;».
Η Μέμορι, μαζί με την Αδελφή Μαρία, αποφάσισαν τότε να καλέσουν τα άλλα κορίτσια ανά ομάδες και να τους πουν την αλήθεια. Εκείνα άκουγαν και έκλαιγαν. «Μέχρι τότε νόμιζαν ότι για να προσβληθείς από τον ιό πρέπει είτε να είσαι πόρνη, είτε να κοιμάσαι με πολύ κόσμο. Κι άλλα κορίτσια είχαν πέσει θύματα βιασμού, και δεν είχαν τολμήσει να το αποκαλύψουν. Ηλθαν και το είπαν σε μένα. Η ατμόσφαιρα άλλαξε».
Οι σύμβουλοι του οικοτροφείου εντυπωσιάστηκαν από τον τρόπο που χειρίστηκε την κατάσταση και φρόντισαν να περάσει από εκπαίδευση, ώστε να γίνει κι εκείνη σύμβουλος για το AIDS. Παράλληλα άρχισε να παίρνει φάρμακα και η κατάστασή της να βελτιώνεται.
«Πρέπει να παίρνω τα φάρμακά μου στις 7 το πρωί και τις 7 το απόγευμα, και δεν πρέπει να καθυστερώ περισσότερα από 30 λεπτά», λέει. «Πρέπει επίσης να τρώω λαχανικά. Αλλά είναι επίσης σημαντικό να τρέφω το μυαλό μου. Αμα λες "θα πεθάνω σύντομα", τότε θα πεθάνεις. Οταν έχεις ένα αυτοκίνητο είσαι εσύ ο οδηγός και λες στον ιό, που είναι επιβάτης, πού θα τον πας».
Η διαδικασία αυτή τη βοήθησε να εκλογικεύσει και τον βιασμό της. «Ηταν ένας ξένος, αλλά θυμάμαι το πρόσωπό του. Στην αρχή σκεφτόμουν τα χειρότερα πράγματα γι'αυτόν. Σιγά-σιγά, όμως, κατάλαβα ότι το πρόβλημα δεν είμαι εγώ, αλλά αυτός. Στην αρχή αισθανόμουν ότι αν τον συναντήσω θα τον σκοτώσω. Σήμερα ξέρω ότι δεν θα του ρίξω περισσότερο από μια ματιά. Χρειάστηκε πέντε με έξι χρόνια, όμως, για να φτάσω σ' αυτό το σημείο».
Σήμερα στη χώρα της τη θεωρούν ηρωίδα. Εχει γίνει αφίσα σε σχολεία, κλινικές και νοσοκομεία και έχει μιλήσει σε διεθνή συνέδρια στη Νότια Αφρική, το Μαλάουι, τη Νιγηρία και τη Νέα Υόρκη. «Αισθάνομαι υπερήφανη», τονίζει. «Οταν πεθάνω, θα ξέρω πως έκανα ό,τι μπορούσα».
Πηγή: The Independent, ΑΠΕ-ΜΠΕ
