Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]

Ο Πούτιν αναζητά αντιπαράθεση με τη Δύση στην Ουκρανία; Θα εισβάλει η Ρωσία στην Ουκρανία αύριο; ‘Η τις αμέσως επόμενες ημέρες; Τα ερωτήματα αυτά προκύπτουν αβίαστα μετά την αναγνώριση από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν της ανεξαρτησίας των δύο ρωσόφωνων περιοχών, του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ στην ανατολική Ουκρανία.

Τι σημαίνει η ρωσική αναγνώριση;

Για πρώτη φορά, η Μόσχα λέει επίσημα πώς δεν θεωρεί αυτές τις δυο περιοχές ως τμήμα της Ουκρανίας. Αυτό άνοιξε το δρόμο στην Μόσχα να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις στις αυτονομιστικές περιοχές, χρησιμοποιώντας το επιχείρημα ότι επεμβαίνει ως σύμμαχος για να τις προστατεύσει από την Ουκρανία.  

 Η εξέλιξη αυτή μπορεί να οδηγήσει σε ανοιχτή στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.

Οι υποστηριζόμενοι από τη Ρωσία αυτονομιστές στις περιοχές του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ, αποσχίστηκαν από τον έλεγχο της ουκρανικής κυβέρνησης το 2014 και αυτοανακηρύχθηκαν ανεξάρτητες «λαϊκές δημοκρατίες».

Οι δυο συμφωνίες του Μινσκ το 2014 και 2015 , με τη μεσολάβηση Γερμανίας και Γαλλίας, για την εφαρμογή κατάπαυσης του πυρός και τη δρομολόγηση πολιτικών μεταρρυθμίσεων στην ανατολική Ουκρανία, δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα. Από τότε, περίπου 15.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί σε συγκρούσεις.

Μέχρι τώρα , η Ρωσία αρνείτο ότι υποδαύλιζε τη σύγκρουση, αλλά είχε υποστηρίξει τους αυτονομιστές με πολλούς τρόπους: Με μυστική στρατιωτική υποστήριξη, οικονομική βοήθεια, προμήθεια εμβολίων Covid-19 και έκδοση τουλάχιστον 800.000 ρωσικών διαβατηρίων στους Ρωσόφωνους κατοίκους.

Ο Πούτιν, με την αναγνώριση των δυο «λαϊκών δημοκρατιών» του Ντονμπάς, έχει καταστρέψει την ελπίδα για μια πολιτική λύση στην κρίση;  Η Ευρώπη διολισθαίνει σε μια πολιτική, οικονομική και στρατιωτική κρίση που  έχει να παρατηρηθεί από το 1945;
 

Πώς θα αντιδράσει η Δύση;

Οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν προειδοποιήσει τη Μόσχα ότι οποιαδήποτε μετακίνηση στρατιωτικών δυνάμεων πέρα ​​από τα ουκρανικά σύνορα θα έφερνε ισχυρή απάντηση, συμπεριλαμβανομένων αυστηρών οικονομικών κυρώσεων. 

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν εξήγησε τι θα σήμαινε για τους αμερικανούς στρατιώτες να πολεμούν τους Ρώσους στην Ουκρανία –στην Ευρώπη: «Θα είναι Παγκόσμιος Πόλεμος». Οι ΗΠΑ δεν θέλουν όμως τον πόλεμο. Μόλις αποχώρησαν άλλωστε από το Αφγανιστάν,ενώ έχουν στρέψει όλη την προσοχή τους στην Κίνα και τον Ινδό-Ειρηνικό.

Ο Λευκός Οίκος έχει υποδείξει τα όρια της δέσμευσής του στην Ανατολική Ευρώπη, αρνούμενος εκ των προτέρων οποιαδήποτε στρατιωτική ανάπτυξη στην Ουκρανία. Επέλεξε να επιταχύνει την παράδοση αμυντικών όπλων σε αυτή τη χώρα (650 εκατομμύρια δολάρια το 2021) και να προετοιμάσει δραστικές οικονομικές κυρώσεις.

Ο Μπάιντεν έχει προειδοποιήσει επίσης τον αμερικανικό λαό για τις κυρώσεις. «Δεν προσποιούμαι ότι θα είναι ανώδυνες. Θα μπορούσε να υπάρξει αντίκτυπος στις τιμές της ενέργειας», τόνισε.

Με τον πληθωρισμό να έχει  αυξηθεί στο  7,5% -στο υψηλότερο επίπεδο από το 1982- μια σύγκρουση στην Ουκρανία θα γινόταν ακόμη περισσότερο αισθητή στις αντλίες στα πρατήρια και τα ταμεία των σούπερ μάρκετ. Σε αυτό προστίθεται μια γενική εξάντληση που προκαλείται από την πανδημία Covid-19.  Αυτή είναι η κύρια εξήγηση για τις καταστροφικές  για τον Μπάιντεν δημοσκοπήσεις: μόνο ένας στους τρεις Αμερικανούς εγκρίνει τη δράση του προέδρου, παρόλο που το ποσοστό ανεργίας έχει μειωθεί απότομα (4%) και η ανάπτυξη φαίνεται σταθερή.
 

Το τίμημα της Ευρώπης

Ούτε η Ευρώπη θέλει τον πόλεμο, γιατί οι Ευρωπαίοι είναι αυτοί που θα πληρώσουν κυρίως το «μάρμαρο»: Ενεργειακά,οικονομικά, πολιτικά .

Ένας θερμός πόλεμος στην Ουκρανία θα γινόταν επικίνδυνα αισθητός σε όλη την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, τη γειτονιά της ΕΕ και τα Βαλκάνια. Σε περίπτωση κλιμάκωσης, θα υπήρχε ένα κύμα προσφύγων που θα κατευθυνόταν προς τα δυτικά.

Περίπου  41 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στην Ουκρανία. Εκατοντάδες χιλιάδες, ίσως και εκατομμύρια, θα επιχειρούσαν να καταφύγουν στην Ευρώπη

Η Γηραιά Ηπειρος θα αντιμετώπιζε άλλη μια φορά μια ανθρωπιστική καταστροφή.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς έχουν ρίξει όλο το πολιτικό τους  βάρος για να πείσουν τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν να υποχωρήσει.
 

Τι ζητάει ο Πούτιν;

Ο Ρώσος πρόεδρος γνωρίζει σίγουρα ότι οι δυτικές κυρώσεις θα προκαλέσουν τεράστιο πρόβλημα στη Ρωσία . Τεντώνει το σχοινί πιστεύοντας ότι είναι ευκαιρία για την επιστροφή της Ρωσίας στο στάτους της «υπερδύναμης»;

Η Μόσχα θα αντιμετωπίσει τη διεθνή καταδίκη για μια εισβολή που δεν θα μπορέσει να δικαιολογήσει με καμία προπαγανδιστική εκστρατεία.Θα φέρει επίσης επ' αόριστον την ευθύνη για δύο περιοχές της Ουκρανίας που ερημώθηκαν από οκτώ χρόνια πολέμου και θα χρειάζονται τεράστια οικονομική υποστήριξη.

 

Ο πόλεμος μπορεί ακόμη να αποτραπεί

Πολλές και άγνωστες οι μεταβλητές της Ουκρανικής εξίσωσης . Κι όμως!  Ο πόλεμος μπορεί ακόμη να αποτραπεί. Γιατί απλά δεν συμφέρει κανέναν. Ισως μόνο την …Κίνα ,που θα μείνει αλώβητη για να αναλάβει την ανοικοδόμηση!  Μπορεί ακόμη και τη 12η ώρα, ο πόλεμος αποτραπεί με μια πολιτική λύση. Θα μπορούσε η κρίση να οδηγήσει στην αναδιοργάνωση της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας, η οποία από το 1989 παραμένει ένα ημιτελές συνονθύλευμα.

Αυτό είναι ένα υπαρξιακό ζήτημα για μια πραγματικά ενιαία Ευρώπη.