Τον Μάιο του 1889, οι κάτοικοι της Μπουχάρα, πόλης που ήταν τότε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, άρχισαν να πεθαίνουν μαζικά. Ο ιός, που έπληττε το αναπνευστικό έγινε γνωστός ως ρωσική γρίπη ενώ ήταν ιδιαίτερα θανατηφόρος στις ομάδες των ηλικιωμένων.
Μερικοί από τους μολυσμένους περιέγραψαν ένα περίεργο σύμπτωμα: απώλεια όσφρησης και γεύσης. Και άλλοι από αυτούς που ανέρρωσαν ανέφεραν μια παρατεταμένη εξάντληση.
Η ρωσική γρίπη τελικά τελείωσε λίγα χρόνια αργότερα, μετά από τουλάχιστον τρία κύματα μόλυνσης.
Τα μοτίβα μόλυνσης και τα συμπτώματά της, σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ των New York Times, κάνουν ορισμένους ιολόγους και ιστορικούς της ιατρικής να αναρωτιούνται: Μπορεί η ρωσική γρίπη να ήταν στην πραγματικότητα μια πανδημία που προκλήθηκε από κορωνοϊό; Και θα μπορούσε η πορεία της να μας δώσει στοιχεία για το πώς θα εξελιχθεί και θα λήξει η πανδημία μας;
Εάν αυτό που προκάλεσε τη ρωσική γρίπη ήταν κορωνοϊός, κάποιοι πιστεύουν ότι ο παθογόνος ιός ίσως να υπάρχει ακόμα, ενώ «απόγονοί του» κυκλοφορούν παγκοσμίως ως ένας από τους τέσσερις κορωνοϊούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα.
Σε αυτήν την περίπτωση προκρίνεται εμβολιασμός κάθε χρόνο.
Η μελέτη της ρωσικής γρίπη, όμως ίσως ανοίξει δρόμους για την καταπολέμηση των πανδημιών στο μέλλον, υποστηρίζουν κάποιοι.
Ωστόσο, ορισμένοι άλλοι επιστήμονες εκφράζουν το σκεπτικισμό τους.
«Είναι πολύ λίγα τα δεδομένα» για εκείνην την πανδημία δήλωσε ο Frank Snowden, καθηγητής του Yale.
Αναζητούνται μολυσμένοι ιστοί
Υπάρχει, ωστόσο, τρόπος να λυθεί το μυστήριο. Οι μοριακοί βιολόγοι έχουν τώρα τα εργαλεία να εξετάσουν τον συγκεκριμένο ιό, αναζητώντας διατηρημένο πνευμονικό ιστό σε μουσεία και ιατρικές σχολές
Πάντως, ο Tom Ewing της Virginia Tech, ένας από τους λίγους ιστορικούς που έχουν μελετήσει τη ρωσική γρίπη, δεν μπορεί να μην παρατηρήσει τους εντυπωσιακούς παραλληλισμούς με τη σημερινή πανδημία του κορωνοϊού: Ιδρύματα και χώροι εργασίας έκλεισαν επειδή πάρα πολλοί άνθρωποι ήταν άρρωστοι τα νοσοκομεία κατακλύστηκαν από ασθενείς ενώ υπήρξαν απανωτα κύματα μόλυνσης.
«Θα έλεγα μάλλον», είπε όταν ρωτήθηκε αν η ρωσική γρίπη ήταν κορωνοϊός.
Ο Δρ Σκοτ Ποντόλσκι, καθηγητής παγκόσμιας υγείας και κοινωνικής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, χαρακτήρισε την ιδέα «εύλογη».
Και ο Δρ Άρνολντ Μόντο, καθηγητής δημόσιας υγείας, επιδημιολογίας και παγκόσμιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, το θεώρησε «μια πολύ ενδιαφέρουσα εικασία».
«Έχουμε από καιρό αναρωτηθεί από πού προήλθαν οι κορωνοϊοί», είπε ο Δρ Μόντο. «Υπήρξε ποτέ πανδημία κορωνοϊού στο παρελθόν;»
«Δεν υπαρχουν στοιχεία σύνδεσης»
Η ιδέα ότι η ρωσική γρίπη μπορεί να προκλήθηκε από κορωνοϊό παραμένει θεωρητική δήλωσε, ωστόσο από την πλευρά του ο Peter Palese, ερευνητής της γρίπης και καθηγητής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή Icahn στη Νέα Υόρκη. Δεν υπάρχει τίποτα, είπε, που να συνδέει ξεκάθαρα την πανδημία της ρωσικής γρίπης με έναν κορωνοϊό και να αποκλείει τη γρίπη.
Την άποψή του συμμερίζονται και άλλοι, επιστήμονες.
Αλλά για όσους αναζητούν τρόπους για το πώς μπορεί να τελειώσει η τρέχουσα πανδημία του κορωνοϊού, ορισμένοι πιστεύουν ότι αυτές οι προηγούμενες πανδημίες θα μπορούσαν να προσφέρουν διδαγματα.
Καθώς η πανδημία της ρωσικής γρίπης εξασθενούσε, είπε ο J. Alexander Navarro, ιστορικός στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, «οι άνθρωποι συνέχισαν αρκετά γρήγορα τη ζωή τους». Το ίδιο συνέβη και με την πανδημία γρίπης του 1918. Οι ιστορίες των εφημερίδων για αυτό μειώθηκαν. Και, είπε, «το πένθος ήταν σχεδόν εξ ολοκλήρου ιδιωτική υπόθεση».
«Υποψιάζομαι πολύ ότι το ίδιο θα συμβεί και σήμερα», είπε ο Δρ. Ναβάρο.
«Στην πραγματικότητα, από πολλές απόψεις, νομίζω ότι έχει ήδη».
naftemporiki.gr
