Από την έντυπη έκδοση
Των Βάσως Βεγίρη & Σταμάτη Ζησίμου
«Εκτός κάδρου» θέτει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, τουλάχιστον για το επόμενο διάστημα, τη μείωση του ΦΠΑ ή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στα καύσιμα ώστε να περιοριστούν οι υπέρμετρες αυξήσεις ιδίως της τιμής της βενζίνης, η τιμή της οποίας έχει ανέλθει σε απαγορευτικά επίπεδα για τη συντριπτική πλειονότητα των καταναλωτών, καθώς καταρρίπτει το ένα μετά το άλλο τα ρεκόρ ακρίβειας. Η άρνηση της κυβέρνησης να πάρει τώρα μέτρα για τον περιορισμό των αυξήσεων επιβεβαιώθηκε χθες από τις δηλώσεις σε τηλεοπτικούς σταθμούς τόσο του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, όσο και του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Αδώνι Γεωργιάδη.
Οι χθεσινές δηλώσεις των επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης έγιναν σε μια μέρα που η πανελλαδική μέση της βενζίνης των 95 οκτανίων άγγιξε το 1,85 ευρώ ανά λίτρο καταγράφοντας νέο ιστορικό ρεκόρ, ενώ σε πολλές περιοχές των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων πωλείται μεταξύ 2,10 και 2,20 ευρώ. Κατά πάσα πιθανότητα η κατάρριψη του νέου ρεκόρ θα έχει συνέχεια, καθώς η τιμή του μπρεντ κινούνταν χθες πέριξ των 93 δολαρίων το βαρέλι.
Ο κ. Σταϊκούρας, σε τηλεοπτική εκπομπή, παραδέχθηκε ότι η «ακρίβεια ροκανίζει το διαθέσιμο εισόδημα του πολίτη». Ωστόσο, ερωτηθείς αν θα μειωθεί ο συντελεστής ΦΠΑ για βασικά τρόφιμα ή ο ΕΦΚ για τα καύσιμα, είπε ότι όλα είναι ανοιχτά, αλλά δεν υπάρχει τέτοια προοπτική στο άμεσο μέλλον, καθώς «για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει προηγουμένως να το επιτρέψουν τα δημοσιονομικά μας».
Σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα, η κυβέρνηση κινείται σε τρεις άξονες: Την ενίσχυση των χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων. Η ενίσχυση αυτή πρέπει να φτάνει πάντα στον πολίτη και βεβαίως να την αντέχει δημοσιονομικά το κράτος, αναφέροντας ότι, παρά τη δυσμενή συγκυρία, η κυβέρνηση ανακοίνωσε τη μείωση του ΕΝΦΙΑ, από τον οποίο θα εισπραχθούν 350 εκατ. ευρώ λιγότερα. Ακόμα, τόνισε, έχει ήδη ανακοινωθεί η δεύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού για το 2022, της οποίας το ύψος θα οριστικοποιηθεί τον Μάιο, ενώ μέσα στην εβδομάδα θα ανακοινωθεί και η παρέμβαση για την επιδότηση στους λογαριασμούς ενέργειας για τον μήνα Φεβρουάριο.
Επίσης, υποστήριξε ότι μέσα στο 2021 ενισχύθηκε το διαθέσιμο εισόδημα της συντριπτικής πλειονότητας των νοικοκυριών μέσα από τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης, ο οποίος δήλωσε: «Δυνατότητα για να μειώνουμε όλα τα έσοδα του κράτους και να στείλουμε τον προϋπολογισμό στα βράχια δεν έχουμε. Ό,τι μέτρο θα λάβουμε θα πρέπει να είναι νοικοκυρεμένο, εντός των πλαισίων του προϋπολογισμού, για να ξέρουν όλοι ότι εδώ είμαστε σοβαροί άνθρωποι και δεν παίζουμε με την οικονομία».
«Όταν μία κυβέρνηση παίζει με την οικονομία, στο τέλος το πληρώνει ακριβά ο λαός. Το ζήσαμε στο παρελθόν, μην το ξαναζήσουμε», απάντησε ο κ. Γεωργιάδης, όταν του τέθηκε το σχετικό ερώτημα (μείωση ΕΦΚ).
Η επιβάρυνση του ΕΦΚ
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα, σήμερα, ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στη βενζίνη ανέρχεται σε 0,70 ευρώ ανά λίτρο ή 700 ευρώ ανά χιλιόλιτρο βενζίνης και είναι ένας από τους υψηλότερους στην Ευρώπη, ενώ επίσης επιβαρύνεται από έναν υψηλότατο ΦΠΑ της τάξεως του 24%. Γι’ αυτό άλλωστε η Ελλάδα είναι από τις ακριβότερες χώρες στη βενζίνη σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό σημαίνει ότι από το 1,85 ευρώ της μέσης τιμής της αμόλυβδης 95 οκτανίων, το 1,08 ευρώ προέρχεται από την επιβάρυνση του ΕΦΚ και του ΦΠΑ.
Βάσει της κοινοτικής νομοθεσίας, ο ελάχιστος ειδικός φόρος κατανάλωσης ανά λίτρο βενζίνης είναι το 0,36 ευρώ ανά λίτρο και οι μόνες χώρες που επιβάλλουν τη μίνιμουμ φορολογία είναι η Βουλγαρία και η Ουγγαρία και ακολουθούν η Πολωνία και η Ρουμανία με 0,37 ευρώ ΕΦΚ ανά λίτρο βενζίνης. Αντίθετα, τον υψηλότερο ΕΦΚ έχει η Ολλανδία με 0,81 ευρώ ανά λίτρο, η Ιταλία με 0,73 ευρώ ανά λίτρο και η Φινλανδία με 0,72 ευρώ ανά λίτρο. Η Γαλλία έχει 0,68 ευρώ ανά λίτρο, η Γερμανία 0,65 και η Ισπανία 0,50 ευρώ, όταν ο μέσος όρος σε επίπεδο Ε.Ε. είναι το 0,56 ευρώ ανά λίτρο.
Καμπανάκι από τα πρατήρια
Περισσότερο επιτακτική από κάθε άλλη φορά χαρακτηρίζει την ανάγκη της μείωσης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης των καυσίμων η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ) λόγω των νέων ρεκόρ της τιμής της βενζίνης, που στη Θεσσαλονίκη -και όχι μόνο- έχει φτάσει να πωλείται μέχρι και 1,84 ευρώ το λίτρο, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη άμεσης πάταξης της λαθραίας διακίνησης καυσίμων.
Μιλώντας στη «Ν» ο πρόεδρος της Ένωσης Βενζινοπωλών Θεσσαλονίκης (ΕΝΒΕΘ) και της ΠΟΠΕΚ, Θέμης Κιουρτζής, κληθείς να σχολιάσει τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, ότι όλα είναι ανοιχτά για μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα ή του ΕΦΚ στα καύσιμα αλλά δεν υπάρχει τέτοια προοπτική στο άμεσο μέλλον, τονίζει ότι κατ’ αρχάς εάν το κράτος πατάξει την παραβατικότητα στη διακίνηση καυσίμων θα έχει περισσότερα έσοδα. Επίσης, σημειώνει ότι μπορεί ο κ. Σταϊκούρας να εκτιμά ότι θα μειωθούν οι τιμές προσεχώς, ωστόσο με τις διεθνείς τιμές δεν μπορεί να ξέρει κανείς τι θα γίνει και περαιτέρω θέτει το ερώτημα «εάν τώρα βιώνουμε μια ενεργειακή κρίση ή ένα νέο ενεργειακό καθεστώς, εάν είναι κρίση ή ένα νέο καθεστώς και τι κάνει η παγκόσμια οικονομική κοινότητα για να σταματήσει αυτό το ράλι της κερδοσκοπίας».
Τα δε πρατήρια, σύμφωνα με τον κ. Κιουρτζή, μπορεί να μην κινδυνεύουν άμεσα από τις υψηλές τιμές, λόγω του ότι ο κόσμος συνεχίζει να αγοράζει βενζίνη για τις μετακινήσεις του στην πανδημία, αλλά κινδυνεύουν από τα επιπλέον κεφάλαια που χρειάζονται για να προμηθευτούν τα καύσιμα.
Με επιστολή της προς τον υπουργό Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρα, η ΠΟΠΕΚ τονίζει ότι η ανάγκη μείωσης του ΕΦΚ των καυσίμων είναι τώρα περισσότερη επιτακτική από ποτέ και ότι « όπως έχει καταγραφεί, τα δημόσια έσοδα από τον ΦΠΑ είναι σημαντικά αυξημένα, εξαιτίας της εξαιρετικά υψηλής τιμής των καυσίμων, με αποτέλεσμα σε σύγκριση με πέρυσι, η αύξηση των κρατικών εσόδων να αγγίζει τα 10 λεπτά του ευρώ ανά λίτρο». «Πρέπει να λάβετε υπόψη σας επίσης» συνεχίζει η επιστολή «ότι οι πολίτες χρησιμοποιούν περισσότερο τα οχήματά τους και αποφεύγουν τον συνωστισμό των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, όχι γιατί είναι πλούσιοι, όπως ατυχώς ειπώθηκε, αλλά διότι προσπαθούν να προφυλαχτούν από την πανδημία. Οι οδηγοί, έστω και με λίγα λίτρα στο ρεζερβουάρ τους, προσπαθούν να προστατευτούν. Γνωρίζετε πολύ καλά ότι το αυξημένο κόστος μεταφοράς επιβαρύνει επιπλέον τόσο τις τιμές των προϊόντων όσο και των υπηρεσιών, αυξάνοντας τον πληθωρισμό. Οι καταναλωτές που χρησιμοποιούν ως αγαθό θέρμανσης το πετρέλαιο θέρμανσης είναι ιδιαιτέρως φορολογημένοι και η απόφασή σας για επίδομα θέρμανσης δεν καλύπτει ούτε το 30% των χρηστών. Δεν θεωρούμε λογικό από τη μία να επιδοτούμε την ηλεκτροκίνηση και από την άλλη να εξαναγκάζουμε τους καταναλωτές να χρησιμοποιούν τα τζάκια τους, προσθέτοντας μεγάλη ατμοσφαιρική ρύπανση».
Περαιτέρω, στην επιστολή της η ΠΟΠΕΚ υπενθυμίζει ότι «για την αύξηση των κρατικών εσόδων πρέπει επιτέλους να ληφθούν μέτρα για τον περιορισμό της παραβατικότητας, που θα αποφέρει μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ στα ταμεία του κράτους, κάτι που τονίζουν όλοι οι παράγοντες της αγοράς, μηδενός εξαιρουμένου. Τα τελευταία χρόνια η παραβατικότητα έχει αυξηθεί και τα όποια μέτρα έχουν ληφθεί, εκ του αποτελέσματος κρίνονται επιεικώς αναποτελεσματικά. Σας ζητούμε να λάβετε σοβαρά υπόψη την πρότασή μας, και όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, ταυτόχρονα με την παράλληλη ελάφρυνση των καταναλωτών».