«Τα άτομα υπακούουν στους δυνατούς, αλλά σέβονται μόνο τους δίκαιους»

«Κάθε άτομο που θεωρείται ύποπτο για τρομοκρατικές ενέργειες οφείλει πρωτίστως να οδηγείται ενώπιον της δικαιοσύνης και εάν όχι, να αφήνεται ελεύθερο. Το στρατόπεδο κρατουμένων του Γκουαντάναμο, το οποίο την Πέμπτη 11/1/2007 συμπληρώνει πέντε χρόνια λειτουργίας, πρέπει να κλείσει άμεσα», τονίζει ο Τέρυ Ντέιβις, Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Το άρθρο 4 της Τρίτης Συνθήκης της Γενεύης ορίζει ότι οι χώρες που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση πρέπει να αναγνωρίζουν την ιδιότητα του αιχμαλώτου πολέμου σε όλα τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων μιας χώρας που συλλαμβάνονται. Κατά συνέπεια, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι υποχρεωμένες να αναγνωρίσουν αυτή την ιδιότητα σε όλους τους κρατούμενους Ταλιμπάν που υπηρετούσαν στις ένοπλες δυνάμεις του Αφγανιστάν.

Οι ίδιες συνθήκες ορίζουν ότι οι αιχμάλωτοι πολέμου πρέπει να δικάζονται στα ίδια δικαστήρια και με τον ίδιο τρόπο που δικάζονται τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων της χώρας που τους κρατεί - δηλαδή σε στρατοδικεία.

Η πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση Μπους σε σχέση με τις συνθήκες της Γενεύης καθιστά τις ΗΠΑ μια «απείθαρχη χώρα» σε σχέση με τη διεθνή νομοθεσία, αλλά θέτει και σε κίνδυνο τους άνδρες και τις γυναίκες που υπηρετούν στις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις.

Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες, που έχουν υπογράψει τις συνθήκες της Γενεύης, δεν τις σέβονται, γιατί να σεβαστεί τις ανθρωπιστικές τους διατάξεις μια κυβέρνηση που διάκειται εχθρικά προς τις Ηνωμένες Πολιτείες;

«Δεν μπορούμε να κερδίσουμε τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας με μυστικές φυλακές, βασανιστήρια, με συμπεριφορές απάνθρωπες ή εξευτελιστικές, με την κράτηση ανθρώπων αφημένων σε δικαστικό κενό και στερούμενων προστατευτικών διατάξεων, οι οποίες αποτελούν τη βάση του νομικού μας συστήματος και της δημοκρατίας μας», εκτιμά ο Τέρυ Ντέιβις.

«Η προσφυγή σε τέτοιες μεθόδους παίζει το παιχνίδι των τρομοκρατών. Εκείνοι είναι που εύχονται να εγκαταλείψουμε τις θεμελιώδεις αρχές μας, οι οποίες ορίζουν την ελευθερία μας», εξήγησε.

Aλλά τι γίνεται με την τρομοκρατία;

«Ο τρομοκρατικός κίνδυνος θα είναι μεγαλύτερος σε δέκα χρόνια απ' ό,τι σήμερα, όπως ακριβώς είναι σήμερα μεγαλύτερος σε σχέση με πριν από δέκα χρόνια», εκτιμούσε στις 13 Σεπτεμβρίου 2006 στη «Le Monde» ο Φρανσουά Χεζμπούρ, διευθυντής του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών που εδρεύει στο Λονδίνο.

Κατά την άποψή του, η τρομοκρατία δεν αποτελεί απλώς τη συνέπεια μιας ιδεολογίας, αλλά των τεχνολογικών και οργανωτικών εξελίξεων των τελευταίων δεκαετιών που δίνουν μια αυξανόμενη ισχύ στο άτομο. Οι δυνατότητες καταστροφής σε πολύ μεγάλη κλίμακα γίνονται αναπόφευκτα πιο εύκολες για μη κρατικές οργανώσεις ή άτομα. Η τάση αυτή είναι το ίδιο σημαντική μ' εκείνη που παρατηρήθηκε τον 16ο και 17ο αιώνα, όταν το κράτος απέκτησε με τους θρησκευτικούς πολέμους το μονοπώλιο της οργανωμένης βίας. Η υπερτρομοκρατία είναι μια από τις συνέπειες της μεταφοράς της εξουσίας που είχαν τα κράτη σε οντότητες που δεν είναι κράτη.

Το επίπεδο της απειλής είναι σήμερα υψηλότερο από ποτέ, σημειώνει ο γάλλος ειδικός. Οχι επειδή ο αριθμός των επιθέσεων είναι μεγαλύτερος, αλλά επειδή τα θύματά τους είναι περισσότερα, οι στόχοι έχουν σχέση με την κοινωνία κι όχι με την εξουσία, κρατική ή ιδεολογική.

K.T.