Η νόσος COVID-19 γρήγορα κατέστη το πιο πολυσυζητημένο θέμα μεταξύ των επιστημών του χώρου της υγείας. Βρέθηκε, δε, στο επίκεντρο κάθε οικονομικής και πολιτικής πραγματικότητας, επηρεάζοντας το παγκόσμιο γίγνεσθαι.
Η εποχή μας μπορεί να χαρακτηριστεί ως εποχή πρωτόγνωρων προκλήσεων. Από τη μια οι κατακτήσεις της επιστήμης καθίστανται ολοένα και πιο πολυσχιδείς αλλά και προσβάσιμες σε ολοένα και περισσότερο τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού. Από την άλλη, οι ανάγκες για τεχνολογικά άλματα πυκνώνουν μέσα σε ένα φάσμα καινοφανών απαιτήσεων που έχει δημιουργηθεί ως θετική ανατροφοδότηση. Πριν από περίπου δύο χρόνια, στα πιο πάνω προστέθηκε και ένας νέος καταλύτης με απρόβλεπτη δυναμική, αυτός της πανδημίας από τον νέο ιό SARS-CoV-2. Η νόσος COVID-19 γρήγορα κατέστη, από το πιο πολυσυζητημένο θέμα μεταξύ των επιστημών του χώρου της υγείας, στο επίκεντρο κάθε οικονομικής και πολιτικής πραγματικότητας, επηρεάζοντας πλέον το παγκόσμιο γίγνεσθαι.
Ενώπιον αυτής της πρόκλησης η χώρα μας έπρεπε να οχυρωθεί στο συντομότερο χρονικό διάστημα και στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Καθοριστικής σημασίας υπήρξε ο σχεδιασμός και η υποστήριξη ρεαλιστικής και αποτελεσματικής πολιτικής για το φάρμακο, παράλληλα με τον αγώνα της παγκόσμιας κοινότητας να βρεθούν λύσεις που θα αναχαιτίσουν την πανδημία. Ο συντονισμός των δράσεων με τους παγκόσμιους και ευρωπαϊκούς φορείς, αλλά και οι πρωτοβουλίες για εγχώριες λύσεις εκτόνωσης βρέθηκαν στο κέντρο των προσπαθειών. Σύντομα έγινε αντιληπτό με βάση τα επιστημονικά δεδομένα από την παγκόσμια κλινική εμπειρία ότι ο εμβολιασμός ήταν -και ακόμη είναι- το βέλτιστο δυνατό όπλο προστασίας από τη νόσο. Ως τέτοιο λοιπόν, υποστηρίχθηκε ως άμεση προτεραιότητα, πάντοτε με την εποπτεία των αρμόδιων υπηρεσιών και επιτροπών, όπως επιτάσσει κάθε σκεύασμα που εισέρχεται στην κυκλοφορία.
Η σπουδή σε συνδυασμό με την άγρυπνη αξιολόγηση των συσσωρευμένων στοιχείων ασφάλειας δικαίωσαν τις επιλογές της επιστημονικής κοινότητας. Σήμερα πλέον μπορούμε να μιλάμε ξεκάθαρα για χιλιάδες κερδισμένες ζωές λόγω του εμβολιασμού. Σήμερα επίσης έχουμε το δικαίωμα να στέλνουμε ένα μήνυμα προς όλους τους συμπολίτες μας, οι οποίοι δεν προχώρησαν, για τους δικούς τους λόγους ο καθένας, στην ευεργετική πράξη του εμβολιασμού έναντι του SARS-CoV-2, να σπεύσουν να εμβολιαστούν.
Η έρευνα συνεχίζεται
Παράλληλα με τις μέχρι τώρα κατακτήσεις στον τομέα της αναχαίτισης του φονικού ιού, η έρευνα συνεχίζεται ακατάπαυστα, περιλαμβάνοντας νέα θεραπευτικά όπλα, όπως τα μονοκλωνικά αντισώματα ή τα από του στόματος αντιιικά φάρμακα με υψηλή αποτελεσματικότητα απ’ ό,τι καταδεικνύεται από τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα δεδομένα. Ειδικότερα, δύο μονοκλωνικά αντισώματα (ο συνδυασμός casirivimab/imdevimab και το regdanvimab) έχουν ήδη εγκριθεί από τον ΕΜΑ για χρήση σε ασθενείς που δεν χρήζουν συμπληρωματικής χορήγησης οξυγόνου, αλλά έχουν παράγοντες κινδύνου για βαρεία νόσηση. Αντιθέτως, ανακλήθηκε από τον ΕΜΑ το μονοκλωνικό αντίσωμα bamlanivimab, το πρώτο που έλαβε έγκριση, λόγω ανίχνευσης στελεχών SARS-CoV-2 ανθεκτικών στο bamlanivimab, το οποίο επί του παρόντος έχει εγκριθεί μόνο για προφύλαξη έπειτα από έκθεση στον ιό συγχορηγούμενο με etesevimab. Σε αυτά έρχονται πρόσφατα να προστεθούν και τα φάρμακα που ανέπτυξαν η Merck και η Pfizer. Τα τελευταία χορηγούνται από το στόμα και υπόσχονται μείωση της πιθανότητας νοσηλείας και της θνησιμότητας σε ασθενείς με κίνδυνο βαριάς νόσου, αρκεί βέβαια να χορηγηθούν μέσα στο πρώτο πενθήμερο από την έναρξη των συμπτωμάτων.
Ένα βήμα πιο μπροστά
Είμαστε ακόμη σε διερευνητική περίοδο. Ο αγώνας θα είναι μακρύς και σκληρός. Ένα μέρος του δρόμου μέχρι τον τερματισμό που θα σημάνει τη νίκη έναντι του νέου κορονοϊού έχει διανυθεί. Κανείς δεν ξέρει πόσο υπολείπεται ακόμη. Ο ιός έχει την ικανότητα να μεταλλάσσεται και να μας εκπλήσσει, ώστε πολλές φορές να μας έχει δώσει την αίσθηση ότι πάντα βρίσκεται ένα βήμα πιο μπροστά από εμάς. Αυτό που δεν μπορεί να κάνει όμως είναι να αμυνθεί έναντι των μέτρων προστασίας. Έχοντας βιώσει όλοι μας τις μέρες της σκληρής κοινωνικής απομόνωσης του πρόσφατου παρελθόντος, τα μέτρα της χρήσης της μάσκας και της τήρησης των απαραίτητων αποστάσεων μεταξύ μας πρέπει να μας γίνουν απαραίτητη συνήθεια.
