Συνέντευξη στην Ανθή Αγγελοπούλου, [email protected]
Για την επόμενη μέρα στον τομέα έρευνας και καινοτομίας, καθώς και για τις δυσκολίες που επιφέρει στις επενδύσεις το δυσβάσταχτο clawback, μας μιλά η Agata Jakoncic, πρόεδρος του PhRMA Innovation Forum Greece (PIF) και Managing Director, MSD Eλλάδας, Κύπρου και Μάλτας.
Κυρία Jakoncic, πρόσφατα ανακοινώθηκε από την MSD ότι το molnupiravir, ένα ερευνητικό αντιιικό φάρμακο για τη θεραπεία της νόσου Covid-19, υποβλήθηκε για έγκριση Άδειας Χρήσης Έκτακτης Ανάγκης (EUA) στον FDA και σε διαδικασία κυλιόμενης αξιολόγησης στον ΕΜΑ. Πού βρίσκονται οι διαδικασίες αυτή τη στιγμή;
«Η MSD έχει ήδη υποβάλει αίτηση για Άδεια Χρήσης Έκτακτης Ανάγκης (EUA) στον FDA και, από τον Αύγουστο του 2021, οι αρμόδιες εγκριτικές αρχές του Καναδά είχαν ενεργοποιήσει τη διαδικασία της κυλιόμενης αξιολόγησης των δεδομένων της θεραπείας. Στις 25 Οκτωβρίου ανακοινώθηκε ανάλογη διαδικασία (rolling review) από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ), η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου. Η εταιρεία έχει συνάψει ήδη συμφωνία προμήθειας με αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρετανία, και βρίσκεται σε συζητήσεις με τις κυβερνήσεις παγκοσμίως για την προμήθεια και διάθεση του προϊόντος. Έως το τέλος του 2021 αναμένεται να παραχθούν 10 εκατομμύρια κύκλοι θεραπειών, με 20 εκατομμύρια επιπλέον δόσεις το 2022. Η πρώτη παγκόσμια έγκριση του molnupiravir είναι ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση μιας εκ των μεγαλύτερων προκλήσεων για την υγεία στον κόσμο και αναμένεται να καλύψει ιατρικές ανάγκες, με τα εμβόλια να παραμένουν η πρώτη, θεμελιώδης και ουσιαστική γραμμή άμυνας κατά της πανδημίας Covid-19. Η MSD είναι περήφανη για αυτό το επίτευγμα, παραμένοντας πιστή στην αποστολή της να σώζει και να βελτιώνει τις ζωές των ανθρώπων».
Αναφορικά με το θέμα των επιστροφών, η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι θα γίνεται συμψηφισμός με το clawback στις εταιρείες που θα αποδεικνύουν ότι κάνουν επενδύσεις στον τομέα αυτό. Είναι κατά τη γνώμη σας αρκετός αυτός ο συμψηφισμός;
«Οι μηχανισμοί αυτόματων επιστροφών δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης για να ελέγξουν τα επίπεδα της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης. Η αξία των επιστροφών, όμως, έχει αγγίξει τόσο υψηλά επίπεδα, αυξάνοντας το δημοσιονομικό κίνδυνο, γεγονός που αναγνωρίστηκε στην Έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 2021. Σήμερα η Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της μελέτης του Ινστιτούτου Πολιτικών, Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών (ΙΠΟΚΕ), αποτελεί τη χώρα με το υψηλότερο clawback πανευρωπαϊκά - 27.3% έναντι του μέσου ευρωπαϊκού όρου 8,6%. H συμμετοχή της βιομηχανίας έχει πενταπλασιαστεί και αν δεν αλλάξει το ρυθμιστικό πλαίσιο, αναμένεται μέχρι το 2024 η συμβολή των clawback καιrebates να είναι μεγαλύτερη από αυτήν του κράτους.
Ο σημαντικότερος, όμως, κίνδυνος είναι η επιβάρυνση της υγείας του πληθυσμού και του επιπέδου ζωής τους, καθώς η μετακύλιση του κόστους πέρα από τη βιομηχανία έπληξε σημαντικά τους ασθενείς. Τα στοιχεία του ΙΠΟΚΕ έδειξαν ότι κατά τη διάρκεια των μνημονιακών μέτρων οι Έλληνες έχασαν 3,4 έτη υγιούς επιβίωσης, ενώ τριπλασιάστηκαν οι καταστροφικές δαπάνες (από 8% σε 24%), οδηγώντας στη φτωχοποίηση των ελληνικών νοικοκυριών. Για όλους τους παραπάνω λόγους η χρηματοδότηση του ΤΑΑ αποτελεί μία σημαντική ευκαιρία για την πολιτεία να διορθώσει τις στρεβλώσεις του παρελθόντος. Το σχέδιο προβλέπει μεταρρυθμίσεις που θα οδηγούν στη σταδιακή μείωση του clawback κατά 50 εκατ. ευρώ το 2022, 150 εκατ. ευρώ το 2023, 300 εκατ. ευρώ το 2024 και 400 εκατ. ευρώ το 2025 σε σχέση με τα επίπεδα του 2020. Σε αντίθετη περίπτωση, η πολιτεία θα κληθεί να καλύψει τη μη επίτευξη αυτών των στόχων. Το PhRMA Innovation Forum (PIF) στην Ελλάδα, το οποίο εκπροσωπώ, έχει παρουσιάσει ένα τριετές Σύμφωνο Συνεργασίας μεταξύ της κυβέρνησης και της φαρμακευτικής βιομηχανίας, που περιλαμβάνει τις προτάσεις μας για ένα σύγχρονο σύστημα υγείας, που δίνει προτεραιότητα στην πρόσβαση όλων των πολιτών στις νέες θεραπείες, στοχεύει σε ένα βιώσιμο, φιλικό προς την καινοτομία σύστημα υγειονομικής περίθαλψης χωρίς ανισότητες και εμπόδια πρόσβασης για τους ασθενείς, καθώς και στην επίτευξη θετικού οικονομικού και κοινωνικού αποτυπώματος για τη χώρα. Οι προτάσεις μας επικεντρώνονται στην ενίσχυση της καινοτομίας με ένα απλό και διαφανές σύστημα τιμολόγησης, αποδοτική διαδικασία αξιολόγησης νέων τεχνολογιών, ενδυνάμωση της κλινικής και βιοϊατρικής έρευνας, προβλέψιμη χρηματοδότηση της φαρμακευτικής φροντίδας και έλεγχο της συνταγογράφησης με παράλληλη δημιουργία θεραπευτικών πρωτοκόλλων και μητρώων ασθενών».
Στην Ελλάδα τώρα κάνουμε τα πρώτα βήματα στον τομέα της έρευνας και καινοτομίας. Υπάρχει εθνική στρατηγική για την καινοτομία; Τι χρειαζόμαστε για να μπορούμε να πούμε ότι θα πετύχουμε το όραμα της καινοτομίας στην Ελλάδα; «Το στοίχημα για την Ελλάδα είναι να συντονιστεί με το παγκόσμιο και ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και να καλλιεργήσει το δικό της οικοσύστημα καινοτομίας στην υγεία, καρπώνοντας τα οφέλη της τεχνολογίας και των νέων θεραπειών για το μέγιστο όφελος του ασθενούς. Η σημερινή κατάσταση της χώρας δείχνει μία στασιμότητα και παρέχει περιορισμένο χώρο για την είσοδο της καινοτομίας. Χρειαζόμαστε μια εθνική στρατηγική καινοτομίας που να βασίζεται στις συνεργασίες και στην επιχειρηματικότητα, με δομικές μεταρρυθμίσεις όπως: μητρώα ασθενών, θεραπευτικά πρωτόκολλα, ηλεκτρονικό φάκελο ασθενούς, ηλεκτρονική συνταγογράφηση στα νοσοκομεία και επένδυση σε Real-World Evidence (RWE) μέσα από δίκτυα νεοφυών επιχειρήσεων». [SID:14800910]
