Τι σημαίνει «κυρίαρχο σινεμά»; Από ποιους παράγοντες ορίζεται; Και πόσο μεγάλο είναι πραγματικά το εύρος που καλύπτουν τα μεγάλα κινηματογραφικά Φεστιβάλ σήμερα, σε μια εποχή όπου το ανεξάρτητο σινεμά δείχνει να εξαφανίζεται από τον χάρτη;
Αυτά δείχνουν να είναι τα ερωτήματα που προκύπτουν τα τελευταία χρόνια.
Πάρτε τα βραβεία των τριών μεγάλων Φεστιβάλ φέτος: Χρυσός Φοίνικας στο “Titane”, Χρυσή Άρκτος στο “Ατυχές πήδημα ή παλαβό πορνό” («τσουλάει» στα ελληνικά ταμεία παρεμπιπτόντως), Χρυσός Λέοντας στο εκπληκτικό “Γεγονός” της Οντρέ Ντιγουάν (ταινία έναρξης στη Θεσσαλονίκη). Κάθε ένα από αυτά τα φιλμ, και μια ξεχωριστή απάντηση πάνω σε αυτά τα ερωτήματα.
Εντάξει, ας πούμε πως οι Κάννες έμειναν μεταξεταστέες για φέτος.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν, το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ανταποκρίνεται επιτυχώς. Εξερευνά μεν τρέχουσες τάσεις, αλλά έχει ανοιχτές κεραίες σε «αντιφρονούντες» (μη χάσετε το Κορεάτικο «Introduction» του Χονγκ Σανγκ-σου), διαθέτει τις Ματιές Στα Βαλκάνια (μακράν το πιο «ζουμερό» κομμάτι της διοργάνωσης) και, ταυτόχρονα, αντιπροτείνει… εκπαίδευση με το Αφιέρωμα στην Τέχνη του Μοντάζ. Μπορεί να ακούγεται λίγο cheesy αυτό το «Κόψε κάτι;», όταν όμως κάνεις εστιάζεις στο κομμάτι της φιλμοκατασκευής, εντάσσοντας το στο πλαίσιο ενός Φεστιβάλ, τότε θέτεις ζήτημα κινηματογραφικής παιδείας. Και είναι σημαίνουσα δήλωση αυτή, προερχόμενη από την σημαντικότερη κινηματογραφική διοργάνωση της χώρας.
Τσεκάρω το πρόγραμμα και σημειώνω τις ταινίες που με ενδιαφέρουν:
«Μπεναντέτα» του Πολ Φερχόφεν που έκανε άνω – κάτω τις Κάννες. Ερωτευμένες καλόγριες στον 15ο αιώνα. Πρωταγωνιστεί η «δικιά μας» Δάφνη Πατακιά («Nimic» του Γιώργου Λάνθιμου, «Winona» του Αλέξανδρου -The Boy- Βούλγαρη). Σκέφτομαι τον επικείμενο χαμό έξω από το Ολύμπιον.
«Δοξόμπους» του Φώτου Λαμπρινού. Επετειακή προβολή της ταινίας εποχής του 1987. Στην πρώτη της προβολή, στη Θεσσαλονίκη, το κράξιμο από τον Β’ Εξώστη ήταν τέτοιο που ο τίτλος της ταινίας κατάντησε σύνθημα. Αναρωτιέμαι αν θα υπάρξει και φέτος κάποια παρόμοια αντίδραση, «τιμής ένεκεν».
Ενθουσιάζομαι όταν πετυχαίνω το «Άνυδρο καλοκαίρι» του Μετίν Ερκσάν, ένα συγκλονιστικό Τούρκικο δράμα του 1964 που αποκαταστάθηκε με τη συνδρομή του Μάρτιν Σκορσέζε. Πρώτη μεγάλη διεθνής επιτυχία του τουρκικού κινηματογράφου, τιμημένο με Χρυσή Άρκτο στο Βερολίνο, εξαφανισμένο για δεκαετίες από το καθεστώς.
«Αγέλη προβάτων», πρώτη μεγάλου μήκους του Δημήτρη Κανελλόπουλου, εξαίρετος μικρομηκάς αλλά και τεχνικός με μακρά προϋπηρεσία. Συμμετέχει στο Διεθνές Διαγωνιστικό. Διαβάζω το στόρι: «Ο Θανάσης αδυνατεί να ξεπληρώσει το χρέος του στον Στέλιο. Δύο νεαροί μικροεγκληματίες φτάνουν στην πόλη για να εκφοβίσουν όσους χρωστούν στον τοκογλύφο». Λίγο πιο κάτω: «σύγχρονο western, γυρισμένο στην Αρκαδία». Με Σερβετάλη και Λάλο. Ίδωμεν.
Άκης Καπράνος
