«Κίτρινη κάρτα» έδειξαν στην Πολωνία οι ευρωπαίοι ηγέτες, προειδοποιώντας τη χώρα ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να επιβάλει περαιτέρω νομικές κυρώσεις κατά της Βαρσοβίας ως απάντηση στην «αποστασία» της σχετικά με την νομοθεσία της ΕΕ.

Στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες οι ηγέτες των χωρών της ΕΕ προχώρησαν στις πρώτες face to face τους συνομιλίες μετά  την απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της Πολωνίας, που έκρινε ότι βασικά μέρη του δικαίου της ΕΕ δεν είναι συμβατά με το σύνταγμα της χώρας.

Διάλογος ή αύξηση της πίεσης;

Οι ευρωπαίοι ηγέτες στάθηκαν στο πλευρό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία έχει δεσμευθεί να αντεπιτεθεί στη Βαρσοβία. Δεν ήταν όμως και λίγοι οι ηγέτες που ζήτησαν να εκτονωθεί η ένταση και να δοθεί προτεραιότητα στον διάλογο, παράλληλα με τα νομικά μέτρα- σε μια προσπάθεια να αποκλειστεί τα ενδεχόμενο της αποχώρησης της Πολωνίας από την Ένωση, κάτι που για την ώρα διαψεύδει η πολωνική κυβέρνηση.

«Υπήρξε ένα σαφές μήνυμα από μια συντριπτική ομάδα ηγετών γύρω από το τραπέζι ότι ανησυχούμε πολύ για την κατάσταση στην Πολωνία», δήλωσε ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, μετά τη συνάντηση. «Απόψε υπήρξε διάλογος. Αλλά την ίδια στιγμή, υπάρχει ξεκάθαρη κατανόηση ότι υποστηρίζουμε πλήρως την Κομισιόν για να προτείνει τα απαραίτητα μέτρα και να αντιδράσει σε αυτό που κάνει η πολωνική κυβέρνηση», πρόσθεσε.

Η Μέρκελ και η πλευρά της ήπιας προσέγγισης

Στις προσπάθειες κατευνασμού του κλίματος αντιπαράθεσης που έχει διαμορφωθεί μεταξύ Βρυξελλών και Πολωνίας, ξεχώρισε για άλλη μια φορά η Άνγκελα Μέρκελ, η οποία ζήτησε να «ηρεμήσει» η επιθετική ρητορική. Φτάνοντας στις Βρυξέλλες την Πέμπτη, πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, είπε ότι τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να βρουν τρόπους για να «συναντηθούν ξανά».

Σύμφωνα με τη Μέρκελ, το ζήτημα της Πολωνίας είναι το σύμπτωμα ενός ευρύτερου προβλήματος σχετικά με το πώς τα κράτη μέλη βλέπουν την ΕΕ και πόση κυριαρχία είναι πρόθυμα να παραδώσουν. «Αυτό σίγουρα δεν είναι μόνο ένα ζήτημα μεταξύ Πολωνίας και ΕΕ, συζητείται επίσης σε άλλα κράτη μέλη», είπε πριν από τις συνομιλίες.

Πολλοί άλλοι ηγέτες υιοθέτησαν επίσης τον συμφιλιωτικό τόνο της γερμανίδας καγκελαρίου. Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ είπε ότι ενώ η Πολωνία έπρεπε να αναγνωρίσει τον ρόλο της Κομισιόν ως θεματοφύλακα των συνθηκών της ΕΕ, αναζητούσε έναν «εποικοδομητικό τρόπο για να βρεθεί λύση» σε μια πολύ περίπλοκη κατάσταση.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, είπε ότι η ΕΕ πρέπει να είναι «σταθερή» στις αρχές του κράτους δικαίου, αλλά και ότι «πρέπει να εμπλακούμε σε διάλογο για να επιτύχουμε θετικά αποτελέσματα».

Δεν υπάρχει κοινή γραμμή

Η ΕΕ δεν έχει καταφέρει να βρει μια κοινή γραμμή σχετικά με το τι πρέπει να κάνει για την Πολωνία. Την ίδια ώρα υπάρχουν επίσης ανησυχίες για τον σεβασμό των βασικών αρχών της Ένωσης σε πολλά κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ουγγαρίας και της Σλοβενίας.

Έτσι οι χώρες της ΕΕ εξέφρασαν διαφορετικές προτεραιότητες καθώς εξετάζουν τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να διαχειριστούν την απόφαση του πολωνικού συνταγματικού δικαστηρίου, μια απόφαση που θεωρείται άμεση αμφισβήτηση του κράτους δικαίου της ΕΕ.

Η διαμάχη, μετά από πέντε χρόνια «τριβής» μεταξύ Βαρσοβίας και Βρυξελλών σχετικά με τις προκλήσεις στη δικαστική ανεξαρτησία από το κυβερνών κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη, (PiS), έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της Πολωνίας στην ΕΕ.

Τα «όπλα» της Κομισιόν

Κατά τη διάρκεια μιας δίωρης συζήτησης για το κράτος δικαίου το βράδυ της Πέμπτης, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επανέλαβε ότι οι Βρυξέλλες σταθμίζουν τη χρήση τριών εργαλείων ως απάντηση στη συμπεριφορά της Βαρσοβίας.

Αυτά περιλαμβάνουν τη νομική οδό, έναν μηχανισμό που θα μπορούσε να μειώσει τη χρηματοδότηση της ΕΕ για την Πολωνία και την επέκταση σε μια διαδικασία κυρώσεων που θα μπορούσε να στερήσει από τη χώρα το δικαίωμα ψήφου της στην ΕΕ. Το πιο σημαντικό ζήτημα, τόνισε η φον ντερ Λάιεν, είναι η απειλή για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης στη χώρα.

Αυτή η προσέγγιση έτυχε ιδιαίτερης υποστήριξης στους ευρωπαϊκούς κόλπους. «Ήταν καλό που τόσοι πολλοί εκφράστηκαν λίγο πολύ σύμφωνα με τις γραμμές της προέδρου», δήλωσε διπλωματική πηγή στους Financial Times. «Θα θέλαμε αυτή η ομάδα να είναι μεγαλύτερη, αλλά έτσι είναι», πρόσθεσε.

naftemporiki.gr