Η Γερουσία της Βραζιλίας ανακοίνωσε χθες Κυριακή την αναβολή για μία ημέρα –από αύριο Τρίτη για μεθαύριο Τετάρτη– της πολυαναμενόμενης δημοσιοποίησης της έκθεσης η οποία προέκυψε από την έρευνα εξεταστικής επιτροπής που θεωρείται πως ενοχοποιεί τον πρόεδρο Ζαΐχ Μπολσονάρου για την πολιτική του, που για πολλούς υπήρξε ανεύθυνη και «εγκληματική», κατά τη διάρκεια της πανδημίας του νέου κορωνοϊού.
Οι γερουσιαστές θέλουν να συζητήσουν για μια επιπλέον ημέρα το περιεχόμενο της έκθεσης αυτής, έκτασης κάπου 1.000 σελίδων, το οποίο εντέλει θα «αναγνωστεί από τον εισηγητή Χενάν Καλέιρους», ενημέρωσε ο πρόεδρος της εξεταστικής επιτροπής, ο Ομάρ Αζίζ, μέσω Twitter.
Η ψηφοφορία για την έγκριση της έκθεσης από την επιτροπή, που αρχικά προβλεπόταν να διεξαχθεί μεθαύριο Τετάρτη, θα γίνει την επόμενη εβδομάδα, την 26η Οκτωβρίου, πρόσθεσε.
Την Παρασκευή, ο Χενάν Καλέιρους αναφέρθηκε σε τουλάχιστον 11 κατηγορίες σε βάρος του προέδρου, κάνοντας λόγο για «ανθρωποκτονίες εξ αμελείας» κατά συρροή, «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», «τσαρλατανισμό». Αρκετοί υπουργοί και τρεις γιοι του αρχηγού του κράτους αναμένεται επίσης να αντιμετωπίσουν κατηγορίες.
Αναλυτές ωστόσο εκτιμούν ότι το πόρισμα της επιτροπής δεν θα έχει παρά μόνο συμβολικό αντίκτυπο, βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον, καθώς ο ακροδεξιός πρόεδρος εξακολουθεί να διαθέτει την αναγκαία υποστήριξη στο κοινοβούλιο για να αποτρέψει κάθε ενδεχόμενη διαδικασία με σκοπό την παύση του και την παραπομπή του σε δίκη.
Όμως οι πολιτικές συνέπειες ίσως να αποδειχθούν καταστροφικές για τον Ζαΐχ Μπολσονάρου, που κάθε άλλο παρά έχει εξασφαλισμένη την επανεκλογή του σε λιγότερο από έναν χρόνο καθώς οι δημοσκοπήσεις τον θέλουν να ηττάται με μεγάλη διαφορά από τον πρώην πρόεδρο Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα.
Εδώ και πέντε μήνες η μικρή αίθουσα της Γερουσίας όπου διεξάγονται οι ακροάσεις της εξεταστικής επιτροπής έχει μετατραπεί σε θέατρο αντεγκλήσεων, ύβρεων, δακρύων — και ακόμη και της σύλληψης μάρτυρα για ψευδομαρτυρία.
«Τρομακτικές πρακτικές»
Η διαδικασία, που μεταδιδόταν απευθείας από τηλεοπτικά δίκτυα για εβδομάδες, έφερε στο φως τις κυριότερες «παραλείψεις» της κυβέρνησης κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, η οποία έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 600.000 ανθρώπους στο μεγαλύτερο κράτος της Λατινικής Αμερικής.
Οι γερουσιαστές προσπάθησαν ειδικά να αποδώσουν ευθύνες για εφιαλτικά επεισόδια κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όπως οι θάνατοι δεκάδων ασθενών από ασφυξία τον Ιανουάριο, εξαιτίας της έλλειψης οξυγόνου στη Μανάους, στην Αμαζονία.
Καλώντας να καταθέσουν υπουργοί, κοινοβουλευτικοί, καθώς επίσης και αντιπρόσωποι ιδιωτικών εταιρειών, η εξεταστική επιτροπή εμβάθυνε επίσης σε άλλα πολύ γνωστά προβλήματα, όπως η καθυστέρηση στην εξασφάλιση εμβολίων.
Κατά τη διάρκεια των ακροάσεων έγιναν εκρηκτικές αποκαλύψεις, ειδικά για σκάνδαλα διαφθοράς.
Ο Ζαΐχ Μπολσονάρου, σύμφωνα με την επιτροπή της Γερουσίας, υπάρχουν υποψίες ότι έκανε τα στραβά μάτια σε υπόθεση υπερχρέωσης εμβολίων. Για την υπόθεση αυτή διενεργείται χωριστή έρευνα από την εισαγγελία.
Η κυβέρνησή του κατηγορείται επίσης ότι προώθησε αναποτελεσματικές θεραπείες για τον κορωνοϊό, ειδικά με βάση την υδροξυχλωροκίνη, δραστική ουσία με κυρίως ανθελονοσιακή χρήση που ο πρόεδρος δεν έπαψε ποτέ να εξυμνεί.
Ωστόσο πολλοί Βραζιλιάνοι σοκαρίστηκαν πάνω απ’ όλα από τις κατηγορίες σε βάρος της Prevent Senior, ιδιωτικής εταιρείας που διαθέτει αλυσίδα νοσοκομείων: κατηγορείται πως διεξήγαγε πειράματα με τις θεραπείες αυτές σε ασθενείς εν αγνοία τους και ότι υποβάθμιζε τα στοιχεία για τους θανάτους εξαιτίας επιπλοκών της COVID-19.
«Αυτές είναι τρομακτικές πρακτικές, που δεν είχαμε να δούμε σε νοσοκομεία από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», δήλωσε στην τηλεοπτική υπηρεσία του Γαλλικού Πρακτορείου η Μπρούνα Μοράτου, δικηγόρος 12 γιατρών που καταγγέλλουν ότι εξαναγκάστηκαν από τον όμιλο να συμμετάσχουν.
Οι άνθρωποι-κλειδιά
Η εξεταστική επιτροπή της Γερουσίας δεν έχει τη δικαιοδοσία να προχωρήσει απευθείας σε διώξεις. Αλλά η έκθεσή της θα επιδοθεί σε αρμόδια όργανα, όπως η εισαγγελία και το Ελεγκτικό Συνέδριο της Βραζιλίας, ενώ μπορεί επίσης να σταλεί στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, όπου έχουν ήδη υποβληθεί καταγγελίες σε βάρος του προέδρου.
«Ανακαλύψαμε πολλά πράγματα, ο Μπολσονάρου και το περιβάλλον του διέπραξαν πολλά εγκλήματα, υπάρχουν πολλά για τα οποία πρέπει να δώσει λόγο, στη Βραζιλία και στο εξωτερικό», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο πρόεδρος της επιτροπής της Γερουσίας, ο Ομάρ Αζίζ.
Για τον πολιτολόγο Κρεομάρ ντε Σόουζα, το πόρισμα θα έχει κυρίως «συμβολικό αντίκτυπο», συμβάλλοντας στη φθορά ενός προέδρου η δημοτικότητα του οποίου βρίσκεται σε ιστορικό χαμηλό.
Προς το παρόν πάντως, ο Ζαΐχ Μπολσονάρου προστατεύεται από δυο συμμάχους που κατέχουν αξιώματα-κλειδιά: τον γενικό εισαγγελέα, τον Αουγκούστου Άρας, και τον πρόεδρο της Βουλής, τον Άρθουρ Λίρα.
Ο κ. Άρας είναι ο μοναδικός που έχει τη δικαιοδοσία να απαγγείλει κατηγορίες στον πρόεδρο για ποινικά αδικήματα, κάτι που ο Κρεομάρ ντε Σόουζα θεωρεί «ελάχιστα πιθανό». Ο Άρθουρ Λίρα, από την πλευρά του, αρνείται πάντα να θέσει σε ψηφοφορία στο σώμα κάποια από τις 130 εισηγήσεις που έχουν κατατεθεί για την παραπομπή του αρχηγού του κράτους σε δίκη.