Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Επικίνδυνες ατραπούς ανοίγει το τριμερές σύμφωνο ασφαλείας που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Αυστραλία. Η συμφωνία για στρατιωτική αναβάθμιση της Αυστραλίας, η οποία με αμερικανική και βρετανική τεχνογνωσία θα μπορεί να κατασκευάσει υποβρύχια που θα κινούνται με πυρηνική ενέργεια, στρέφεται ευθέως κατά της Κίνας και απειλεί να παρασύρει την περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού σε μία ανεξέλεγκτη κούρσα εξοπλισμών και διάδοσης πυρηνικών όπλων.
Μπορεί οι τρεις ηγέτες του συμφώνου -Μπάιντεν, Τζόνσον και Μόρισον- να μην κατονόμασαν την Κίνα, αλλά, όπως γράφαμε από αυτήν εδώ τη στήλη μερικές ημέρες πριν («Ν» 14/09), η χρήση και μόνον του όρου «απρόβλεπτη σύγκρουση», που χρησιμοποίησε ο Αμερικανός πρόεδρος στην πρόσφατη τηλεφωνική του συνομιλία με τον Κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ, «είναι αρκούντως ανησυχητική για την τροπή που θα μπορούσε να πάρει ο ανταγωνισμός ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες στον κόσμο και πυρηνικές υπερδυνάμεις».
Η συμφωνία των τριών δεν αναβαθμίζει μόνο την Αυστραλία, στη μεγαλύτερη μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στρατιωτική συμμαχία. Η Βρετανία, αναζητώντας νέο προσανατολισμό μετά το Brexit, ενισχύει ξανά τη στρατιωτική της παρουσία στην Ασία, από όπου είχε αποχωρήσει πριν από 50 χρόνια καταργώντας τις βάσεις που διέθετε στη Νοτιοανατολική Ασία και τον Περσικό Κόλπο.
Όπως αρκετές φορές έχουμε επισημάνει μέσα από τις σελίδες αυτής εδώ της εφημερίδας, η Κίνα έχει πάψει προ πολλού να είναι απλά αποδέκτης επενδύσεων προς εκμετάλλευση του φθηνού της εργατικού δυναμικού. Έχει αναβαθμιστεί τεχνολογικά και εντείνει τη στρατιωτική της παρουσία στη νότια σινική θάλασσα, ακολουθώντας παράλληλα μία πολιτική «ήπιας επέκτασης» μέσω έργων υποδομής σε πολλές περιοχές του κόσμου.
Από παράδειγμα προς μίμηση για τις επιτυχίες της χρηματοοικονομικής παγκοσμιοποίησης, η Κίνα έχει εξελιχθεί σε απειλητικό ανταγωνιστή για τις ΗΠΑ αλλά και την Ε.Ε.
Στην ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ζήτησε η Ε.Ε. να αυτονομηθεί στρατιωτικά από τις ΗΠΑ, για να μπορεί να επεμβαίνει όπου δει... Παράλληλα μίλησε για υπερανταγωνισμό από τη Ρωσία και την Κίνα, δίνοντας και αυτή το στίγμα μιας ολοένα και μεγαλύτερης στρατιωτικοποίησης.
Η αμερικανική αποχώρηση από το Αφγανιστάν φαίνεται πως έκλεισε την περίοδο του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας», ανοίγει ωστόσο μία ακόμη πιο επικίνδυνη, αυτή του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων.