Πριν από το ευρωπαϊκό ξέσπασμα της πανδημίας, η Ιταλία καυχιόταν για το «δυνατό» σύστημα υγείας της και ένα από τα καλύτερα στον κόσμο.

Και μετά ήρθε ο νέος κορωνοϊός «λυγίζοντας» τα νοσοκομεία όλης της χώρας, αλλά ειδικά της Λομβαρδίας, η οποία αν και πρόκειται για μια από τις πλουσιότερες περιοχές της χώρας έχοντας επενδύσει σημαντικά σε υπερσύγχρονα, κεντρικά νοσοκομεία, αποτέλεσε το μεγάλο ασθενή της Ιταλίας στην πρώτη φάση της υγειονομικής κρίσης.

Καθώς «ξεδιπλωνόταν» η πανδημία, ξεκίνησε στη χώρα η συζήτηση για ένα «reboot» του ιταλικού συστήματος υγείας προτείνοντας λιγότερη εστίαση στις εγκαταστάσεις υψηλής τεχνολογίας και περισσότερη στη φροντίδα των ασθενών στο μέρος όπου τη χρειάζονται.

Μα βάση αυτές τις ζυμώσεις, όπως αναφέρει το Politico, το καλύτερο μέρος για να δει κανείς το μέλλον της υγειονομικής περίθαλψης στην Ιταλία είναι ένα μικρό ιατρικό κέντρο στην πόλη  Φορλιμπόπολι.

Το νέο μοντέλο

Για την ανοικοδόμηση του συστήματος υγείας, οι ειδικοί στρέφονται στην ιταλική περιφέρει της Εμίλια-Ρομάνια όπου από δέκα χρόνια πριν την πανδημία ακολουθείται μια διαφορετική  προσέγγιση. Αντί να συγκεντρώνονται πόροι για μεγάλα ιατρικά συγκροτήματα, η περιφέρει επενδύει σε ένα δίκτυο κλινικών και μικρών ιατρικών κέντρων με έμφαση τις πόλεις και τα χωριά της.

Η Φορλιμπόπολι ήταν από τα πρώτες πόλεις στις δημιουργήθηκαν τέτοια δίκτυα, το 2013.

Τα μικρά ιατρικά κέντρα, τα οποια ονομάστηκαν «σπίτια υγείας» (case della salute) χρησιμεύουν ως το πρώτο σημείο επαφής για τους ασθενείς, προσφέροντας τακτική φροντίδα από μια ομάδα γενικών ιατρών, ειδικών και νοσηλευτών. Μόνο οι πιο σοβαρές περιπτώσεις που απαιτούν εντατική φροντίδα και τεχνολογία παραπέμπονται στα νοσοκομεία.

Περιγράφοντας το «σπίτι υγείας» της πόλης Φορλιμπόπολι, το Politico αναφέρει πως αν και εξωτερικά δεν είναι τίποτα το ιδιαίτερο, στο εσωτερικό του συντελείται μια μικρή επανάσταση.

Εκεί οι οικογενειακοί γιατροί-οι οποίοι στην Ιταλία παρείχαν παραδοσιακά τις υπηρεσίες τους ως ανεξάρτητοι επαγγελματίες σε γραφεία ενός ατόμου-εργάζονται ο ένας δίπλα στον άλλον, όντες πλαισιωμένοι από ειδικούς νοσηλευτές, ψυχίατρους, διαιτολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς.

Σε σύγκριση με μεγάλα νοσοκομεία της πόλης, τα οποία μάλιστα συχνά είναι αρκετά μακριά, τα τοπικά αυτά κέντρα υγείας προσφέρουν στον πληθυσμό της περιοχής τη δυνατότητα συχνών ελέγχων και πιο εξατομικευμένης περίθαλψης.  Ο στόχος είναι να διατηρηθούν οι πολίτες, και ειδικά οι ηλικιωμένοι, υγιείς και στα σπίτια τους όσο το δυνατόν περισσότερο, αντί να γεμίζουν τα επείγοντα και τα κρεβάτια των νοσοκομείων.

Επιπλέον, τη σημασία των τοπικών κέντρων της Εμίλια-Ρομάνια υπογραμμίζει επίσης το γεγονός πως σε πολλές περιπτώσεις δημιουργήθηκαν σε περιοχές που στερούνταν κέντρων υγείας.

Η λειτουργία τους εν μέσω πανδημίας

Έτσι, ενώ δεν το δίκτυο των κλινικών της περιφέρειας δεν σχεδιάστηκε με γνώμονα την πανδημία, αποδείχθηκε ότι ήταν κατάλληλο για τις προκλήσεις που θέτει ο κορωνοϊός.

Το ιατρικό κέντρο στη Φορλιμπόπολι προσέφερε στους γιατρούς ένα μέρος για να συναντηθούν και να ανταλλάξουν σημειώσεις καθώς ο κορωνοϊός εξαπλώνονταν σε όλη την περιοχή. Οι ασθενείς που δεν ήταν σοβαρά άρρωστοι είχαν κρεβάτια όπου μπορούσαν να βρίσκονται υπό παρακολούθηση. Πιο σοβαρά κρούσματα μεταφέρονταν στο πλησιέστερο νοσοκομείο της πόλης με το αυτοκίνητο.

Η κλινική αποδείχθηκε επίσης πολύτιμη όταν δημιουργήθηκε εστία κρουσμάτων σε ένα κοντινό γηροκομείο. Παρόλο που τα κέντρα φροντίδας ηλικιωμένων σε άλλα μέρη της Ευρώπης επλήγησαν σοβαρά από την πανδημία, στη Φορλιμπόπολι οι γιατροί της κλινικής μπόρεσαν να φροντίσουν τους ηλικιωμένους κατοίκους και να ελέγξουν τις λοιμώξεις.

Η κλινική χρησίμευσε επίσης ως σημείο συνάντησης για την οργάνωση και τη διανομή βοήθειας, βοήθησαν στην οργάνωση της διαδικασίας ιχνηλάτησης των επαφών καθώς, την εφαρμογή των τεστ PCR σε όλη την περιοχή και τους εμβολιασμούς.

Και το κυριότερο, σε ολόκληρη την περιοχή, ορισμένες τοπικές κλινικές χαρακτηρίστηκαν ως COVID-free. Αυτό εξασφάλιζε ότι οι ασθενείς θα μπορούσαν να συνεχίσουν να λαμβάνουν την τακτική τους περίθαλψη, ακόμη και όταν οι διαταραχές στις τακτικές υπηρεσίες για χρόνιους ασθενείς αποτέλεσε σημαντική ανησυχία για τους ειδικούς της υγείας σε άλλες περιοχές.

Αυτό έρχεται σε αντίθεση με μεγάλο μέρος της Ευρώπης, όπου η έλλειψη υγειονομικής φροντίδας θεωρείται ότι συνέβαλε σε περαιτέρω θανάτους που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί.

Θα επεκταθεί σε ολόκληρη την Ιταλία

Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει το μερίδιό  της από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ  για την υλοποίηση παρόμοιων προγραμμάτων σε όλη τη χώρα.

Η κυβέρνηση σχεδιάζει να προσθέσει 800 νέες κλινικές και να αναβαθμίσει 500 υπάρχουσες εγκαταστάσεις, δημιουργώντας ένα δίκτυο πάνω από 1.300. Το καθένα θα εξυπηρετήσει περίπου 40.000 άτομα, με κόστος περίπου 2 εκατομμύρια ευρώ το καθένα. Οι πρώτες νέες κλινικές προγραμματίζονται να ανοίξουν το 2023.  

Σε μια χώρα όπου τα μεγάλα έργα αντιμετωπίζουν συνήθως καθυστερήσεις και υπέρβαση του κόστους, οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που επιφορτίστηκαν με την υπογραφή του σχεδίου ανάκαμψης εκτίμησαν τη νέα εστίαση σε φθηνότερα κτίρια μικρότερης κλίμακας, δήλωσε αξιωματούχος του υπουργείου Υγείας.

Συνολικά, η Ιταλία επενδύει 20 δισεκατομμύρια ευρώ για τη μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας της. Το πρόγραμμα των κλινικών, το οποίο μετονομάστηκε σε «κοινοτικές κλινικές» - θα λάβει 3 δισεκατομμύρια ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει επίσης 400 ενδιάμεσες δομές που ονομάζονται κοινοτικά νοσοκομεία. Περίπου άλλα 4 δισεκατομμύρια ευρώ θα διατεθούν για οικιακή φροντίδα και τηλεϊατρική, με σκοπό να φέρει το σύστημα υγείας πιο κοντά στους ασθενείς.

Η ιδέα είναι να κρατάμε τους ασθενείς κοντά στις οικογένειες και τους φίλους τους που μπορούν να τους φροντίσουν- δεδομένου μάλιστα ότι η Ιταλία έχει έναν από τους πιο γηρασμένους πληθυσμούς στον κόσμο, μεγάλο μέρος του οποίου βρίσκεται σε μικρές πόλεις και χωριά που δεν εξυπηρετούνται από κοντινές εγκαταστάσεις υγείας.

Σε γενικές γραμμές, οι εγκαταστάσεις στοχεύουν στη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων και στη διακοπή των κακών συνηθειών. Στη Φορλιμπόπολι, για παράδειγμα, η κλινική διοργανώνει μαθήματα διατροφής και διακοπής του καπνίσματος.

Τα κέντρα περιλαμβάνουν επίσης κοινωνικούς λειτουργούς, οι οποίοι μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να αποκτήσουν πρόσβαση σε κρατικές υπηρεσίες.  

Σύμφωνα με τη Σίλβια Ματζίνι, η οποία διαχειρίζεται το προσωπικό στις εγκαταστάσεις της Φορλιμπόπολι,  η μετάβαση από την «ιατρική ως αντίδραση» σε μια προληπτική φροντίδα εξοικονομεί χρήματα και έχει καλύτερα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. «Προσπαθούμε και ενεργούμε έτσι ώστε ο ασθενής να χρησιμοποιεί λιγότερους διαγνωστικούς και θεραπευτικούς πόρους», είπε.

Αντιδράσεις

Παρόλα αυτά δεν έχουν πειστεί όλοι.  Ο Φίλιπο Ανέλι, επικεφαλής της εθνικής ένωσης ιατρών της Ιταλίας, χαρακτήρισε τα σχέδια της κυβέρνησης ως «σημαντικό πρώτο βήμα», αλλά προειδοποίησε ότι θα μπορούσαν να εκτροχιαστούν από δύο εμπόδια που είναι γνωστά στους μεταρρυθμιστές: τα χρήματα και η γραφειοκρατία.

Τις ανησυχίες συμμερίζεται η Ιταλική Ομοσπονδία Ιατρών Γενικής Ιατρικής (FIMMG), η οποία εκπροσωπεί γενικούς ιατρούς και οικογενειακούς γιατρούς και αντιτίθεται στις μεταρρυθμίσεις.

naftemporiki.gr με πληροφορίες από Politico