Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
m.litsis@ naftemporiki.gr
Ολοκληρώνεται εκτός απροόπτου σήμερα η αποχώρηση των Αμερικανών από το Αφγανιστάν, σηματοδοτώντας το τέλος μιας επέμβασης που ούτε τη διεθνή τρομοκρατία απέτρεψε ούτε δημοκρατικούς θεσμούς δημιούργησε στη χώρα, επαναφέροντας μάλιστα σε ρυθμιστικό ρόλο τους Ταλιμπάν. Το ανθρώπινο και κοινωνικό κόστος του πολέμου στο Αφγανιστάν είναι καταστροφικό.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, 164.436 Αφγανοί έχασαν τη ζωή τους, πολλοί από τους οποίους χαρακτηρίστηκαν «παράπλευρες απώλειες». Από αμερικανικής πλευράς σκοτώθηκαν 2.448 στρατιώτες και 3.846 στρατιωτικοί εργολάβοι, ενώ άλλοι 1.144 στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους από τις άλλες χώρες του ΝΑΤΟ. Το οικονομικό κόστος για τις ΗΠΑ υπολογίζεται σε 2 τρισ. δολάρια, ενώ άλλα 6,5 τρισ. δολάρια υπολογίζονται οι τόκοι από το χρέος που χρηματοδότησε την εκστρατεία αυτή.
Στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος βρίσκεται η επόμενη μέρα. Το αν θα αποκατασταθεί η ασφάλεια στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, αν το Αφγανιστάν μετατραπεί σε νέα βάση για τη δράση του ISIS και τον ρόλο που θα μπορούσαν να παίξουν οι Ταλιμπάν. Υπάρχει ωστόσο μία ακόμη πτυχή: η κλιματική αλλαγή. Όπως επισημαίνει σχετικό δημοσίευμα της «Ντόιτσε Βέλε», η ταλαίπωρη χώρα όχι μόνο μαστίζεται από την αυξανόμενη ξηρασία, αλλά βυθίζεται σε όλο και μεγαλύτερη πολιτική αβεβαιότητα με την επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία.
Η θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά 1,8 βαθμό Κελσίου από τα μέσα του 20ού αιώνα, σε σύγκριση με τον διεθνή μέσο όρο του 0,82 βαθμού. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, η μεγάλη ξηρασία έχει προκαλέσει μεγαλύτερο εσωτερικό εκτοπισμό ανθρώπων μεταξύ 2017 και 2018 από ό,τι ο πόλεμος.
Η χώρα βρίσκεται στο μέσον μιας ακόμη παρατεταμένης περιόδου ξηρασίας, με το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Επισιτισμού των Ηνωμένων Εθνών να προειδοποιεί για το φάσμα της πείνας το οποίο κινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν εκατομμύρια Αφγανοί. Το πρόγραμμα του ΟΗΕ χρειάζεται 170 εκατ. ευρώ τον χρόνο για να μπορέσει να συνεχίσει να αναπτύσσεται στο Αφγανιστάν, εφόσον το επιτρέψουν οι Ταλιμπάν.
Στη χώρα βρίσκονται ήδη περί τα 4 εκατ. εσωτερικά εκτοπισμένοι, με τη μη κυβερνητική οργάνωση Action Aid να εκτιμά πως επιπλέον πέντε εκατομμύρια θα αναγκαστούν να μεταναστεύσουν εξαιτίας της κλιματικής κρίσης έως το 2050 ακόμη και αν οι ανά το κόσμο κυβερνήσεις δράσουν αποτελεσματικά για τον περιορισμό των ρυπογόνων εκπομπών.
Οι Ταλιμπάν δεν είναι το μόνο πρόβλημα που αντιμετωπίζει το ταλαίπωρο Αφγανιστάν.