Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός
Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών & Χρηματοοικονομικών
Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων
Επίτιμος Δρ. ΑΠΘ
Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School, France Δρ. Αιμίλιος Γαλαριώτης
Καθηγητής Χρηματοοικονομικής
Αντιπρύτανης Έρευνας
Audencia Business School, France
Προεδρος της Γαλλικής Εταιρείας Χρηματοοικονομικής
Καθηγητής Μιχάλης Δούμπος
Μέλος του Εργαστηρίου Financial Engineering
Πολυτεχνείο Κρήτης
Ο Καθηγητής Αιμίλιος Γαλαριώτης
Παλαιότερα μια επιχείρηση είχε μόνο μια υποχρέωση: να δημιουργεί κέρδη. Η ευημερία όσων εργάζονταν για αυτή και γύρω της ήταν δευτερεύουσα για αυτούς που παρακολουθούσαν με αγωνία την ανάπτυξη και την απόδοση των επενδύσεων. Αλλά ο τροχός γυρίζει και οι επενδυτές αλλάζουν και μαζί τους και οι επιχειρήσεις.
Οι τελευταίες πρέπει τώρα να διασφαλίσουν τα κέρδη των μετόχων, την ευημερία των εργαζομένων και το συλλογικό καλό. Εν ολίγοις, οι επιχειρήσεις οφείλουν στον εαυτό τους να κάνουν καλό και να το κάνουν καλά.
Μια πραγματικότητα που έγινε εμφανής κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης και άνευ προηγουμένου περιόδου υγειονομικής κρίσης που επηρεάζει τόσο τους πληθυσμούς όσο και τις επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο – από μικρούς παραγωγούς έως γιγάντιες πολυεθνικές εταιρείες. Εάν η επένδυση σε περιβαλλοντικές, κοινωνικές και διακυβερνητικές πτυχές ήταν ήδη απαραίτητη πριν από την πανδημία, θα είναι ακόμη περισσότερο σε μια εποχή που η ανθρωπότητα προσπαθεί να ανακάμψει και να αποκτήσει ανθεκτικότητα.
Η επιστημονική ομάδα του Εργαστηρίου Financial Engineering έχει αναφερθεί στο θέμα ESG πρόσφατα με πολυάριθμες δημοσιεύσεις.
- Κ. Ζοπουνίδης, Α. Γαλαριώτης, Μ. Εσκαντάρ, ESG Investing, Ναυτεμπορική, Τετάρτη 03/02/2021.
- K. Zoπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, η αξιοσημείωτη άνοδος του ESG, Ναυτεμπορική, Δευτέρα 18/01/2021.
- Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, κλασική επένδυση και κοινωνικά υπεύθυνη επένδυση: κριτήρια εκτίμησης, Ναυτεμπορική, Κυριακή 18/04/2021.
Ενώ οι CEO των επιχειρήσεων πρέπει να παρακολουθούν με κριτικό τρόπο τις εκτιμήσεις και προβλέψεις των κεφαλαίων ESG, τα περιουσιακά στοιχεία που διαχειρίζονται για βιωσιμότητα στις ΗΠΑ εκτιμάται ότι είναι περίπου 12 τρισεκατομμύρια δολάρια και οι αναλυτές της Bank of America Merrill Lynch προβλέπουν ότι τα κεφάλαια ESG θα γνωρίσουν μια αύξηση σε 20 τρισεκατομμύρια δολάρια τα επόμενα 20 χρόνια. Ταυτόχρονα, μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2017 από την ΚPMG δείχνει ότι το 75% από τις 100 μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο εφαρμόζουν βιώσιμες προσεγγίσεις, έναντι 12% το 1993. Τα κριτήρια ESG λαμβάνονται πλέον σαφώς υπόψη στη διοίκηση μιας επιχείρησης
ESG, Απόδοση, Μερίσματα
Η επένδυση στο χρηματιστήριο μπορεί να έχει σχέση με ηθική, οικολογία και κοινωνική πρόοδο. Και οι πιο προηγμένες επιχειρήσεις σε αυτά τα θέματα δεν είναι οι λιγότερο κερδοφόρες.
Η βιώσιμη χρηματοοικονομική συνεχίζει να προοδεύει και μάλιστα σε εκθετικούς ρυθμούς. Σύμφωνα με τη διετή ανασκόπηση της Global Sustainable Investment Alliance, αντιπροσωπεύει περιουσιακά στοιχεία σχεδόν 30,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων το 2018, με αύξηση 34% σε δύο χρόνια. Το 2015, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και η Arabesque Partners εξέτασαν 200 μελέτες και διάφορες πηγές και το 80% αυτών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι καλές πρακτικές βιωσιμότητας είχαν θετική επίδραση στην τιμή των μετοχών των επιχειρήσεων. Επίσης, το θέμα των πρακτικών ESG και χρηματοοικονομικής απόδοσης εξετάσθηκε από μέλη του Εργαστηρίου μας.
- Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, πρακτικές ESG και χρηματοοικονομική απόδοση: υπάρχει αλήθεια; Πολυτεχνείο Κρήτης, 10/08/2021.
- Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Δούμπος, Μ. Εσκαντάρ, συγκριτική χρηματοοικονομική αξιολόγηση των επιχειρήσεων με βάση το τρίπτυχο ESG, Πολυτεχνείο Κρήτης, 06/07/2021.
- Κ. Ζοπουνίδης et al., χρηματοοικονομικές επιδόσεις επιχειρήσεων που εφαρμόζουν το τρίπτυχο ESG, Πολυτεχνείο Κρήτης, 12/05/2021.
Έρευνα της Fidelity International
Η έρευνα της παραπάνω εταιρείας έδειξε ότι οι επιχειρήσεις leaders σε ESG είναι πιο πιθανό να ποσφέρουν ελκυστικά επίπεδα μακροπρόθεσμης αύξησης μερισμάτων από τις λιγότερο προηγμένες επιχειρήσεις σε ESG και αυτό ανεξάρτητα από το οικονομικό σενάριο. Οι επενδυτές σε στρατηγικές μερισμάτων αναζητούν γενικά δύο πράγματα: μια ελκυστική απόδοση και τη δυνατότητα αύξησης του μερίσματος. Η έρευνα της εταιρείας έδειξε μια σχέση μεταξύ του προφίλ ESG μιας επιχείρησης και της αύξησης των μερισμάτων της με την πάροδο του χρόνου.
Παράγοντες όπως η ανταγωνιστική θέση μιας επιχείρησης και οι αγορές της είναι κρίσιμοι για την αύξηση του μερίσματος. Αλλά ένα βιώσιμο μοντέλο λειτουργίας και μια οραματική ομάδα μάνατζμεντ είναι επίσης σημαντικά. Η ανάλυση του συστήματος βαθμολόγησης της Fidelity (το οποίο κατατάσσει περίπου 4.900 επιχειρήσεις) δείχνει μια ισχυρή σχέση μεταξύ της ιστορικής αύξησης των μερισμάτων και των χαρακτηριστικών ESG των επιχειρήσεων. Κατά μέσο όρο, οι επιχειρήσεις με βαθμολογία Α στο τρίπτυχο ESG έχουν τα υψηλότερα επίπεδα ιστορικής αύξησης μερισμάτων, πάνω από 5%, ενώ οι μετοχές με βαθμολογία D και Ε προσφέρουν τα χαμηλότερα επίπεδα μέσης αύξησης. Για ποιούς λόγους; Η καλή διαχείριση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών κινδύνων (και ευκαιριών) φαίνεται ότι βοηθά τις επιχειρήσεις να αποφύγουν το υψηλό ρυθμιστικό κόστος, τις δικαστικές διαφορές, την υποβάθμιση της μάρκας και την παλαιότητα των περιουσιακών στοιχείων. Από την άλλη πλευρά, η χρηστή διακυβέρνηση μειώνει τους κινδύνους που συνδέονται με υπερχρεωμένους ισολογισμούς ή με συγχωνεύσεις – εξαγορές, με επικίνδυνες και καταστροφικές αξίες. Τα κέρδη προστατεύονται έτσι και μπορούν να καταβληθούν στους μετόχους με τη μορφή μερισμάτων. Οι επιχειρήσεις υψηλής ποιότητας ESG, ωστόσο, θα πρέπει να είναι σε θέση να διατηρούν τα μερίσματά τους σε πιο βιώσιμα επίπεδα και, όπως δείχνει η έρευνα, να προσφέρουν μεγαλύτερες δυνατότητες για μακροπρόθεσμη αύξηση μερισμάτων. Αυτό το εύρημα συμπληρώνει τη μελέτη που πραγματοποιήθηκε ένα χρόνο πριν από την ομάδα αναλυτών της Fidelity, η οποία έδειξε πως οι κορυφαίες επιχειρήσεις χαμηλότερης βαθμολογίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid 19 και την επακόλουθη ανάκαμψη της χρηματιστηριακής αγοράς.
Συμπερασματικά, οι επιχειρήσεις προτιμούν τις επενδύσεις ESG επειδή έχουν αποφασίσει ότι αυτό είναι καλό για τους ανθρώπους και τον πλανήτη, αξίζει να θυσιάζεται το σήμερα για να εξασφαλίσει στόχους και αύξηση εσόδων αύριο. Ακόμη, δίκαιες, κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνες πρακτικές έχουν ύψιστη σημασία για τους εργαζόμενους, τους επιχειρηματικούς εταίρους και όλο και περισσότερο, τους επενδυτές, υπό μορφή μερισμάτων. Οι επιχειρήσεις που υιοθετούν αυτές τις προοδευτικές πρακτικές σήμερα θα είναι κερδισμένες μακροπρόθεσμα.
