Τις παρατηρήσεις αλλά και τις προτάσεις βελτίωσης της ΕΝΠΕ σε επί μέρους ρυθμίσεις του προτεινόμενου νομοσχεδίου του Υπ. Εσωτερικών με τίτλο «Εκλογή Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών», διατύπωσε ο Α’ Αντιπρόεδρος της ΕΝΠΕ και περιφερειάρχης Αττικής Γ. Πατούλης, κατά την τοποθέτηση του στην αρμόδια Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής, στη σημερινή σχετική συζήτηση ακρόασης φορέων, εκπροσωπώντας τον Πρόεδρο Απ. Τζιτζικώστα και το ΔΣ της ΕΝΠΕ.
Το σχετικό υπόμνημα με όλες τις παρατηρήσεις της ΕΝΠΕ, εστάλη στην Επιτροπή διαβούλευσης του νομοσχεδίου.
Ο κ. Πατούλης υπογράμμισε πως το προτεινόμενο νομοσχέδιο κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση καθώς, όπως ανέφερε, επιλύει μία σειρά ζητημάτων που δημιούργησε η εφαρμογή της απλής αναλογικής. «Αποτέλεσμα της εφαρμογής του μοντέλου της «απλής αναλογικής» ήταν περιπτώσεις όπου ο περιφερειάρχης να μην έχει την πλειοψηφία στο ανώτατο βουλευόμενο – αποφασιστικό όργανο της Περιφέρειας και, κατά συνέπεια, να στερείται της δυνατότητας άσκησης της πολιτικής για την οποία ψηφίστηκε από το εκλογικό σώμα. Με τις διατάξεις του σχεδίου νόμου αίρεται το ως άνω αδιέξοδο και διασφαλίζεται η κυβερνησιμότητα των Περιφερειών», επισήμανε χαρακτηριστικά.
Επιπρόσθετα ο περιφερειάρχης, σχολιάζοντας τις προτεινόμενες ρυθμίσεις που προβλέπουν την καθιέρωση ελαχίστου ποσοστού εκλογής ενός συνδυασμού κατά την αρχική ψηφοφορία (1η Κυριακή), αλλά και το δικαίωμα εκλογής περιφερειακού συμβούλου από συνδυασμό ο οποίος κατά την αρχική ψηφοφορία (α’ γύρο) συγκέντρωσε ποσοστό τουλάχιστον τρία τοις εκατό (3%), υπογράμμισε πως είναι πολύ θετικές και συνάδουν με τις θέσεις της ΕΝΠΕ.
ΕΝΠΕ: Όχι στη μείωση των περιφερειακών συμβούλων-Και οι Ανετιπεριφερειάρχες στα Όργανα διοίκησης
Κατά την τοποθέτησή του ο κ. Πατούλης διέτρεξε μία σειρά επισημάνσεων και παρατηρήσεων της ΕΝΠΕ σε επιμέρους ρυθμίσεις, με στόχο τη διασφάλιση της αποτελεσματικότερης λειτουργίας των Περιφερειών, οι οποίες συνοψίζονται στις εξής:
Άρθρο, 42 – Περιφερειακές αρχές
(α) Με το άρθρο 42 παράγρ. 1, παραλείπονται οι Αντιπεριφερειάρχες από τα ‘Οργανα Διοίκησης των Περιφερειών. Δεδομένου του θεσμικού και ουσιαστικού ρόλου των Αντιπεριφερειαρχών στη διοίκηση των Περιφερειών, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι διαθέτουν κατά νόμο πληθώρα αρμοδιοτήτων ή τους έχει εκχωρηθεί μεγάλο εύρος αρμοδιοτήτων βαρύνουσας σημασίας, η ΕΝΠΕ ζητά να συμπληρωθούν στα όργανα διοίκησης των Περιφερειών, όπως περιγράφονται στη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 42, οι Αντιπεριφερειάρχες.
(β) Με το άρθρο 42 παράγρ. 2 & 3, μειώνεται ο αριθμός των μελών των Περιφερειακών Συμβουλίων, κατά περίπτωση, σε ποσοστό περί το 25-30%, ανάλογα με τον πληθυσμό κάθε Περιφέρειας ή με ειδική ρύθμιση στην περίπτωση της Περιφέρειας Αττικής.
Προκειμένου να διασφαλιστεί η ευρύτερη εκπροσώπηση των τοπικών κοινωνιών σε κάθε περιφερειακή ενότητα, να δοθεί η ευκαιρία συμμετοχής στα κοινά, νέων πολιτών και να αναδεικνύονται με τον καλύτερο τρόπο τα προβλήματα της κάθε περιοχής τα οποία και θα πρέπει να επιλύονται, ζητείται να μην υπάρξουν ή σε κάθε περίπτωση να επανεξεταστούν, οι προβλεπόμενες, από τις διατάξεις του νόμου, μειώσεις των μελών των Περιφερειακών Συμβουλίων.
Άρθρο 48 - Κωλύματα εκλογιμότητας και ασυμβίβαστα
Κατ’ άρθρο 48 παράγρ. 4 «Δεν μπορούν να είναι περιφερειάρχες ή περιφερειακοί σύμβουλοι, υπάλληλοι με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου και ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στην ίδια περιφέρεια και τα πάσης φύσεως νομικά πρόσωπα τα οποία έχει συστήσει ή στα οποία μετέχει η περιφέρεια. Το ασυμβίβαστο δεν συντρέχει αν τα πρόσωπα του πρώτου εδαφίου παραιτηθούν από τη θέση τους, πριν από την ημέρα εγκατάστασής τους …» Αν τα πρόσωπα του πρώτου εδαφίου εκλεγούν και λήξει για οποιονδήποτε λόγο η θητεία τους, επανέρχονται αυτοδικαίως στην ενεργό υπηρεσία, σύμφωνα με το άρθρο 32 του ν. 4257/2014 (Α’ 93)…».
«2. …δεν μπορούν να εκλεγούν ή να είναι περιφερειάρχες ή περιφερειακοί σύμβουλοι: …β) Με την επιφύλαξη της περίπτωσης ε' της παραγράφου 1, υπάλληλοι με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου και ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στην ίδια περιφέρεια και τα πάσης φύσεως νομικά πρόσωπα τα οποία έχει συστήσει ή στα οποία μετέχει η περιφέρεια. Το κώλυμα αίρεται εφόσον οι υπάλληλοι αυτοί παραιτηθούν από τη θέση τους, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 30 του π.δ. 26/2012, πριν την ανακήρυξη των υποψηφίων. Στην περίπτωση αυτή, οι υπάλληλοι μπορούν να επανέλθουν στην υπηρεσία, κατά τις διατάξεις του άρθρου 32 του ν. 4257/2014…. 5… Η ισχύς των διατάξεων της περίπτωσης β' της παραγράφου 2, … αρχίζει από τις εκλογές για την ανάδειξη περιφερειακών αρχών που θα ακολουθήσουν τις πρώτες, μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος, εκλογές».
Η ΕΝΠΕ επισημαίνει, μεταξύ άλλων, πως κατά την τρέχουσα αυτοδιοικητική περίοδο δεν υφίστανται προβλήματα και δυσλειτουργίες που να προκύπτουν στην εκτέλεση των καθηκόντων όσων θα ενέπιπταν στο σχετικό κώλυμα εκλογιμότητας αλλά και ότι σε καμία περίπτωση δεν επηρεάστηκε η εκτέλεση των καθηκόντων, η άσκηση των αρμοδιοτήτων ή η υπαλληλική κατάσταση των υπαλλήλων που εξελέγησαν Περιφερειακοί Σύμβουλοι. Ως εκ τούτου ζητά την κατάργηση της σχετικής παραγράφου (παρ. 4 του άρθρου 48) ή την κατ’ εξαίρεση μη εφαρμογή της για τις περιφερειακές εκλογές του 2023.
Άρθρο 52 (Κατάρτιση συνδυασμών – Υποβολή υποψηφιοτήτων) και άρθρο 53 (Ανακήρυξη και κοινοποίηση συνδυασμών)
Κατ’ άρθρο 52 παρ. 4 του σχεδίου νόμου «Η δήλωση των συνδυασμών υποβάλλεται στην ηλεκτρονική πύλη δήλωσης υποψηφιοτήτων του άρθρου 33 του π.δ. 26/2012 (Α’ 57), με αναλογική εφαρμογή των άρθρων 32 έως 34 αυτού … από τους επικεφαλής των συνδυασμών υποψήφιους περιφερειάρχες το αργότερο έως τις 23:59 την 31η Αυγούστου του έτους των εκλογών…».
Προς διευκόλυνση της κατάρτισης των υποψηφίων συνδυασμών δεδομένης και της δυνατότητας προσαύξησης του αριθμού των υποψηφίων περιφερειακών συμβούλων έως και εκατόν πενήντα τοις εκατό (150%) ανά εκλογική περιφέρεια, η ΕΝΠΕ ζητά η δήλωση των συνδυασμών να υποβάλλεται από τους επικεφαλής των συνδυασμών, υποψήφιους Περιφερειάρχες, το αργότερο είκοσι (20) ημέρες πριν από την ημέρα της ψηφοφορίας.
Ως εκ τούτου προτείνει να τροποποιηθεί και η διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 53 του σχεδίου νόμου, η οποία προβλέπει την 10η Σεπτεμβρίου του έτους των εκλογών, ως ημέρα ανακήρυξης των συνδυασμών από το αρμόδιο δικαστήριο και να παραμείνει σε ισχύ η διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 122 του Ν. 3852/2010 η οποία ορίζει ότι η ανακήρυξη πραγματοποιείται τη δεκάτη πέμπτη (15η) ημέρα πριν από την ψηφοφορία.