Τι σχέση έχει η βιομηχανική κληρονομιά με την τέχνη; Πώς συνδέεται ο Πλάτων με τους Σαρακατσάνους και το περιοδικό «Ευτέρπη» με την Ακρόπολη; Αλήθεια, η Μαρία Κάλλας επισκέφτηκε τη Δημοτική Πινακοθήκη κι ο Ελευθέριος Βενιζέλος το παλιό εργοστάσιο καπέλων Πουλόπουλου; Τι κοινό έχει ένα ανοιχτό στεφάνι με έναν ανοιχτό χώρο πολιτισμού και πόσα μυστικά κρύβει μια Βιβλιοθήκη;

Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (International Council of Museums - ICOM), επιθυμώντας να αναδείξει τον ρόλο των Μουσείων στη σύγχρονη κοινωνία, καθιέρωσε από το 1977 τη 18η Μαΐου ως Διεθνή Ημέρα Μουσείων, κατά την οποία η είσοδος σε όλα τα Μουσεία είναι ελεύθερη.

Σκοπός του εορτασμού είναι να γίνουν τα Μουσεία φορείς πολιτιστικών ανταλλαγών, για την ενίσχυση της μόρφωσης, για την προώθηση της αμοιβαίας κατανόησης, για την ειρήνη και τη συνεργασία ανάμεσα στους λαούς.

Με αφορμή τον σημερινό εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων με θέμα «Το Μέλλον των Μουσείων: Αναστοχασμός και Επανεκκίνηση», που και φέτος το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM) γιορτάζει ψηφιακά, ο Δήμος Αθηναίων τιμά τον σπουδαίο θεσμό μέσα από τα Μουσεία του, με την κοινή ψηφιακή δράση του Οργανισμού Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) και της Τεχνόπολης Δήμου Αθηναίων «Collections Network» (Όταν οι συλλογές δικτυώνονται) που θα είναι από σήμερα το πρωί διαθέσιμη στο www.imdcityofathens.gr.

Για πρώτη φορά, 11 συλλογές πολιτιστικών φορέων του Δήμου Αθηναίων ανταλλάσσουν μεταξύ τους από ένα αντικείμενο και το παρουσιάζουν σε ψηφιακό περιβάλλον. Κάθε χώρος προσεγγίζει από τη δική του ερμηνευτική σκοπιά το αντικείμενο που υποδέχεται, το αναδεικνύει, το εντάσσει στην «οικογένειά» του και το παρουσιάζει στο ευρύ κοινό. Εκπαιδευτικές κάρτες διάδρασης, αφηγήσεις, εναλλακτικές εικαστικές παρουσιάσεις, πρωτότυπες ιστορίες και σύντομες ξεναγήσεις συνδυάζουν πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό, φωτογραφίες, αρχειακό υλικό, ζωγραφικά σκίτσα, εικόνες από το παρελθόν και το μέλλον. Ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί μέσα από έναν διαδραστικό χάρτη στις προτάσεις-δράσεις των Μουσείων και να γνωρίσει τα αντικείμενα που «ταξιδεύουν» σε έναν άλλο χώρο από το φυσικό τους περιβάλλον.

Μέσα από τη διαδικασία της ανταλλαγής, κάθε χώρος μεταλλάσσεται, «συμπλέοντας» με τη θεματική της ΔΗΜ 2021, μία θεματική που συμπίπτει χρονικά με την ανάγκη της κοινωνίας να ανασυσταθεί και να τεθεί ξανά σε λειτουργία μετά τη μακρά περίοδο της πανδημίας. Κατά τον ίδιο τρόπο, τα Μουσεία ως αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας καλούνται να σχεδιάσουν νέες δημιουργικές δράσεις και να επιβεβαιώσουν τον καθοριστικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν στη νέα εποχή, αποτελώντας μοχλούς επανεκκίνησης.

Η συνολική διοργάνωση για τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων 2021 εντάσσεται στην υλοποίηση ενός τριετούς σχεδίου για τον πολιτισμό της Αθήνας που στοχεύει στην ενίσχυση των καλλιτεχνών και των εργαζόμενων στον χώρο του πολιτισμού, στην αξιοποίηση και τη δημιουργία σύγχρονων υποδομών αλλά και στην πραγματοποίηση ενός ενιαίου προγράμματος πολιτιστικών εκδηλώσεων για όλους.

Στη δράση συμμετέχουν οι χώροι πολιτισμού (αλφαβητικά): Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου, Δημοτική Βιβλιοθήκη, Δημοτική Πινακοθήκη, Κέντρο Τεχνών, Μουσείο «Ελευθέριος Βενιζέλος», Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη», Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα», Ψηφιακό Μουσείο Ακαδημίας Πλάτωνος, και οι Συλλογές: Μαρία Κάλλας, Λουκία Γεωργαντή, Δωδεκανησιακό Σπίτι.

Εκτός από την κοινή ψηφιακή δράση «Collections Network», όλοι οι χώροι θα είναι ανοιχτοί σήμερα για να υποδεχτούν το κοινό, τηρώντας τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.

Οι δράσεις:

Φως και Τέχνη
Το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου υποδέχεται το γλυπτό «Πρόσφυγες» του Λουκά Δούκα από τη Δημοτική Πινακοθήκη της Αθήνας.

Για εφήβους και ενήλικες
Ένα βίντεο εικαστικής προσέγγισης αποκαλύπτει στον θεατή μέσα από ερωταπαντήσεις και συγκρίσεις πώς γίνεται δύο κόσμοι, και συγκεκριμένα της βιομηχανικής κληρονομιάς και των καλών τεχνών, να είναι τόσο διαφορετικοί αλλά και τόσο όμοιοι. Ένα συναρπαστικό ταξίδι συνειρμών που εμπλουτίζεται με αρχειακό υλικό, ζωγραφικά σκίτσα και αφήγηση θα… «ρίξει φως» στην τέχνη!

Για οικογένειες με παιδιά από 3 ετών και άνω
Ένα στεφάνι ως οικογενειακό κειμήλιο με καταγωγή από τη Σύμη συμβολίζει τον κύκλο της οικογένειας, έναν ημιτελή κύκλο που δεν κλείνει για να δεχτεί τα νέα μέλη. Μέσα από εκπαιδευτικές κάρτες διάδρασης, μικροί και μεγάλοι θα ανακαλύψουν τα «κρυμμένα» στεφάνια μέσα στο εργοστάσιο, στα κτήρια και στα μηχανήματά του. Παράλληλα, θα αναζητήσουν τους κοινούς συμβολισμούς ενός ανοιχτού στεφανιού με τους ανθρώπους στο εργοστάσιο, την περιοχή του Γκαζιού και την ιστορία της, όπως και την ανοιχτή δράση της Τεχνόπολης σήμερα. Φωτογραφίες, σκίτσα, παιχνίδια μνήμης και παρατηρητικότητας, εικαστικά παιχνίδια περιμένουν τους μικρούς ενδιαφερόμενους στη δράση αυτή.

Το Μυστήριο στην Κεντρική Βιβλιοθήκη
Η Κεντρική Δημοτική βιβλιοθήκη υποδέχεται ένα σκίτσο του ζωγράφου Ιωάννη Ραψομανίκη που απεικονίζει τον Φερνάνδο Σερπιέρη από τη συλλογή του Μουσείου «Λουκίας Γεωργαντή» και ένα ανάγλυφο-λεπτομέρεια της λιθοδομής από το κτήριο του Κέντρου Τεχνών.

Τρία ζευγάρια γάντια, τρεις γυναικείες ιστορίες
Η Δημοτική Πινακοθήκη υποδέχεται ένα ζευγάρι γάντια από τη Συλλογή της Μαρίας Κάλλας και μία φορεσιά Σαρακατσάνας από το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» με δύο ψηφιακές δράσεις.

Για μικρούς και μεγάλους
Μέσα από ένα βίντεο, τρία ζευγάρια γάντια από διαφορετικό υλικό «αφηγούνται» τρεις διαφορετικές ιστορίες γυναικών: μίας Σαρακατσάνας νύφης, μίας νεαρής μεγαλοαστής ζωγραφισμένης από τον Γεώργιο Ιακωβίδη αλλά και της μεγάλης ντίβας της όπερας Μαρίας Κάλλας. Μέσω των αφηγήσεων και του φωτογραφικού υλικού, μικροί και μεγάλοι ταξιδεύουν και ανακαλύπτουν τα μυστικά της ομορφιάς που διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα μέσα στον χρόνο.

Για παιδιά από 4 ετών και πάνω
Και όχι μόνο... Οι μικροί ενδιαφερόμενοι θα έχουν, επίσης, την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε ένα ψηφιακό εικαστικό εργαστήριο χάρτινης κούκλας, εξερευνώντας τα στιλιστικά μυστικά τριών γυναικών!

Μια πουδριέρα εποχής συναντά μια γραφομηχανή
Το Κέντρο Τεχνών και το Μουσείο «Ελευθέριος Βενιζέλος» υποδέχονται μία πουδριέρα από το Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» του Δήμου Αθηναίων.

Για παιδιά από 8 ετών και άνω και ενήλικες
Δύο ξεχωριστά μουσειακά αντικείμενα συναντιούνται και αξιοποιούνται σε ένα εκπαιδευτικό παιχνίδι γνώσεων και δημιουργικότητας. Μικροί και μεγάλοι θα εκφραστούν μέσα από κάρτες διάδρασης, θα καλλιεργήσουν τη φαντασία τους και θα ανακαλύψουν πώς μοιάζει μία γραφομηχανή, πόσο σημαντική είναι η πουδριέρα για τη γυναικεία ομορφιά μιας άλλης εποχής, αλλά και τι σχέση έχουν τελικά μεταξύ τους!

Ακρόπολη των Αθηνών: από την «Ευτέρπη» στον Ελευθέριο Βενιζέλο
Το Μουσείο «Ελευθέριος Βενιζέλος» υποδέχεται το περιοδικό «Ευτέρπη», το πρώτο ελληνικό εικονογραφημένο περιοδικό (1847), από την Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Αθηναίων.

Για μικρούς και μεγάλους
Μέσα από μία θεματική ξενάγηση που συνδυάζει πλούσιο εποπτικό υλικό (φωτογραφίες, πίνακες ζωγραφικής, γκραβούρες, σχέδια), κείμενα και αφήγηση, μικροί και μεγάλοι θα ταξιδέψουν στον χρόνο και θα ανακαλύψουν την Ακρόπολη, όπως απεικονίζεται σε ξυλογραφία στο εξώφυλλο του περιοδικού. Αυτή η εικόνα γίνεται αφορμή για να περιηγηθούν οι ψηφιακοί επισκέπτες στην Ακρόπολη ως σύμβολο του πολιτισμού, από την εποχή των πρώτων περιηγητών στην Αθήνα μέχρι την περίοδο αναστηλώσεων επί Όθωνα και από εκεί στην εποχή της τελευταίας διακυβέρνησης του Ελευθερίου Βενιζέλου και της συμβολής του στις εργασίες αναστήλωσης.

Συνομιλώντας με το υφάδι του χρόνου…
Το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» υποδέχεται τη μαρμάρινη κεφαλή του Πλάτωνα από την εικαστική εγκατάσταση που φιλοξενείται στο Ψηφιακό Μουσείο Ακαδημίας Πλάτωνος.

Για μικρούς και μεγάλους
Μέσα από ένα βίντεο πλούσιο σε εικόνες από το Μουσείο «Αγγελική Χατζημιχάλη» και τα μοναδικά του εκθέματα, οι θεατές μπαίνουν σε χρονοκάψουλα, παρακολουθούν και ανακαλύπτουν ένα μοναδικό ταξίδι στον χρόνο. Ταξιδεύουν στην εποχή του Πλάτωνα και στην εποχή της λαογράφου Αγγελικής Χατζημιχάλη με τις δελφικές γιορτές της δεκαετίας του 1930 αλλά και αργότερα, στη δεκαετία του 1960 και στο σήμερα. Μικροί και μεγάλοι θα έχουν την ευκαιρία να εξερευνήσουν την ιστορική συνέχεια με επίκεντρο τον άνθρωπο, τη σχέση μεταξύ διαφορετικών πολιτιστικών στοιχείων, όπως και τη σπουδαιότητα της ανταλλαγής αυτών για την επανεκκίνηση των ανθρώπινων κοινωνιών.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος μέσα από το Θέατρο Σκιών
Το Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» (Πιλοποιείο Πουλόπουλου) υποδέχεται μία λάμπα πετρελαίου, ένα μελανοδοχείο και ένα γραφείο από το Μουσείο «Ελευθέριος Βενιζέλος».

Για μικρούς και μεγάλους
Μέσα από ένα βίντεο παρουσιάζεται μια ιστορία όπου οι συμμετέχοντες θα ανακαλύψουν τις προετοιμασίες υποδοχής του Ελευθερίου Βενιζέλου στο παλιό εργοστάσιο καπέλων. Μάλιστα δεν είναι η πρώτη φορά που το εργοστάσιο τον υποδέχεται. Πρωταγωνιστής στην ιστορία είναι ο Καραγκιόζης. Οι φίλοι του θεάτρου σκιών θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν ένα πολύχρωμο ταξίδι στη γνώση, την ιστορία και τον πολιτισμό γνωρίζοντας παράλληλα σπάνια αντικείμενα από δύο διαφορετικές αλλά εξίσου σημαντικές ιστορικές συλλογές του Δήμου της Αθήνας.

Από το σκοτάδι στο φως
Το Ψηφιακό Μουσείο Ακαδημίας Πλάτωνος υποδέχεται μία λάμπα φωταέριου από το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταέριου.

Για έφηβους και ενήλικες
Μέσα από ένα βίντεο που συνδυάζει κείμενα και οπτικοακουστικό υλικό, οι θεατές θα αναζητήσουν και θα ανακαλύψουν την αξία του φωτός στον μύθο αλλά και στην ιστορία. Ένα φιλοσοφικό ταξίδι στον χρόνο που συνδέει το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον, τον μύθο με την ιστορία και την επιστήμη, αποκαλύπτοντας την επιθυμία του ανθρώπου να φτάσει το φως και να νικήσει το σκοτάδι!

[email protected]