Του Στράτου Στρατηγάκη 
Μαθηματικού - Ερευνητή
[email protected], www.stadiodromia.gr

Έστειλαν τα Πανεπιστήμια στο Υπουργείο Παιδείας τους συντελεστές για τον ορισμό της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ) που όρισε κάθε τμήμα. Τα σχετικά έγγραφα, από όπου πήραμε τις πληροφορίες δημοσίευσε η Καθημερινή. Το Υπουργείο Παιδείας οφείλει να δεχθεί τους συντελεστές που ορίστηκαν. Υπήρξαν και κάποια τμήματα που δεν επέλεξαν συντελεστή. Σ’ αυτή την περίπτωση, βάσει του νόμου, το Υπουργείο Παιδείας θα ορίσει το συντελεστή που επιθυμεί.

Η γενική εικόνα είναι ότι τα τμήματα αποφάσισαν ανάλογα με τη ζήτηση για σπουδές που υπάρχει σε κάθε τμήμα. Έτσι τα τμήματα που είναι σε μακρινές πόλεις και παρουσιάζουν χαμηλή ζήτηση λόγω απόστασης, τα τμήματα που παρουσιάζουν χαμηλή ζήτηση λόγω αντικειμένου σπουδών ή γιατί απευθύνονται σε λίγους υποψηφίους, έθεσαν ως συντελεστή ΕΒΕ το χαμηλότερο δυνατό που επέτρεπε το Υπουργείο Παιδείας, το 0,8 δηλαδή.  Αντίθετα τα τμήματα με υψηλή ζήτηση και συνεπώς υψηλή βάση, που ουσιαστικά είναι αδιάφορη γι’ αυτά η ΕΒΕ επέλεξαν τον υψηλότερο επιτρεπόμενο συντελεστή το 1,2. Πράγματι οι Νομικές Σχολές, το Μετσόβιο Πολυτεχνείο, οι Ιατρικές, οι Ψυχολογίες και πολλά άλλα τμήματα που αποτελούν την πρώτη επιλογή των υποψηφίων κάθε χρόνο, με βάση πάνω από 17.000 μόρια, δεν επηρεάζονται καθόλου από την ΕΒΕ.

Έτσι τελικά φαίνεται ότι η ζήτηση για σπουδές σε ένα τμήμα καθορίζει και τις ελάχιστες γνώσεις που απαιτούν οι καθηγητές από τους φοιτητές τους, όπως συμβαίνει και αλλού και είναι αναμενόμενο. Για να το καταλάβουμε πως θα λειτουργήσει ας δούμε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα:

Το τμήμα Γραφιστικής που έχει υψηλή ζήτηση και αποτέλεσε την πρώτη επιλογή στο Μηχανογραφικό 186 υποψηφίων επιλέγει συντελεστές 1 και για τα βασικά μαθήματα και για τα σχέδια ανεβάζοντας ψηλά τον πήχη ειδικά στο σχέδιο που θα χρειαζόταν πέρυσι πάνω από 14 για να εισαχθεί ένας υποψήφιος. Προφανώς θα υπάρξει μείωση των επιτυχόντων στο τμήμα, αφού η βάση πέρυσι ήταν 8.335 μόρια και ο βαθμός στο σχέδιο τουλάχιστον 10. Στο τμήμα εισάγονταν μέχρι το 2018 90 φοιτητές. Μετά με την ενοποίηση με το τμήμα Γραφικών Τεχνών έφθασε τους 215 εισακτέους. Προφανώς θέλουν να μειώσουν αισθητά τον αριθμό των εισακτέων και να ανεβάσουν το επίπεδο σπουδών του τμήματος και επιλέγουν σχετικά υψηλούς συντελεστές. Στο Ελεύθερο σχέδιο μόλις 507 υποψήφιοι έγραψαν πάνω από 15 το 2020 με τη μέση επίδοση να είναι 14,13. Υπάρχει περίπτωση να έχουμε πολύ μεγάλη μείωση επιτυχόντων στο τμήμα.

Το τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων εντάσσεται μόνο στο 2^ο Επιστημονικό Πεδίο, όπου οι υποψήφιοι είναι πολύ λίγοι και μόλις 23 υποψήφιοι την επέλεξαν ως πρώτη επιλογή. Πρόκειται, δηλαδή, για τμήμα πολύ χαμηλότερης ζήτησης από τη Γραφιστική, που αγωνίζεται να καλύψει τις 83 θέσεις που παρέχει. Οι απαιτήσεις, λοιπόν, πέφτουν και επιλέγει τους χαμηλότερους συντελεστές που μπορεί να επιλέξει: 0,8 για τα μαθήματα και 0,7 για τα σχέδια.

Μία άλλη περίπτωση είναι τμήματα όπως το Γεωλογίας Πάτρας. Πρώτη επιλογή 27 υποψηφίων το 2020, προσέφερε 192 θέσεις για σπουδές, ενώ το 2012 είχε 140 θέσεις εισακτέων. Δηλαδή φορτώθηκε με επιπλέον 52 θέσεις εισακτέων, που προφανώς θέλει να κόψει και γι’ αυτό επιλέγει όχι τον κατώτερο συντελεστή 0,8, αλλά λίγο μεγαλύτερο 0,85. Αυτό σημαίνει ότι ο κόφτης θα είναι το 9,72 όταν ο πρώτος το 2020 είχε 11,57 και ο τελευταίος 5,95. Νομίζω ότι πρόκειται για υψηλού ρίσκου κίνηση γιατί τα τελευταία χρόνια όλο και λιγότεροι υποψήφιοι επιλέγουν το 2^ο πεδίο, προτιμώντας το 4^ο πεδίο ως αισθητά ευκολότερο.

Έχω την αίσθηση ότι οι επιλογές των συντελεστών από τα τμήματα έγιναν με κριτήρια τις περσινές βαθμολογίες των υποψηφίων. Όμως το τοπίο φέτος μπορεί να είναι διαφορετικό, αφού οι συνθήκες είναι πολύ διαφορετικές. Πέρυσι οι υποψήφιοι ταλαιπωρήθηκαν ένα τρίμηνο με την πανδημία που μείωσε τις επιδόσεις κάποιων που έχασαν το ρυθμό τους και αύξησε κάποιων άλλων που βρήκαν περισσότερο χρόνο για διάβασμα. Φέτος οι υποψήφιοι έχασαν ως μαθητές της Β Λυκείου το τελευταίο τρίμηνο, αλλά ως μαθητές της Γ Λυκείου έχουν κάνει μόνο 8 εβδομάδες δια ζώσης μάθημα και βρίσκονται σε εγκλεισμό 5 μήνες τώρα με άγνωστες επιπτώσεις στην ψυχολογία τους και στις επιδόσεις τους. Βέβαια αν δεν γράψουν καλά ο μέσος όρος θα είναι μειωμένος, οπότε θα έχουμε χαμηλότερες βάσεις, αυτό είναι εξάλλου το μεγάλο πλεονέκτημα της ΕΒΕ σε σχέση με τη βάση του 10. Ο μέσος όρος, όμως δεν είναι το πιο αξιόπιστο στατιστικό μέτρο. Δεν μπορεί να περιγράψει την κατανομή των υποψηφίων στη βαθμολογική κλίμακα.

Αν η μετακίνηση υποψηφίων από το 2^ο προς το 4^ο πεδίο συνεχιστεί είναι πολύ πιθανό να έχουμε μεγάλες εκπλήξεις στις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Να μένουν χιλιάδες κενές θέσεις στο 2^ο πεδίο και να δημιουργείται ασφυξία στο 4^ο πεδίο.

Αυτό που είναι σημαντικό είναι να καταλάβουν οι υποψήφιοι και οι γονείς τους ότι τα πράγματα φέτος θα είναι πολύ πιο δύσκολα από τις προηγούμενες χρονιές και οι εκπλήξεις που μπορεί να φέρει η πρώτη εφαρμογή της ΕΒΕ μπορεί να είναι πολλές. Ας προετοιμαστούν, λοιπόν, όσο καλύτερα μπορούν, παρ’ όλες τις αντικειμενικές δυσκολίες που υπάρχουν για να μην έχουμε κλάματα όταν ανακοινωθούν τα αποτελέσματα.

Online Συνδρομή: Ανακαλύψτε και εσείς τον κόσμο των προνομίων της «N»

CareerNet.gr: Βρείτε τώρα τη δουλειά που σας ταιριάζει!