H αντιπαράθεση της Αυστραλίας με τους κολοσσούς της «big tech» φάνηκε να κλιμακώνεται την Πέμπτη, καθώς οι Αυστραλοί ξύπνησαν βρίσκοντας τα news feeds τους στο Facebook άδεια, αφού ο κολοσσός των social media αποφάσισε να μπλοκάρει όλο το περιεχόμενο ΜΜΕ, σε μια αιφνιδιαστική και δραματική για πολλούς εξέλιξη ως προς το θέμα του νόμου που επιβάλλει πληρωμές για χρήση περιεχομένου.
Όπως γράφει το Reuters, η κίνηση αυτή επικρίθηκε έντονα από τον χώρο των ΜΜΕ, πολιτικούς και υπερμάχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ειδικά εφόσον διαπιστώθηκε πως από την ιστοσελίδα είχαν εξαφανιστεί επίσημες σελίδες για θέματα υγείας, ασφαλείας κ.α.
«Οι ενέργειες του Facebook για να κάνει “unfriend” στην Αυστραλία σήμερα, διαγράφοντας όλες τις απαραίτητες υπηρεσίες πληροφόρησης για υγεία και έκτακτες ανάγκες, ήταν τόσο αλαζονικές όσο και απογοητευτικές» έγραψε ο πρωθυπουργός, Σκοτ Μόρισον, στη δική του σελίδα στο Facebook, χρησιμοποιώντας τον όρο που χρησιμοποιείται για τη διαγραφή ενός ατόμου από τη λίστα φίλων. «Οι ενέργειες αυτές απλά επιβεβαιώνουν τους προβληματισμούς που όλο και περισσότερες χώρες εκφράζουν για τη συμφεριφορά των εταιρειών της Big Tech, που νομίζουν ότι είναι μεγαλύτερες από τις κυβερνήσεις και πως οι κανόνες δεν θα έπρεπε να ισχύουν για αυτές».
Η κίνηση αυτή του Facebook φαίνεται να αποτελεί διαφοροποίηση από την πορεία της Google (Alphabet), μετά από μακρά περίοδο κοινής πλεύσης ενάντια σε τέτοιου είδους νόμους. Και οι δύο είχαν απειλήσει να αποσύρουν τις υπηρεσίες τους από την Αυστραλία, μα η Google κινήθηκε για να κλείσει προληπτικές συμφωνίες με διάφορα ΜΜΕ τις τελευταίες ημέρες. Η News Corp του Ρούπερτ Μέρντοχ ήταν η τελευταία που ανακοίνωσε συμφωνία στο πλαίσιο της οποίας θα λάμβανε «σημαντικές πληρωμές» από τη Google, με αντάλλαγμα την παροχή περιεχομένου για το News Showcase της μηχανής αναζήτησης.
Η Google αρνήθηκε να προβεί σε σχόλια για την απόφαση του Facebook την Πέμπτη.
Ο εν λόγω αυστραλιανός νόμος επιτάσσει η Google και το Facebook να κλείνουν συμφωνίες με ΜΜΕ τα links των οποίων φέρνουν traffic στις πλατφόρμες τους, ή να υποβληθούν σε εξαναγκασμένη διαπραγμάτευση/ διαμεσολάβηση για να συμφωνήσουν τιμή. Τ
ο Facebook ανακοίνωσε πως ο νόμος, που αναμένεται να περάσει από το κοινοβούλιο εντός ημερών, δεν κατανοεί σε θεμελιώδες επίπεδο τη σχέση μεταξύ του ίδιου και των εκδοτών. Όπως υποστήριξε, ο επίμαχος νόμος του αφήνει με μια δύσκολη επιλογή: Να συμμορφωθεί σε έναν νόμο που «αγνοεί τις πραγματικότητες αυτής της σχέσης ή να σταματήσει να επιτρέπει το ειδησεογραφικό περιεχόμενο στις υπηρεσίες μας στην Αυστραλία».
«Με βαριά καρδιά, επιλέγουμε το δεύτερο» αναφέρει σε σχετικό blogpost. Ο κολοσσός των social media έχει πει ότι οι ειδήσεις είναι μόλις το 4% αυτών που οι χρήστες βλέπουν στη σελίδα του, μα για τους Αυστραλούς ο ρόλος του στην ενημέρωση φαίνεται να αυξάνεται: Έρευνα του University of Canberra το 2020 έδειξε πως το 21% των Αυστραλών χρησιμοποιούν τα social media ως βασική τους πηγή ενημέρωσης, 3% περισσότερο σε σχέση με πέρυσι, ενώ το 39% του πληθυσμού χρησιμοποιεί το Facebook για να μαθαίνει νέα. Η ίδια έρευνα έδειξε πως το 29% του αυστραλιανού ενημερωτικού περιεχομένου βίντεο «καταναλώνεται» στο Facebook.
Η εν λόγω επιλογή του Facebook είχε ως αποτέλεσμα να αδειάσουν οι σελίδες ειδησεογραφικών μέσων και να κατεβούν αναρτήσεις μεμονωμένων χρηστών με ειδήσεις, τρεις ημέρες πριν η χώρα αρχίσει πρόγραμμα εμβολιασμών κατά της Covid-19 σε εθνικό επίπεδο. Η Λίζα Ντέιβις, της The Sydney Morning Herald (Nine Entertainment Co Ltd) έγραψε στο Twitter ότι το Facebook με αυτόν τον τρόπο «αύξησε εκθετικά τις ευκαιρίες να αφθονήσουν παραπληροφόρηση, επικίνδυνος ριζοσπαστισμός και θεωρίες συνωμοσίας στην πλατφόρμα του». Επίσης, άδειες ήταν και οι σελίδες των Nine και News Corp, που κυριαρχούν στην αγορά εφημερίδων της χώρας, αλλά και του κυβερνητικού Australian Broadcasting Corp, που λειτουργεί ως κεντρική πηγή πληροφόρησης κατά τις φυσικές καταστροφές. Επηρεάστηκαν επίσης πολλοί λογαριασμοί της κυβέρνησης, μεταξύ των οποίων και κάποιοι με συμβουλές και οδηγίες για την πανδημία του κορωνοϊού και για τις πυρκαγιές, εν μέσω της περιόδου του καλοκαιριού- αλλά και πολλοί λογαριασμοί φιλανθρωπικών οργανώσεων και ΜΚΟ.
Κατά τα μέσα του απογεύματος πολλές κυβερνητικές ιστοσελίδες είχαν αποκατασταθεί, μα αυτές πολλών φιλανθρωπικών και όλες των ΜΜΕ παρέμεναν ως είχαν, περιλαμβανομένων διεθνών ΜΜΕ όπως οι New York Times, το BBC, η Wall Street Journal και το Reuters. Σημειώνεται πως σε ανακοίνωση προέβη και η Human Rights Watch, που υποστήριξε ότι «το να κόβεις την πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας πληροφορίες σε μια ολόκληρη χώρα μέσα στη νύχτα είναι ασυνείδητο».
Ο Αυστραλός πρωθυπουργός δήλωσε πως είναι σε επαφή με τους ηγέτες άλλων χωρών, τονίζοντας πως «απλά δεν θα εκφοβιστούμε». Επίσης, κάλεσε το Facebook να συνεργαστεί εποικοδομητικά με την κυβέρνηση «όπως έδειξε πρόσφατα η Google με καλή πίστη».
