Μια σειρά από παράγοντες έχει δημιουργήσει ανησυχίας στους ειδικούς οι οποίοι φαίνεται να έχουν δεύτερες σκέψεις για το άνοιγμα γυμνασίων και λυκείων, στον απόηχο της αυξητικής τάσης που χαρακτηρίζει τα ημερήσια κρούσματα τις τελευταίες ημέρες.
Έτσι, η αύξηση των κρουσμάτων, η διασπορά της βρετανικής μετάλλαξης στην κοινότητα, οι καθυστερήσεις στην παραγωγή εμβολίων, η «στο κόκκινο» επιδημιολογική εικόνα της Αττικής και ο αργός ρυθμός αποκλιμάκωσης των διασωληνωμένων με Covid-19 είναι κάποιες από τις παραμέτρους που ανησυχούν τους ειδικούς.
Η αυξητική τάση των κρουσμάτων έχει αφήσει «στον αέρα» το άνοιγμα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που προγραμματίζεται για την 1η Φεβρουαρίου.
Το άνοιγμα γυμνασίων και λυκείων τίθεται εκ νέου στο τραπέζι με το θέμα να συζητιέται εκτάκτως σήμερα, σε συνεδρίαση που αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν οι ειδικοί. Ακολούθως οι επιδημιολόγοι, θα κάνουν την εισήγησή τους στην κρίσιμη συνεδρίαση της Ολομέλειας της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων την Παρασκευή.
Για το ενδεχόμενο ανοίγματος των σχολείων μίλησαν στην τηλεόραση του ΑΝΤ1 ο πρύτανης του ΕΚΠΑ Αθανάσιος Δημόπουλος και ο καθηγητής του ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
Φόβοι για περαιτέρω αύξηση κρουσμάτων
Βάσει μοντέλου που έχει αναπτυχθεί στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το οποίο προβλέπει την πορεία των κρουσμάτων, η παρούσα αύξηση ήταν «προβλεπόμενη», όμως «λίγο πιο ‘τσιμπημένη’ από αυτό που περιμέναμε», όπως είπε ο κ. Σαρηγιάννης εκτιμώντας ότι, τον επόμενο μήνα θα φτάσουμε σε τετραψήφιο αριθμό ημερήσιων κρουσμάτων.
«Αν προχωρήσουμε με τα ανοίγματα που έχουμε σχεδιάσει και με την ύπαρξη της μετάλλαξης στην κοινότητα, υπάρχει πολύ σοβαρή αύξηση στα πάνω από 2000 μέσα στο Μάρτιο», προειδοποίησε ο καθηγητής, τονίζοντας ότι, «με τα σημερινά στοιχεία, ακόμα και με τη μετάλλαξη, δε θα φτάσουμε τόσο ψηλά».
«Θα έδινα προτεραιότητα στο άνοιγμα της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης», δήλωσε ο πρύτανης του ΕΚΠΑ διευκρινίζοντας πως θα πρότεινε επίσης την τήρηση και αυστηροποίηση των μέτρων για το συνωστισμό έξω από τα σχολεία. Ο κ. Δημόπουλος χαρακτήρισε «δύσκολη εξίσωση» το άνοιγμα γυμνασίων και λυκείων ταυτόχρονα με την ανοιχτή αγορά, τόνισε όμως ότι «πρέπει να γίνει προτεραιοποίηση» και υπενθύμισε ότι και από πλευράς πολιτείας έχει αναδειχθεί αυτή η προτεραιότητα.
«Μπορούν να αυστηροποιηθούν τα μέτρα όσο αφορά στο συνωστισμό έξω από τα καταστήματα, σε μερικές μετακινήσεις που δεν είναι απαραίτητες, ακόμα και αυξημένοι έλεγχοι για αυτές τις περιπτώσεις», πρότεινε ο καθηγητής προκειμένου να ανοίξουν τα σχολεία.
«Το θέμα είναι τα εμβόλια, είμαστε στις 20.000, πρέπει να φτάσουμε στις 40.000 ημερησίως, ώστε να αρχίσουμε να έχουμε απτά αποτελέσματα», ξεκαθάρισε ο ίδιος και σημείωσε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τη δυνατότητα να κάνει περαιτέρω κινήσεις για την απόκτηση εμβολίων.Ο κ. Δημόπουλος εξήγησε επίσης πως εγκρίθηκε η χρήση της πατέντας του εμβολίου και από άλλες εταιρείες, από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπως θα γίνει και στην περίπτωση της γαλλικής Sanofi, που θα συμβάλει στην παραγωγή του εμβολίου της Pfizer. «Πρόκειται για έκτακτη συνθήκη» είπε ο Α.Δημόπουλος καταλήγοντας ότι, «πρέπει να υπάρξουν εμβόλια σε όλο τον κόσμο» ώστε να νικηθεί η πανδημία.
Οι παράγοντες που θα κρίνουν το άνοιγμα των σχολείων
Το άνοιγμα των σχολείων, αν και η απόφαση θεωρείται ειλημμένη για την 1η Φεβρουαρίου, είναι κάτι που θα εξεταστεί κατά τη σύσκεψη των επιδημιολόγων αύριο Παρασκευή, σύμφωνα με τον Χαράλαμπο Γώγο, καθηγητή παθολογίας και λοιμωξιολογίας πανεπιστημίου Πατρών. Οι άξονες που θα κρίνουν τελικά το άνοιγμα είναι, από τη μία τα επιδημιολογικά δεδομένα, καθώς «αρκετές περιοχές είναι στο πορτοκαλί και η δυναμική είναι να χειροτερέψουν», και από την άλλη «η κατάσταση που επικρατεί στο σύστημα υγείας και πως μπορεί αυτό να ανταπεξέλθει σε οποιαδήποτε κρίση», είπε μιλώντας στην τηλεόραση του MEGA.
Όπως έχει επισημανθεί, τα λύκεια των «κόκκινων» περιοχών θα παραμένουν κλειστά και θα συνεχίζεται η τηλεκπαίδευση, ενώ ζήτημα έχει δημιουργηθεί με την Αττική στην οποία συγκεντρώνεται πολλά σχολεία και η επιδημιολογική της κατάσταση δεν είναι καλή, εξήγησε ο καθηγητής.
«Εύθραυστη» η Αττική
«Μας ανησυχεί η Αττική. Είναι μια αστική ζώνη όπου η διασπορά είναι πολύ πιο εύκολη και η συγκράτησή της πολύ πιο δύσκολη», σχολίασε ο καθηγητής για την επιδημιολογική κατάσταση στο λεκανοπέδιο.
Σημειώνεται ότι δεν υπάρχει ζήτημα για κλείσιμο των ήδη ανοιχτών δομών εκπαίδευσης, όπως είναι τα δημοτικά σχολεία.
Η αύξηση των κρουσμάτων η οποία παρατηρείται είναι αναμενόμενη λόγω της αυξημένης κινητικότητας των γιορτών αλλά και το άνοιγμα του λιανεμπορίου, το οποίο θα δώσει κρούσματα και τις επόμενες εβδομάδες.
Επικουρικά στην εξάπλωση της πανδημίας λειτουργεί και ο χειμώνας, ο οποίος δημιουργεί εκτός των άλλων συνθήκες συγχρωτισμού. «Η κατάσταση δεν είναι καλή αλλά ούτε και δραματική», εξήγησε.
Πάει πίσω η εστίαση
Τα δεδομένα αυτά καθυστερούν τη συζήτηση για το άνοιγμα της εστίασης η οποία πάει πίσω. Ο κ. Γώγος ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει τέτοιο θέμα πριν από το τέλος Φεβρουαρίου. Σε αυτήν την καθυστέρηση συντελεί και επιβράδυνση του εμβολιασμού, η οποία πάει πίσω όλο τον σχεδιασμό για επιστροφή στην κανονικότηα. «Είναι πολύ νωρίς να συζητήσουμε για την εστίαση. Το φως στην άκρη του τούνελ πάει προς τα πίσω», σημείωσε.
Σχετικά με τις μεταλλάξεις του ιού που έχουν εμφανιστεί, ο καθηγητής τόνισε ότι είναι ανησυχητικές αφού δεν ξέρουμε πώς εξελίσσεται ένας ιός όταν μεταλλάσσεται. Οι μεταλλάξεις βρίσκονται υπό την παρακολούθηση των ειδικών, ενώ τα μέτρα για την αντιμετώπισή τους παραμένουν τα ίδια. Χαρακτηριστικό των μεταλλάξεων είναι η μεγαλύτερη μεταδοτικότητα που έχουν σε σύγκριση με το αρχικό στέλεχος. «Να είμαστε σε εγρήγορση», κατέληξε ο κ. Γώγος ο οποίος υπογράμμισε ότι θα πρέπει να τηρούνται τα μέτρα και να αποφεύγονται συνθήκες συνωστισμού.
30.000-50.000 τα ενεργά κρούσματα
Ο αριθμός των κρουσμάτων είναι στην πραγματικότητα διπλάσιος ή ακόμα και τριπλάσιος υποστήριξε σήμερα ο καθηγητής πνευμονολογίας και αντιπρόεδρος της ελληνικής πνευμονολογικής εταιρείας, Νίκος Τζανάκης. Μιλώντας στον ΣΚΑΪ εκτίμησε ότι αυτή τη στιγμή στη χώρα υπάρχουν 30.000-50.000 ενεργά κρούσματα, εκφράζοντας μάλιστα τον φόβο μήπως η χώρα επιστρέψει επιδημιολογικά στα δεδομένα του Νοεμβρίου.
«Η πολιτική των διαγνωστικών εξετάσεων εξακολουθεί να είναι μικρή. 30.000 τεστ σε πληθυσμό 10 εκατ. είναι πάρα πολύ μικρή, άρα δεν έχουμε την πραγματική εικόνα. Οι ασυμπτωματικοί ή αυτοί που έχουν λίγα συμπτώματα δεν ανακαλύπτονται. Εγώ πιστεύω ότι έχουμε διπλάσιο ή τριπλάσιο αριθμό από αυτά που διαγιγνώσκουμε καθημερινά που σημαίνει ότι αν έχουμε 2.000-2.5000 σε 15 μέρες, τότε μας δίνει ένα νούμερο ενεργών κρουσμάτων από 30.000 έως 50.000. Αυτό το πολύ βαρύ επιδημιολογικό φορτίο φοβίζει, γιατί αν το τρίτο κύμα ξεκινήσει, θα ξεκινήσει από ένα πολύ υψηλό σημείο με συνέπεια η πίεση στο υγειονομικό σύστημα θα είναι ίσως δυναμικότερη του Νοεμβρίου και των αρχών του Δεκεμβρίου», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Προβληματίζει η προέλευση των κρουσμάτων
Από την πλευρά του ο καθηγητής Γενετικής στην ιατρική σχολή του πανεπιστημίου της Γενεύης, Μανώλης Δερμιτζάκης εξέφρασε τον προβληματισμό του για την προέλευση των κρουσμάτων.
«Μου φαίνεται περίεργος ο τρόπος που αυξήθηκαν τα γραφήματα του ΕΟΔΥ. Αυτή η αύξηση δεν είναι αυτής της εβδομάδας, αλλά της προηγούμενης. Δε θεωρώ ότι οφείλεται στα σχολεία που είναι τα πρώτα που άνοιξαν, καθώς η μετάδοση μέσω των παιδιών έχει καθυστέρηση δεδομένου ότι μεταδίδουν λιγότερο και δεν έχουν συμπτώματα. Επομένως οι πρώτες μεταδόσεις που θα γίνουν στα σχολεία δε θα φαίνονται. Για την αγορά δεν μπορούμε να πούμε ότι οφείλεται γιατί άνοιξε την προηγούμενη εβδομάδα. Τα κρούσματα έχουν αρχίσει να αυξάνονται σχεδόν από την αρχή της προηγούμενης εβδομάδας. Ελπίζω τα κρούσματα να είναι κάποια υπολείμματα από τις γιορτές. Αν είναι από τότε, πρέπει να δούμε τον αριθμό αυτόν να σταθεροποιείται. Αν όμως συνεχίσουν να αυξάνονται θα είναι πολύ ανησυχητικό και ίσως να έχουν να κάνουν με την κινητικότητα των γονέων», ανέφερε.
Σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να λάβει η κυβέρνηση για να ανακόψει την πορεία των κρουσμάτων ο κ. Δερμιτζάκης εξέφρασε την άποψη ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στο άνοιγμα των γυμνασίων και των λυκείων και μετά στην αγορά. «Με αυτά τα δεδομένα, κατά την προσωπική μου άποψη πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στο άνοιγμα των γυμνασίων και των λυκείων και μετά στην αγορά. Με το click away δε θα αλλάξουν πολύ τα πράγματα, γιατί θα υπάρχει συνωστισμός στις ουρές έξω από τα καταστήματα. Δεν αλλάζει την κινητικότητα», επισήμανε.
Πρόσθεσε δε ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να βρει έναν τρόπο να περιορίσει την κινητικότητα. «Ενώ στο πρώτο lockdown οι ώρες που είχαμε στα SMS σήμαιναν κάτι και ο κόσμος νόμιζε ότι αυτό το διαχειρίζεται η κυβέρνηση και ελέγχει, τώρα διαπίστωσαν όλοι ότι μπορούν να στέλνουν πολλαπλά μηνύματα και να βγαίνουν έξω, που σημαίνει ότι δεν υπάρχει περιορισμός κανένας. Αν τίθεται θέμα προσωπικών δεδομένων και δεν μπορεί η κυβέρνηση να ελέγχει ποιος βγαίνει, είναι εντελώς άχρηστη η χρήση του SMS. Εγώ προτείνω να περιοριστούν οι μετακινήσεις, με ποιο τρόπο θα το κάνει η κυβέρνηση δεν ξέρω», υπογράμμισε ο ίδιος.
Αντίστοιχα, ο κ. Τζανάκης τόνισε ότι τα σχολεία θα πρέπει να ανοίξουν με πολύ μεγάλη προσοχή και να μην κλείσει οριζόντια η κοινωνία σε όλη την Ελλάδα, αλλά να ληφθούν εστιασμένα μέτρα στις περιοχές που υπάρχει πρόβλημα. «Για παράδειγμα θα μπορούσε το λιανεμπόριο στις κόκκινες περιοχές, όχι να κλείσει, αλλά να αλλάξει μορφή. Και σε αυτές περιοχές περιλαμβάνω και την Αττική. Δεν μπορούμε να κλείσουμε μια κοινωνία ξανά», επισήμανε.