Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Ο τρόπος διασφάλισης της επίτευξης του ενδιάμεσου στόχου για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 και σε σύγκριση με το 1990, καθώς και οι τελευταίες εξελίξεις σχετικά με τη διευκόλυνση των ταξιδιών και τη συντονισμένη έξοδο από την πανδημία του κορονοϊού είναι τα δύο βασικά θέματα της σημερινής συνεδρίασης των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες.
Αναφορικά με τον ενδιάμεσο στόχο για το κλίμα, που αποτελεί μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, ναι μεν έχει συμφωνηθεί η μείωση κατά 55% σε πολιτικό επίπεδο, ωστόσο δεν έχουν καθοριστεί ακόμη λεπτομέρειες για το πώς θα επιτευχθεί και εκεί βρίσκονται οι πολιτικές δυσκολίες, οι οποίες έχουν να κάνουν με τις απαιτήσεις ορισμένων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, κυρίως την Πολωνία και την Τσεχία.
Στη διάρκεια της σημερινής συνεδρίασης, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, θα επιχειρήσει να περιορίσει τις διαφωνίες, εν όψει των λεπτομερών νομοθετικών προτάσεων, που θα υποβάλει η Κομισιόν στα μέσα του καλοκαιριού. Ωστόσο, μέχρι χθες το βράδυ δεν είχε υπάρξει προσέγγιση σχετικά με το σχέδιο των σημερινών συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής.
«Fit for 55»
Ειδικότερα, η Κομισιόν θα παρουσιάσει μέσα στον Ιούλιο ένα ολοκληρωμένο πακέτο, που ονομάζεται «Fit for 55», και το οποίο καθορίζει τον τρόπο επίτευξης του στόχου της ενδιάμεσης μείωσης των εκπομπών το 2030. Οι τομείς που θα αφορά το πακέτο είναι οι εξής:
* Διεύρυνση του συστήματος εμπορίας εκπομπών αερίων θερμοκηπίου με την ένταξη και νέων τομέων και κλάδων,
* Αξιολόγηση ανά χώρα της ανάγκης να τεθούν υψηλότεροι εθνικοί στόχοι μείωσης των εκπομπών, ώστε να διασφαλιστεί ο ενδιάμεσος ευρωπαϊκός στόχους του 2030 (55%),
* Επανεξέταση των νομοθετικών κειμένων και πιθανή προσαρμογή τους στον ενδιάμεσο στόχο, αναφορικά με τους τομείς της ενεργειακής απόδοσης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας,
* Επιβολή φόρου στα σύνορα σε προϊόντα από τρίτες χώρες, που δεν καταβάλλουν ανάλογες προσπάθειες με την Ε.Ε. για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής,
* Προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας και αναθεώρηση των προτύπων εκπομπών CO2 για αυτοκίνητα και φορτηγά.
Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης εμφανίζονται απρόθυμες να συμφωνήσουν, πιέζοντας για αντισταθμίσεις. Υποστηρίζουν ότι το κόστος της προσαρμογής θα είναι μεγάλο και ζητούν στήριξη μέσω των κοινοτικών χρηματοδοτικών εργαλείων. Άλλωστε γνωρίζουν ότι το επικείμενο πακέτο της Κομισιόν είναι και η τελευταία ευκαιρία προκειμένου να αποσπάσουν χρηματοδοτικά ανταλλάγματα.
Πάντως, υπάρχουν και χώρες που δεν είναι διατεθειμένες να μπουν σε λεπτομερείς συζητήσεις στη σύνοδο, θεωρώντας ότι όλα αυτά τα θέματα πρέπει να συζητηθούν στο αρμόδιο Συμβούλιο της Ε.Ε. και εκεί να αξιολογηθούν τα επιμέρους εθνικά αιτήματα.
Ψηφιακό πιστοποιητικό
Στο δεύτερο μεγάλο θέμα, δηλαδή την επόμενη μέρα μετά την πανδημία, η συζήτηση σήμερα θα επικεντρωθεί στη χρήση του ευρωπαϊκού «πράσινου» ψηφιακού πιστοποιητικού για τη διευκόλυνση των μετακινήσεων, εν όψει των καλοκαιρινών διακοπών.
Όπως αναφέρει στην επιστολή του προς τους Ευρωπαίους ηγέτες ο κ. Μισέλ, «μπαίνουμε σε μια νέα φάση, καθώς ο ρυθμός των εμβολιασμών αυξάνεται σε ολόκληρη την Ε.Ε. και πρέπει να συντονιστούμε για την περαιτέρω διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας, παραμένοντας σε ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κινδύνων που έχουν να κάνουν με τις παραλλαγές του κορονοϊού».
Σε σχέση με το πιστοποιητικό οι «27» αναμένεται να χαιρετίσουν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ του Συμβουλίου και της Ευρωβουλής, ενώ για τη χρήση του πέραν των ταξιδιών, θα αφεθεί στη διακριτική ευχέρεια κάθε κράτους-μέλους να αποφασίζει, αν για παράδειγμα θα χρησιμοποιείται για είσοδο σε θεάματα και άλλες ανοικτές εκδηλώσεις.
Στόχος είναι η έναρξη εφαρμογής του μέτρου από την 1η Ιουλίου και φαίνεται ότι οι περισσότερες χώρες θα είναι έτοιμες να χρησιμοποιήσουν το πιστοποιητικό, ενώ για τις υπόλοιπες θα υπάρξει μεταβατική περίοδος έξι εβδομάδων.