Από την έντυπη έκδοση
Διπλή δικαστική μάχη στα ανώτατα δικαστήρια της χώρας, δηλαδή σε Ελεγκτικό Συνέδριο και Συμβούλιο της Επικρατείας, δίνουν σήμερα και αύριο οι συνταξιούχοι για τα χαμένα αναδρομικά τους, που φτάνουν τα 2,5 δισ. για το κρίσιμο 11μηνο του 2015 - 2016, ενώ αγγίζουν δυνητικά τα 4,2 δισ. ευρώ. Αύριο, Παρασκευή 15 Ιανουαρίου, συζητείται στην Ολομέλεια του ΣτΕ η αγωγή - πιλότος Συνταξιουχικών Οργανώσεων, που ζητούν να ακυρωθεί η κυβερνητική φόρμουλα του 2020 και να καταβληθούν τα χαμένα αναδρομικά από την κατάργηση των Δώρων και τις μειώσεις των επικουρικών συντάξεων του 2012. Σήμερα, αντίστοιχη «μάχη» δίνεται και στο Ελεγκτικό Συνέδριο για τους συνταξιούχους Δημοσίου.
Από την έκβαση των δύο αυτών υποθέσεων θα κριθεί αν η κυβέρνηση οφείλει να καταβάλει νέο γύρο αναδρομικών, σε ποιο ύψος και σε ποιους συνταξιούχους. Οι τόνοι πάντως που χρησιμοποιούν οι κρατικοί αξιωματούχοι στα επίσημα έγγραφά τους προς το ΣτΕ, εν όψει της κρίσιμης ακροαματικής διαδικασίας, είναι δραματικοί. «Οι οικονομικές συνέπειες της πανδημίας ξεπερνούν σε ένταση και εύρος τις οικονομικές συνέπειες οποιοδήποτε άλλου γεγονότος μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», αναφέρουν χαρακτηριστικά, παραθέτοντας στοιχεία για το μέγεθος της ύφεσης και αναφέροντας πως οι δημοσιονομικές δυνατότητες του προϋπολογισμού εξαντλήθηκαν με τα αναδρομικά που πληρώθηκαν τον Οκτώβριο.
Υπενθυμίζεται πως όσοι πληρώθηκαν αναδρομικά από την επιστροφή των περικοπών στην κύρια σύνταξή τους κλήθηκαν, σύμφωνα με το γράμμα του σχετικού νόμου που ψηφίστηκε το καλοκαίρι του 2020, να «σβήσουν» με την καταβολή των σχετικών ποσών μελλοντικές αξιώσεις για επικουρικές και Δώρα. Το ίδιο δεν ισχύει για τους συνταξιούχους που είχαν ήδη προσφύγει στα δικαστήρια και είχαν εκκρεμείς δίκες. Διαφορετική κατηγορία είναι οι χαμηλοσυνταξιούχοι που δεν πήραν καθόλου αναδρομικά, είτε είχαν προσφύγει είτε όχι στη Δικαιοσύνη.
«Εκτιμούμε πως η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ δεν θα καθυστερήσει να δημοσιευθεί, αντίθετα θα βγει σύντομα, καθώς πρόκειται για θέματα που έχουν ήδη κριθεί», εκτιμά ο έγκριτος δικηγόρος Λουκάς Αποστολίδης, που χειρίζεται την επίμαχη αγωγή. «Προσδοκούμε με νομική βεβαιότητα να έχουμε καλή έκβαση της νομικής μας υπόθεσης. Το αποτέλεσμά της αφορά σχεδόν όλο τον συνταξιουχικό κόσμο», προσθέτει ο ίδιος.
Οι προσφεύγουσες στο ΣτΕ συνδικαλιστικές οργανώσεις συνταξιούχων καθώς και οι αιτούντες, φυσικά πρόσωπα, ζητούν από την Πολιτεία και τον e-ΕΦΚΑ ειδικότερα, να σεβαστούν τη νομιμότητα, να εφαρμόσουν τις δικαστικές αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ στο σύνολό τους, και να καταβάλουν και τις παροχές της επικούρησης και τα Δώρα στους δικαιούχους. Ειδικότερα ως λόγοι ακύρωσης της επίμαχης υπουργικής απόφασης, που δίνει τα αναδρομικά των κύριων «σβήνοντας» τα αναδρομικά Δώρων και Επικουρικών, προβάλλονται:
* Η παραβίαση του δεδικασμένου των πιλοτικών δικαστικών αποφάσεων 2287-2288/2015 Ολ. ΣτΕ και την 1439/2020.
* Η αντίθεση των επίδικων διατάξεων στην συνταγματική αρχή της διάκρισης των λειτουργιών.
* Η αντίθεση σε άρθρα του Συντάγματος, της ΕΣΔΑ και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη.
Από την αντίστοιχη προσφυγή στο Ελεγκτικό Συνέδριο, την οποία χειρίζεται ο κ. Αποστολίδης, οι συνταξιούχοι ζητούν να κριθεί αν είναι αντισυνταγματική η διάταξη που δίνει τα αναδρομικά των κύριων και σβήνει τα αναδρομικά Δώρων και επικουρικών, κυρίως για όλους όσοι άσκησαν αγωγές μετά τη δημοσίευση του σχετικού νόμου το καλοκαίρι του 2020. Επίσης ζητούν να διευκρινιστεί αν για τους συνταξιούχους του Δημοσίου ισχύει η 2ετής ή η 5ετής παραγραφή των αξιώσεων, κυρίως για τις αξιώσεις του χρονικού διαστήματος 01.01.2015 έως 31.12.2017. Επίσης θέτουν στο Ελεγκτικό Συνέδριο τα ίδια ερωτήματα που έθεσε ο ΕΦΚΑ στο ΣτΕ στο πλαίσιο της πρόσφατης πιλοτικής δίκης, για τη συνταγματικότητα του επανυπολογισμού του νόμου Κατρούγκαλου. Λόγω της μεγάλης βαρύτητας της υπόθεσης και του σημαντικού δημοσιονομικού κόστους που κουβαλά, το αρμόδιο τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου αναμένεται να παραπέμψει την προσφυγή στην Ολομέλεια για τελική - πιλοτική κρίση.
Δραματικοί τόνοι
Η βαρύτητα των δύο υποθέσεων για τις ισορροπίες του κρατικού προϋπολογισμού διακρίνεται από τους δραματικούς τόνους που χρησιμοποιούν τα υπηρεσιακά στελέχη των υπουργείων Εργασίας και Οικονομικών στα έγγραφα που απέστειλε η κυβέρνηση στο ΣτΕ εν όψει της κρίσιμης ακροαματικής διαδικασίας. Χαρακτηριστικό είναι πως η κυβέρνηση επικαλείται τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας, υποστηρίζοντας πως οι οικονομικές συνέπειες της πανδημίας ξεπερνούν σε ένταση οποιοδήποτε άλλο γεγονός μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η κυβέρνηση, εκτιμάται πως η απασχόληση θα μειωθεί 5,1% και η απασχόληση των μισθωτών 5,2%, επιφέροντας μείωση αμοιβών 8,1%. Οι πραγματικές επενδύσεις αναμένεται να μειωθούν στο 14,3% σε σχέση με αυτές του 2019, ενώ το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να φτάσει στο 208,9% του ΑΕΠ το 2020.
Σύμφωνα με τα ίδια έγγραφα, τα διεκδικούμενα αναδρομικά φτάνουν έως τα 2,5 δισ. για το κρίσιμο 11μηνο Ιούνιος 2015 - Μάιος 2016 (723 εκατ. για τα αναδρομικά των επικουρικών και 1,875 δισ. ευρώ για τα Δώρα Δημόσιου και ιδιωτικού τομέα), ενώ αν προστεθούν και οι περαιτέρω διεκδικήσεις των δημοσίων υπαλλήλων για την περίοδο πριν από τον Ιούνιο του 2015 που υπολογίζονται σε 1,6 δισ., τότε το συνολικό πακέτο θα μπορούσε να υπερβεί τα 4 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται πως η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν έχει αποφασίσει στο παρελθόν για το μείζον θέμα, ούτε έχει θέσει χρονικό φραγμό στις διεκδικήσεις, όπως έχει κάνει η ολομέλεια του ΣτΕ. Νομικοί κύκλοι, πάντως, δεν αποκλείουν να δικαιωθούν τελικά μόνο όσοι έχουν προσφύγει δικαστικά.
Αξίζει να σημειωθεί πως τόσο τα υπηρεσιακά στελέχη των αρμόδιων υπουργείων όσο και τα στελέχη του ΕΦΚΑ, στα έγγραφά τους προς το ΣτΕ, αφήνουν να εννοηθεί πως οποιαδήποτε θετική απόφαση αναμένεται να έχει επιπτώσεις στις σημερινές και μελλοντικές κύριες και επικουρικές συντάξεις.
«Η απόφαση που θα εκδοθεί από το δικαστήριό σας θα έχει τεράστιες οικονομικές συνέπειες για τον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ και τη βιωσιμότητα του ισχύοντος κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος, με συνεπακόλουθες επιπτώσεις στις συντάξεις των νυν συνταξιούχων και ασφαλισμένων που διέπονται από το σύστημα αυτό», αναφέρει το έγγραφο - παρέμβαση του ΕΦΚΑ. Περαιτέρω επισημαίνεται πως η πρόσφατη αποκατάσταση των επικουρικών συντάξεων στο ύψος που είχαν στις 31 Δεκεμβρίου του 2014 επιφέρει ήδη ετήσιο έλλειμμα στον κλάδο επικούρησης έως και το 2024. «Η δυσμενέστατη τρέχουσα οικονομική κρίση ουδόλως έπληξε τους συνταξιούχους, διότι όχι μόνο διατήρησαν ένα σταθερό εισόδημα αλλά για μεγάλο αριθμό συνταξιούχων οι συντάξεις αυξήθηκαν», αναφέρεται στα έγγραφα - παρεμβάσεις της κυβέρνησης, όπου προτεραιοποιείται η αναγκαιότητα για τη στήριξη της αγοράς εργασίας, των εισοδημάτων των εργαζομένων και τη συγκράτηση περιπτώσεων χρεοκοπίας επιχειρήσεων.
