Η πόλη της Καβάλας έχει την τύχη -και ταυτόχρονα το προνόμιο- να διατηρεί στις παρυφές της, σε αρκετά καλή κατάσταση, ένα μεγάλο τμήμα της αρχαίας Εγνατίας Οδού, του μεγάλου αυτού δρόμου που ένωνε την Ανατολή με τη Δύση και που μέχρι και τις αρχές του 20ού αιώνα αποτελούσε μια από τις κυριότερες οδικές αρτηρίες της νότιας Βαλκανικής.
Είναι αυτός ο δρόμος που διέσχισε ο Απόστολος Παύλος μαζί με τους μαθητές του Σίλα, Τιμόθεο και Λουκά για να φτάσουν από το λιμάνι της αρχαίας Νεάπολης (σημερινή Καβάλα), στη φημισμένη πόλη των Φιλίππων και να διδάξουν το Ευαγγέλιο, ιδρύοντας έτσι την πρώτη ευρωπαϊκή και ελληνική εκκλησία. Είναι ο δρόμος τον οποίο διέσχισαν χιλιάδες Ρωμαίοι στρατιώτες για να πολεμήσουν στην ξακουστή μάχη των Φιλίππων που έμελλε να αλλάξει την ιστορία τής τότε ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Αυτό το κομμάτι του λιθόστρωτου δρόμου, που δεν ξεπερνάει σε μήκος το περίπου ενάμισι χιλιόμετρο, θα επιδιώξει να συντηρήσει και να αναδείξει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας - Θάσου με χρηματοδότηση ύψους 350.000 ευρώ στο πλαίσιο της ΟΧΕ Πολιτιστικής Διαδρομής της Εγνατίας Οδού της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
Πριν από περίπου είκοσι χρόνια, ο Δήμος Καβάλας είχε εκπονήσει ένα πρόγραμμα ανάδειξης του λιθόστρωτου μονοπατιού της αρχαίας Εγνατίας, καθώς μέχρι τότε μόνο μια μεγάλη σύγχρονη ταμπέλα πάνω στην εθνική οδό Καβάλας - Δράμας θύμιζε στους διερχόμενους οδηγούς την ύπαρξη του δρόμου. Με τη νέα μελέτη της Εφορείας Αρχαιοτήτων γίνεται εκ νέου μια προσπάθεια για τη συντήρηση και την ανάδειξη της αρχαία οδικής αρτηρίας ώστε να λειτουργήσει ως πόλος έλξης επισκεπτών από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Οι εργασίες συντήρησης και ανάδειξης αναμένεται να ξεκινήσουν την Άνοιξη, εφόσον δεν υπάρξουν καθυστερήσεις λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.
Η αρχαία Εγνατία Οδός σήμερα
Η αρχαία Εγνατία Οδός είναι σήμερα χωρισμένη σε δύο τμήματα, εξαιτίας των αυτοκινητόδρομων που έχουν διανοιχθεί στο ύψωμα του Αγίου Σίλα (σύμφωνα με την παράδοση εδώ κάθισε να ξεκουραστεί ο Απόστολος Παύλος μετά τον ανηφορικό δρόμο από το λιμάνι της Νεάπολης, προτού συνεχίσει τη διαδρομή του προς τους Φιλίππους).
Το ένα τμήμα κατηφορίζει από τον Άγιο Σίλα προς τον συνοικισμό του Σταυρού και βλέπει προς την εύφορη πεδιάδα των Φιλίππων. Το δεύτερο και πιο ενδιαφέρον τμήμα της παλιάς Εγνατίας, με μήκος 1.100 μέτρα, ξεκινά και τελειώνει στην περιοχή κάτω από το σημερινό γενικό νοσοκομείο της πόλης. Ο επισκέπτης μπορεί εύκολα να περπατήσει στο διατηρημένο πέτρινο οδόστρωμα που ανηφορίζει δίπλα στο ρέμα ή ακόμα καλύτερα να το κατηφορίσει, έχοντας μπροστά του την όμορφη θέα της πόλης και του κάστρου στη χερσόνησο της Παναγίας, παίρνοντας ταυτόχρονα και μια ιδέα για την εικόνα που αντίκριζαν τα παλιά χρόνια οι επισκέπτες της Καβάλας.