Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού - Ερευνητή
[email protected]
Πολλοί υποψήφιοι αναρωτιούνται ποιο Πανεπιστήμιο να επιλέξουν για τις σπουδές τους. Όλοι θέλουν να σπουδάσουν στο καλύτερο Πανεπιστήμιο. Πώς, όμως, θα επιλέξουν το καλύτερο Πανεπιστήμιο στην Ελλάδα ή το εξωτερικό; Μέχρι τώρα η επιλογή του καλύτερου γίνεται, συνήθως, με τους εξής τρόπους:
- Με τον κλασικό ελληνικό τρόπο, ρωτώντας δεξιά και αριστερά γνωστούς, φίλους συγγενείς και καθηγητές. Οι επιλογές αυτές γίνονται με το επιχείρημα: ένας ξάδελφός μου μου είπε ότι αυτό είναι το καλύτερο, χωρίς κανένα στοιχείο.
- Με βάση τη βάση του κάθε τμήματος, θεωρώντας ότι το τμήμα με την υψηλότερη βάση είναι το καλύτερο.
- Φυσικά με το κύρος του πτυχίου στην κοινωνία. Το πτυχίο της Νομικής, για παράδειγμα, είναι υψηλού κύρους, αφού η ελληνική κοινωνία διακατέχεται ακόμη από το σύνδρομο του γιατρού, μηχανικού και δικηγόρου.
Είναι προφανές ότι και οι τρεις αυτοί τρόποι είναι λάθος, αλλά δεν υπάρχει άλλος τρόπος, παρά μόνο οι διεθνείς κατατάξεις των Πανεπιστημίων.
Υπήρξαν, βέβαια, στο παρελθόν και κάποιες εκθέσεις αξιολόγησης του κάθε τμήματος ξεχωριστά, που έγιναν στα πλαίσια της ΑΔΙΠ, αλλά έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που έγιναν, και δεν γνωρίζουμε πόσο επίκαιρες παραμένουν μετά από 6 έως 8 χρόνια. Πολλά λέγονται και γράφονται για την αξιοπιστία αυτών των κατατάξεων. Σίγουρα δεν μπορεί να αποτελούν το κύριο κριτήριο επιλογής, αλλά το να ρίξουμε μια ματιά σ’ αυτές δεν είναι κακό.
Η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), η πρώην ΑΔΙΠ, δημοσίευσε στην ετήσια έκθεσή της τον πίνακα με τις κατατάξεις των Ελληνικών ΑΕΙ σε 7 διαφορετικές διεθνείς κατατάξεις. Οι διαφορές είναι πολλές, γιατί τα κριτήρια που χρησιμοποιεί κάθε οργανισμός που δημοσιεύει κατατάξεις είναι διαφορετικά. Σημειώνεται στην έκθεση: «Οι αξιολογήσεις αυτές βαθμιαία κερδίζουν την εμπιστοσύνη της παγκόσμιας ακαδημαϊκής κοινότητας.» Ο μόνος οργανισμός που έχει άποψη για όλα τα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα είναι webometrics. Δεν υπάρχει κατάταξη μόνο για το ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.
Η ύπαρξη πολλών και διαφορετικών αξιολογήσεων είναι χρήσιμη, γιατί αν δούμε ένα Πανεπιστήμιο να βρίσκεται σε καλή θέση σε διαφορετικές κατατάξεις, μπορούμε να θεωρήσουμε το αποτέλεσμα ακριβέστερο και να το επιλέξουμε για σπουδές.
Η θέση των Πανεπιστημίων μας στις διεθνείς κατατάξεις μπορεί να βοηθήσει όσους σκέφτονται τις σπουδές στο εξωτερικό. Συνήθως λένε ότι τα Πανεπιστήμια της Αμερικής, για παράδειγμα, είναι καλύτερα από τα Ελληνικά. Αυτό είναι μία γενικότητα που δεν έχει βάση. Στις ΗΠΑ υπάρχουν περίπου 1700 Πανεπιστήμια, εκ των οποίων περίπου τα 200 βρίσκονται στη λίστα με τα πρώτα 1000 στις διάφορες κατατάξεις. Αν κάποιος σκέφτεται να σπουδάσει στην Αμερική σε ένα από τα 1500 Πανεπιστήμια που βρίσκονται εκτός της λίστας, τότε καλύτερα θα είναι να σπουδάσει στην Ελλάδα σε ένα από τα έξι, επτά Πανεπιστήμιά μας που βρίσκονται στη λίστα με τα πρώτα 1000.
Στον πίνακα, εκτός των άλλων, βλέπουμε ότι υπάρχει μία διαφορά μεταξύ των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, που καταργήθηκαν και έγιναν Πανεπιστήμια. Μόνο το ΤΕΙ Αθήνας, Κρήτης και Θεσσαλονίκης (σε άλλη κατάταξη) βρίσκονται προς το τέλος της λίστας των Πανεπιστημίων. Τα υπόλοιπα ΤΕΙ βρίσκονται αρκετά πιο κάτω δείχνοντας ότι υπάρχει διαφορά ποιότητας από τα Πανεπιστήμια. Αυτό μας δείχνει ότι η ανωτατοποίηση των ΤΕΙ που έγινε από τον κ. Γαβρόγλου ήθελε πολλή δουλειά και χρήματα για να γίνει σωστά, για να μπορέσουν, δηλαδή, τα πρώην ΤΕΙ να ανέβουν επίπεδο και να γίνουν πραγματικά ισότιμα με τα Πανεπιστήμια. Αυτό δεν έγινε και έτσι έχουμε δύο ταχυτήτων τμήματα, που έχουν, πολλές φορές ίδια ονόματα. Ο πρόεδρος της ΕΘΑΑΕ έχει δηλώσει ότι θα επιβιώσουν μόνο τα τμήματα που μπορούν να λειτουργήσουν σωστά. Αναμένουμε, λοιπόν, ακόμη μία αναμόρφωση του χάρτη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.