Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Μάικ Πομπέο δήλωσε σήμερα πως οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εμποδίσουν το Ιράν να αποκτήσει ρωσικά και κινεζικά όπλα, καθώς ένα διεθνές εμπάργκο όπλων με στόχο την Τεχεράνη πλησιάζει στη λήξη του στις 18 Οκτωβρίου.

«Τίποτα δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα ώστε να μπορέσουμε να επεκτείνουμε το εμπάργκο αυτό και άρα οι Ηνωμένες Πολιτείες ανέλαβαν τις ευθύνες τους», δήλωσε ο Πομπέο στον ραδιοφωνικό σταθμό France Inter αναφερόμενος στις διαφωνίες ανάμεσα στους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους για το θέμα αυτό.

«Θα ενεργήσουμε καταλλήλως, θα εμποδίσουμε το Ιράν να αποκτήσει κινεζικά άρματα μάχης και ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα και στη συνέχεια να πουλήσει όπλα στη Χεζμπολάχ, τορπιλίζοντας τις προσπάθειες του (Γάλλου) προέδρου (Εμανουέλ) Μακρόν στον Λίβανο», πρόσθεσε.

Οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν το 2018 από τη συνθήκη για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και στη συνέχεια επέβαλαν εκ νέου βαριές κυρώσεις σε βάρος του Ιράν, το οποίο κατηγορούν για επεκτατισμό στη Μέση Ανατολή μέσω τοπικών οργανώσεων όπως η ισχυρή σιιτική πολιτοφυλακή Χεζμπολάχ στον Λίβανο.

Ενεργοποίησαν επίσημα επίσης στις 21 Αυγούστου στον ΟΗΕ μια αμφιλεγόμενη διαδικασία --τη λεγόμενη ρήτρα επανεπιβολής (snapback clause)-- προκειμένου να επανέλθουν οι διεθνείς κυρώσεις σε βάρος του Ιράν, μεταξύ των οποίων η παράταση του εμπάργκο όπλων.

Από τις 20 Σεπτεμβρίου, οπότε λήγει η προθεσμία ενός μηνός που προβλέπεται από τη διαδικασία, αναμένεται ως εκ τούτου να δηλώσουν πως οι κυρώσεις αυτές είναι και πάλι σε ισχύ.

Όμως προσκρούουν στην κατηγορηματική άρνηση των Ευρωπαίων εταίρων τους --της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Βρετανίας-- και άλλων μεγάλων δυνάμεων, της Κίνας και της Ρωσίας, οι οποίες υπέγραψαν επίσης τη συμφωνία του 2015 που είχε σκοπό να εμποδίσει το Ιράν να αποκτήσει ατομικά όπλα σε αντάλλαγμα για την άρση των κυρώσεων που στραγγάλιζαν την οικονομία του.

Με συντριπτική πλειοψηφία τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας (13 σε σύνολο 15), μεταξύ των οποίων και χώρες που υπέγραψαν τη συμφωνία, απέρριψαν τον Αύγουστο την ισχύ της διαδικασίας που ξεκίνησαν οι ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τις χώρες αυτές, η Ουάσινγκτον, καθώς δεν αποτελούσε από το 2018 μέρος της συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, δεν διαθέτει νομική βάση για να θέσει σε λειτουργία στον ΟΗΕ μια επαναφορά των διεθνών κυρώσεων μέσω της συμφωνίας αυτής.

«Το snapback δεν έχει πολιτική νομιμοποίηση ούτε νομική ισχύ» επιμένει ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή. «Πρέπει να είναι σαφές ότι οι κυρώσεις δεν αποκαθίστανται», υπογραμμίζει καθώς πλησιάζει η 20ή Σεπτεμβρίου.

Αν πολλοί σύμμαχοι της Ουάσινγκτον ανησυχούν για την επανέναρξη των ιρανικών δραστηριοτήτων εμπλουτισμού ουρανίου ως απάντηση στις αμερικανικές κυρώσεις, πολλοί καταγγέλλουν την υστεροβουλία του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος θέλει να έχει να παρουσιάσει αποτελέσματα στην υπόθεση αυτή μερικές εβδομάδες πριν από τις προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου.

Στο μεταξύ, το Ιράν προειδοποίησε σήμερα τις ΗΠΑ να μην κάνουν «ένα στρατηγικό λάθος» μετά την απειλή που εξαπέλυσε ο Ντόναλντ Τραμπ εναντίον της Τεχεράνης μετά τις δημοσιογραφικές πληροφορίες για ένα ιρανικό σχέδιο δολοφονίας Αμερικανίδας διπλωμάτη.

«Ελπίζουμε ότι δεν θα διαπράξουν ένα νέο στρατηγικό λάθος, αν το κάνουν θα έρθουν αντιμέτωποι με μια αποφασιστική απάντηση του Ιράν», προειδοποίησε ο Αλί Ραμπιί, εκπρόσωπος της κυβέρνησης, σε συνέντευξη Τύπου που αναμεταδόθηκε από την τηλεόραση.

Σύμφωνα με τον ενημερωτικό ιστότοπο Politico, που επικαλείται δύο Αμερικανούς αξιωματούχους τους οποίους δεν κατονομάζει, οι υπηρεσίες πληροφοριών πιστεύουν πως η ιρανική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να επιχειρήσει να δολοφονήσει την πρεσβευτή των ΗΠΑ στη Νότια Αφρική, τη Λάνα Μαρκς, η οποία πρόσκειται στον Ντόναλντ Τραμπ.

Η απειλή, η οποία έχει εντοπισθεί από την άνοιξη, έγινε πιο συγκεκριμένη αυτές τις τελευταίες εβδομάδες, σύμφωνα με τις πηγές του Politico, καθώς η Τεχεράνη θέλει να εκδικηθεί τον θάνατο του ισχυρού στρατηγού της, του Κασέμ Σολεϊμανί, ο οποίος σκοτώθηκε τον Ιανουάριο από αμερικανικό πλήγμα στο Ιράκ κατ' εντολήν του Αμερικανού προέδρου.

Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών δήλωσε χθες, Δευτέρα, πως πρόκειται για «ψευδείς πληροφορίες», «χωρίς βάση», καταγγέλλοντας «επαναλαμβανόμενες και εμετικές μεθόδους για τη δημιουργία ενός αντιιρανικού κλίματος στη διεθνή σκηνή».

«Οποιαδήποτε επίθεση από την πλευρά του Ιράν, οποιαδήποτε μορφή κι αν έχει, εναντίον των ΗΠΑ θα ακολουθηθεί από μια επίθεση εναντίον του Ιράν που θα είναι χίλιες φορές πιο ισχυρή σε μέγεθος!», έγραψε από την πλευρά του στο Twitter ο Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Ραμπίι εξέφρασε στη συνέντευξη Τύπου λύπη που «ο πρόεδρος μιας χώρας που διεκδικεί (μια ορισμένη εξουσία) στη διαχείριση της παγκόσμιας τάξης κάνει τέτοιες αμφιλεγόμενες, βιαστικές και τροφοδοτούμενες από την πολιτική του ατζέντα δηλώσεις».

Βασιζόμενος σε τόσο «αδύναμες» πληροφορίες δεν θα κάνει «κάτι άλλο από το να προκαλεί ανησυχία στην περιοχή», πρόσθεσε, καλώντας τον Τραμπ να «απόσχει από κάθε τυχοδιωκτισμό (...) για σκοπούς επανεκλογής του» τον Νοέμβριο.

Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP