Ο Δίας έχει τη δική του «μίνι» εκδοχή του ηλιακού μας συστήματος, με δορυφόρους που κινούνται γύρω του- και ήταν οι κινήσεις τους που έπεισαν τον Γαλιλαίο πως η Γη δεν είναι το κέντρο του σύμπαντος, στις αρχές του 17ου αιώνα. Πάνω από 400 χρόνια μετά, αστρονόμοι θα χρησιμοποιήσουν το James Webb Space Telescope για να παρατηρήσουν καλύτερα τους δορυφόρους αυτούς, πηγαίνοντας τα όργανά του στα άκρα και θέτοντας τις βάσεις για περαιτέρω επιστημονικές ανακαλύψεις.
Ομάδα άνω των 40 ερευνητών, με επικεφαλής τους αστρονόμους Ίμκε ντε Πάτερ του University of California, Berkeley, και Τιερί Φουσέ του Observatoire de Paris, σχεδίασαν ένα φιλόδοξο πρόγραμμα παρατήρησης που θα πραγματοποιήσει κάποιες από τις πρώτες επιστημονικές παρατηρήσεις του James Webb στο ηλιακό μας σύστημα, μελετώντας τον Δία, το σύστημα δακτυλίων του και δύο από τα φεγγάρια του, τον Γανυμήδη και την Ιώ. «Ο Δίας είναι τόσο φωτεινός, και τα όργανα του Webb είναι τόσο ευαίσθητα, που η παρατήρηση τόσο του φωτεινού πλανήτη όσο και των πιο αχνών του δακτυλίων και φεγγαριών θα είναι ένα έξοχο τεστ για να δοκιμάσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο την καινοτόμα τεχνολογία του Webb» είπε η ντε Πάτερ.
NASA.GOV
Πέρα από τη ρύθμιση των οργάνων του Webb για τη φωτεινότητα του Δία, οι αστρονόμοι πρέπει επίσης να λάβουν υπόψιν την περιστροφή του πλανήτη, επειδή ο Δίας ολοκληρώνει μία ημέρα σε μόλις 10 ώρες. Αρκετές εικόνες πρέπει να συρραφού μαζί σε ένα μωσαϊκό για την πλήρη καταγραφή μιας συγκεκριμένης περιχής- τη διάσημη καταιγίδα που είναι γνωστή ως «Great Red Spot», για παράδειγμα- κάτι πιο δύσκολο όταν το ίδιο το αντικείμενο κινείται. Αν και πολλά τηλεσκόπια έχουν μελετήσει τον Δία και τις καταιγίδες του, ο μεγάλος καθρέφτης και τα ισχυρά όργανα του διαστημικού τηλεσκοπίου θα παρέχουν νέα στοιχεία.
Το Webb θα εξετάσει επίσης την ατμόσφαιρα της πολικής περιοχής, όπου το διαστημόπλοιο Juno της NASA ανακάλυψε συμπλέγματα κυκλώνων. Τα φασματογραφικά δεδομένα του Webb θα παρέχουν πολύ περισσότερες λεπτομέρειες από ό,τι δυνατόν σε προηγούμενες παρατηρήσεις, μετρώντας ανέμους, σωματίδια νεφών, συνθέσεις αερίων και θερμοκρασίες.
Όσον αφορά στους δακτυλίους, το σύστημα του Δία αποτελείται από τρία τμήματα: Έναν επίπεδο κύριο δακτύλιο, ένα «φωτοστέφανο» μέσα στον κύριο δακτύλιο και έναν «αραχνοειδή» δακτύλιο εξωτερικά. Το σύστημα δακτυλίων του Δία (σημειώνεται πως και οι τέσσερις αέριοι γίγαντες του ηλιακού συστήματος έχουν δακτυλίους) είναι ιδιαίτερα αχνό επειδή τα σωματίδια των δακτυλίων είναι τόσο μικρά και αραιά που δεν αντανακλούν πολύ φως: Δίπλα στη φωτεινότητα του πλανήτη, πρακτικά εξαφανίζονται.
«Πάμε στα αλήθεια τις δυνατότητες κάποιων οργάνων του Webb στα όριά τους, για να αποκτήσουμε ένα μοναδικό σετ παρατηρήσεων» είπε ο Μάικλ Γουόνγκ του University of California, Berkeley. Η ομάδα θα δοκιμάσει μεθόδους παρατήρησης για το φως του Δία, και θα δημιουργήσει μοντέλα για χρήση από άλλους αστρονόμους. Επίσης, θα επιδιωχθούν νέες ανακαλύψεις για τους δακτυλίους.
Ο παγωμένος Γανυμήδης παρουσιάζει πολλά ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά για τους αστρονόμους: Είναι το μεγαλύτερο φεγγάρι του ηλιακού συστήματος και το μόνο που έχει το δικό του μαγνητικό πεδίο. Η ομάδα θα διερευνήσει τα εξώτερα τμήματα της ατμόσφαιρας του Γανυμήδη, την εξώσφαιρά του, για την καλύτερη κατανόηση της αλληλεπίδρασης του φεγγαριού με σωματίδια στο μαγνητικό πεδίο του Δία. Υπάρχουν επίσης στοιχεία πως μπορεί να έχει έναν ωκεανό με αλμυρό νερό σε υγρή μορφή κάτω από τους πάγους του. Το Webb θα πραγματοποιήσει σχετικές έρευνες, οι οποίες μπορεί να φανούν χρήσιμες στο μέλλον, σε μελέτες άλλων φεγγαριών, όπως ο Εγκέλαδος και η Ευρώπη.
Ως προς την Ιώ, είναι ο πιο ενεργός ηφαιστειακά κόσμος στο ηλιακό σύστημα, με επιφάνεια που καλύπτεται από εκατοντάδες ηφαίστεια και λίμνες λιωμένης λάβας. Οι αστρονόμοι σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν το Webb για να μάθουν περισσότερα για τις επιπτώσεις των ηφαιστείων της Ιούς στην ατμόσφαιρα. Επίσης, θα διερευνηθεί το μυστήριο των «αόρατων ηφαιστείων», που εκπέμπουν αέρια χωρίς σκόνη που αντικατοπτρίζει φως και μπορεί να εντοπίζεται από διαστημόπλοια όπως τα Voyager και Galileo. Θεωρείται πως το Webb θα είναι σε θέση να εντοπίσει μεμονωμένα ηφαίστεια που προηγουμένως εμφανίζονταν ως ένα μεγάλο hotspot. Επίσης, το διαστημικό τηλεσκόπιο θα παρέχει πολύτιμα στοιχεία για τη θερμοκρασία των hotspots της Ιούς, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν είναι κοντά στην ηφαιστειακή δραστηριότητα που παρατηρείται στη Γη ή εάν έχουν πολύ υψηλότερες θερμοκρασίες.
