Η Τουρκία προειδοποίησε σήμερα ότι δεν θα διστάσει να «λάβει τα απαραίτητα μέτρα» στη Λιβύη για να στηρίξει τις δυνάμεις της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Τρίπολης, που βρίσκεται αντιμέτωπη με τις δυνάμεις της ανατολικής Λιβύης, που υποστηρίζονται από χώρες, όπως η Αίγυπτος, η Ρωσία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
«Η χώρα μας θα συνεχίσει να στέκεται δίπλα στον λαό της Λιβύης ενάντια σε οποιαδήποτε μορφή τυραννίας και δεν θα διστάσει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα», σημείωσε ανακοίνωση της τουρκικής κυβέρνησης που δημοσιεύτηκε μετά από τη σύγκληση του εθνικού συμβουλίου ασφαλείας υπό την προεδρία του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η ανακοίνωση επίσης αναφέρεται σε «καταδικασμένες πρωτοβουλίες τρίτων που ονειρεύονται να εκμεταλλευτούν το χάος για να προωθήσουν τα συμφέροντά τους μαζί με τους πραξικοπηματίες», χαρακτηρισμός με τον οποίο η Άγκυρα αναφέρεται στον ισχυρό άνδρα της ανατολικής Λιβύης.
Η Λιβύη, η οποία διαθέτει τα πιο άφθονα αποθέματα πετρελαίου στην Αφρική, αποτελεί θέατρο μιας εμπόλεμης σύρραξης μεταξύ δύο αντίπαλων δυνάμεων: της Κυβέρνησης της Εθνικής Συμφωνίας (GNA), που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ και εδρεύει στην Τρίπολη, και του Λιβυκού Εθνικού Στρατού, με επικεφαλής τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ που ελέγχει το ανατολικό και μεγάλο μέρος του νότιου τμήματος της χώρας.
Η GNA έχει τη στήριξη της Τουρκίας και οι δυνάμεις του Χάφταρ της γειτονικής Αιγύπτου, των ΗΑΕ, της Σαουδικής Αραβίας και της Ρωσίας.
Οι δυνάμεις της Τρίπολης ανέτρεψαν τους τελευταίους μήνες την κατάσταση στο πεδίο, καταγράφοντας σειρά από στρατιωτικές νίκες χάρη στην υποστήριξη της Τουρκίας, η οποία ανέπτυξε drone και στρατιώτες στη Λιβύη, κατά παράβαση του εμπάργκο του ΟΗΕ.
Η ένταση έχει αυξηθεί τις τελευταίες εβδομάδες, με την Αίγυπτο να απειλεί να επέμβει στρατιωτικά εάν η GNA προχωρήσει προς την κατάληψη της στρατηγικής πόλης Σύρτη, τον επόμενο δηλωμένο στόχο των δυνάμεων της Τρίπολης. Το αιγυπτιακό κοινοβούλιο μάλιστα έδωσε προχθές το πράσινο φως για στρατιωτική επέμβαση στη γείτονα.
Στο σημερινό τουρκικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας, η τουρκική κυβέρνηση «επιβεβαίωσε επίσης την απόλυτη αποφασιστικότητά της» να υπερασπιστεί τα «δικαιώματα και συμφέροντά της» στην ανατολική Μεσόγειο.
Τουρκο-ρωσική συμφωνία για διαρκή και βιώσιμη εκεχειρία
Νωρίτερα σήμερα Τουρκία και Ρωσία συμφώνησαν να συνεχίσουν να πιέζουν για κατάπαυση του πυρός στη Λιβύη, ωστόσο η Άγκυρα για ακόμη μια φορά διατύπωσε τη θέση της ότι ο Χαλίφα Χάφταρ δεν έχει καμία νομιμότητα και ότι οι δυνάμεις του Λιβυκού Εθνικού Στρατού πρέπει να αποσυρθούν από βασικές στρατιωτικές θέσεις ώστε να προκύψει οποιαδήποτε αξιόπιστη συμφωνία.
Μετά τις διαβουλεύσεις που πραγματοποιήθηκαν σήμερα στην Άγκυρα μεταξύ αντιπροσωπειών Τουρκίας και Ρωσίας σύμφωνα με το τουρκικό ΥΠΕΞ, οι δύο πλευρές κατέληξαν σε μια συμφωνία τεσσάρων σημείων. Μόσχα και Άγκυρα συμφώνησαν να αξιολογηθεί το ενδεχόμενο δημιουργίας Κοινής Ομάδας Εργασίας για τη Λιβύη και να πραγματοποιηθούν διαβουλεύσεις σύντομα στη Μόσχα.
Σύμφωνα με το τουρκικό ΥΠΕΞ, Τουρκία και Ρωσία εξέφρασαν την πεποίθησή τους ότι δεν είναι στρατιωτική η λύση στην κρίση της Λιβύης και ότι μπορεί να επιλυθεί μόνο με μια πολιτική διαδικασία με την διευκόλυνση των ΗΕ υπό την ηγεσία των Λίβυων. Υπογράμμισαν την ανάγκη καταπολέμησης των τρομοκρατικών ατόμων και δομών στη Λιβύη όπως καθορίζονται από το ΣΑ του ΟΗΕ. Επανέλαβαν τη δέσμευσή τους να διατηρήσουν τις διμερείς τους επαφές προκειμένου να διασφαλίσουν την ασφάλεια και τη σταθερότητα στη χώρα και να βελτιώσουν τις ανθρώπινες συνθήκες.
«Μόλις καταλήξαμε σε μια συμφωνία με τη Ρωσία για να εργαστούμε για μια αξιόπιστη και βιώσιμη εκεχειρία στη Λιβύη», δήλωσε στο Reuters ο ανώτερος σύμβουλος ασφαλείας του Ερντογάν Ιμπραχίμ Καλίν.
Ο Τούρκος αξιωματούχος τόνισε ότι οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να βασίζεται σε μια επιστροφή στις λιβυκές πολεμικές πρώτες γραμμές του 2015 – όπως τις περιέγραψε - απαιτώντας από τις δυνάμεις του Χάφταρ να αποσυρθούν από την πόλη Σύρτη της Μεσογείου, την πύλη προς τις ανατολικές πετρελαιοπηγές της Λιβύης και την Τζούφρα, μια αεροπορική βάση κοντά στο κέντρο της χώρας.
«Για να είναι βιώσιμη η εκεχειρία, η Τζούφρα και η Σύρτη πρέπει να εκκενωθούν από τις δυνάμεις του Χάφταρ», δήλωσε ο Καλίν στο Reuters σε συνέντευξή του στο προεδρικό μέγαρο στην Άγκυρα.
Οι ΗΠΑ κατηγορούν ότι η Μόσχα στέλνει πολεμικά αεροσκάφη στην Τζούφρα μέσω της Συρίας για να υποστηρίξει Ρώσους μισθοφόρους που πολεμούν μαζί με τον Λιβυκό Εθνικό Στρατό του Χάφταρ. Και η Μόσχα και ο LNA το αρνούνται.
Ο Καλίν είπε ότι οποιαδήποτε αιγυπτιακή ανάπτυξη στη Λιβύη θα εμπόδιζε τις προσπάθειες τερματισμού των μαχών και θα ήταν επικίνδυνη για το Κάιρο: «Πιστεύω ότι θα είναι μια επικίνδυνη στρατιωτική περιπέτεια για την Αίγυπτο».
Η τουρκο-ρωσική σημερινή συμφωνία για τις προσπάθειες κατάπαυσης του πυρός περιλαμβάνει μια έκκληση για μέτρα που να επιτρέπουν πρόσβαση για όσους χρίζουν ανθρωπιστικής ανάγκης και προσπάθειες για την προώθηση του πολιτικού διαλόγου μεταξύ των αντίπαλων πλευρών της Λιβύης.
Ωστόσο, ο ανώτερος σύμβουλος ασφαλείας του Τούρκου προέδρου είπε ότι ο Χάφταρ είχε παραβιάσει προηγούμενες συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός και δεν αποτελεί αξιόπιστος εταίρος, υποδηλώνοντας ότι άλλα πρόσωπα στην ανατολική Λιβύη πρέπει να διαδραματίσουν ρόλο.
«Δεν θεωρούμε (τον Χάφταρ) ως νόμιμο παράγοντα ούτως ή άλλως», ανέφερε. «Αλλά υπάρχει ένα άλλο κοινοβούλιο στο Τομπρούκ. Υπάρχουν άλλοι παίκτες στη Βεγγάζη. Οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να πραγματοποιηθούν μεταξύ τους».
Στην ανακοίνωση του το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών τόνισε ότι στηρίζει την εκεχειρία και τις πολιτικές συνομιλίες που θα καταλήξουν σε ενωμένες κυβερνητικές αρχές. Η Ρωσία δέχθηκε στη Μόσχα αντιπροσωπείες ανώτερων αξιωματούχων και από τις δύο εμπόλεμες πλευρές της Λιβύης και προσπάθησε και απέτυχε να κάνει τον Χάφταρ να υπογράψει μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
Πηγές: AFP, Reuters, ΚΥΠΕ, ΑΜΠΕ