Δεκάδες χιλιάδες Τούρκοι εργαζόμενοι στο δημόσιο έχασαν τη δουλειά τους με προεδρικά διατάγματα λίγο μετά την απόπειρα πραξικοπήματος το καλοκαίρι του 2016. Ως εκ τούτου, πρώην υπάλληλοι διαδηλώνουν καθημερινά στην Άγκυρα.
«Η απομάκρυνση από το δημόσιο με διάταγμα σημαίνει έκθεση στην αστυνομική βία, σε χτυπήματα και συλλήψεις, μόνο και μόνο επειδή διεκδικούμε πίσω τη θέση εργασίας μας», δηλώνει η πρώην δημόσια υπάλληλος Ναζάν Μποζκούρτ στη DW. Ανήκει στoυς δεκάδες χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι αποπέμφθηκαν από το δημόσιο μέσω προεδρικού διατάγματος λίγο μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία στις 15 Ιουλίου του 2016.
Πριν από πέντε χρόνια, στις 20 Ιουλίου του 2016, ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν κήρυξε την χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, η οποία μετά από αρκετές παρατάσεις διήρκησε δύο χρόνια. Στο διάστημα αυτό απομακρύνθηκαν από το τουρκικό δημόσιο περίπου 125.000 υπάλληλοι κατηγορούμενοι για διασυνδέσεις με τον ισλαμιστή Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος θεωρείται από την τουρκική κυβέρνηση υποκινητής της απόπειρας πραξικοπήματος το καλοκαίρι του 2016.
«Δέκα χρόνια εργαζόμουν στην υπηρεσία μου. Ποτέ δεν ήρθε ένας αστυνομικός να με ρωτήσει κάτι, ή να διεξάγει έρευνα σε βάρος μου. Από αυτό και μόνο διαπιστώνει κανείς ότι η απόλυσή μου αποφασίστηκε εν θερμώ λίγες μέρες μετά την απόπειρα πραξικοπήματος», λέει η Ναζάν Ναζάν Μποζκούρτ.
Συγκεντρώσεις στο μνημείο ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Από κοινού με πολλούς άλλους πρώην υπαλλήλους, οι οποίοι έχασαν από τη μια μέρα στην άλλη τη δουλειά τους, η Ναζάν Μποζκούρτ συμμετέχει σε διάφορες δράσεις διαμαρτυρίας με σύνθημα «Θέλω πίσω τη δουλειά μου». Η πρωτοβουλία ανήκει στην ακτιβίστρια Νουρίγιε Γκουλμέν και σε συναδέλφους της από τον πανεπιστημιακό χώρο, από τον οποίο αποπέμφθηκαν περίπου 7.000 υπάλληλοι, πάλι με προεδρικό διάταγμα.
Εδώ και τρεισήμισι χρόνια η 33χρονη Ναζάν Μποζκούρτ διαδηλώνει καθημερινά από κοινού με δεκάδες συναγωνιστές της μπροστά από το μνημείο για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Άγκυρα. Στο κέντρο του βρίσκεται το χάλκινο άγαλμα μιας σκεπτικής γυναίκας, η οποία κρατά τη διακήρυξη ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στο σημείο αυτό πραγματοποιούνται παραδοσιακά κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας υπέρ της Ελευθερίας και του Δικαίου. Στις κινητοποιήσεις των δημοσίων υπαλλήλων που έχουν απομακρυνθεί από τις θέσεις τους, η αστυνομία δεν είναι μόνο πανταχού παρούσα, αλλά παρεμβαίνει κάποιες φορές για να διαλύσει τους συγκεντρωμένους διαδηλωτές.
Αυτό που εξοργίζει την Ναζάν Μποζκούρτ είναι ότι ουδέποτε κάποιος αρμόδιος της έδωσε έναν συγκεκριμένο λόγο για την αποπομπή της, μολονότι αποτάθηκε σε πολλές δημόσιες υπηρεσίες ζητώντας εξηγήσεις. Δεν είναι η μόνη. Χιλιάδες εργαζόμενοι στο δημόσιο ζήτησαν τους λόγους απομάκρυνσής τους, χωρίς ωστόσο να πάρουν, ουσιαστικά, απάντηση.
Εξεταστική επιτροπή για τα μάτια του κόσμου
Οι δεκάδες χιλιάδες αιτήσεις πρώην υπαλλήλων ανάγκασαν την Άγκυρα, τον Ιούλιο του 2017, να προχωρήσει στη σύσταση ειδικής επιτροπής για την εξέταση των απομακρύνσεων. Μέσα σε λίγους μήνες κατέθεσαν αιτήσεις περισσότεροι από 120.000 άνθρωποι. Μόλις όμως το 10% των αιτήσεων οδήγησε σε επαναπρόσληψη των εργαζομένων.
Ειδικοί σε ζητήματα δικαίου, όπως ο καθηγητής Διοικητικού Δικαίου Μετίν Γκιουντάι, θεωρούν ότι η αρμόδια επιτροπή κάθε άλλο παρά ανεξάρτητη είναι, από τη στιγμή που τα μέλη της ορίζονται από τον πρόεδρο Ερντογάν και οι αιτούντες δεν έχουν δικαίωμα να καταθέσουν τις απόψεις τους. Εκτός αυτού ο τούρκος καθηγητής θεωρεί ότι η επιτροπή δεν έχει στην ουσία καμία αρμοδιότητα και τονίζει: «Για πολλά χρόνια όσοι εργαζόμενοι απομακρύνθηκαν με διάταγμα δεν είχαν καμία νομική δυνατότητα να αντιδράσουν».
Η Ναζάν Ναζάν Μποζκούρτ δεν ανήκει σε εκείνους που κέρδισαν πίσω τη θέση εργασίας τους στο δημόσιο. «Η αίτησή μου απορρίφθηκε, ούτως ή άλλως όμως δεν εμπιστεύομαι την επιτροπή», τονίζει. H 37χρονη θεωρεί σχεδόν παράλογη την αιτιολογία της ειδικής επιτροπής, μιας και όπως λέει «η απόλυσή μου αιτιολογείται με έρευνες σε βάρος μου το 2018 και το 2019, αλλά εγώ είχα ήδη απομακρυνθεί από το 2017».
Η πρώην δημόσια υπάλληλος θεωρεί την αιτιολόγηση μη αποδεκτή και δηλώνει αποφασισμένη να την πολεμήσει με κάθε νόμιμο μέσο. «Απευθύνω έκκληση σε όσους εκδιώχθηκαν από το δημόσιο, άδικα όπως εγώ, να μην παραιτηθούν από τον αγώνα έτσι ώστε σύντομα να μπορέσουν να επιστρέψουν στη δουλειά τους», υπογραμμίζει με αποφασιστικότητα η Ναζάν Μποζκούρτ .