Του Φάνη Ζώη
[email protected]
Κοινό συστατικό σε όλες τις συνταγές για την υπέρβαση της δεκαετούς κρίσης ήταν η ενίσχυση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας. Όντως την προηγούμενη πενταετία καταγράφηκε μεγάλη αύξηση των εξαγωγών, με αποτέλεσμα ο δείκτης επιχειρηματικών εξαγωγικών προσδοκιών να διπλασιαστεί την περίοδο 2014- 2019.
Η πανδημία όμως έφερε τα πάνω –κάτω, καθώς είχε ως άμεση συνέπεια σε όλες τις χώρες να κλειστούν οι άνθρωποι στα σπίτια και να περιορίσουν τις αγορές. Η κατανάλωση υποχώρησε και μαζί της μειώθηκαν σημαντικά οι εισαγωγές από το εξωτερικό και επομένως και από την Ελλάδα.
Το πλήγμα αυτό στις ελληνικές εξαγωγές ιδιαίτερα στις επιχειρήσεις όπου οι παραγωγικές μονάδες διακρίνονται από ισχυρότερη εξωστρέφεια ήταν μεγάλο. Ένα ισχυρό πλήγμα, που κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει.
Ωστόσο, όπως προκύπτει από τις συνεντεύξεις και τα άρθρα που παραχώρησαν οι υπουργοί και οι εκπρόσωποι των φορέων, υπάρχουν κάποιες αισιόδοξες προβλέψεις για τη συνέχεια, καθώς για μία ακόμα φορά μια κρίση μπορεί να εξελιχθεί σε ευκαιρία. Κάνουν λόγο μάλιστα, για επιτάχυνση των πιέσεων υιοθέτησης νέων παραγωγικών παραδειγμάτων, συμβατών με την 4η Βιομηχανική Επανάσταση και τις δυνατότητες που προσφέρει η τηλεργασία.
Είναι γεγονός πάντως ότι, η πρωτόγνωρη και αναπάντεχη πανδημία που έπληξε και τη χώρα μας άλλαξε σημαντικά τη ζωή μας και τη λειτουργία του κράτους και των επιχειρήσεων.
Σε αυτή την δύσκολη στιγμή οι εξαγωγείς θεωρούν ευκαιρία και αναγκαιότητα το να αλλάξουμε επιτέλους το αναπτυξιακό μοντέλο. Να κάνουμε την υπέρβαση και να χτίσουμε στέρεες βάσεις για ένα καλύτερο αύριο. Μια κινεζική παροιμία όπως αναφέρει η πρόεδρος του ΠΣΕ κ. Χριστίνα Σακελλαρίδη η «κρίση είναι μια ευκαιρία που έρχεται πάνω σε επικίνδυνο άνεμο». Ακριβώς αυτόν τον άνεμο πρέπει να εκμεταλλευθούμε και να κάνουμε το μεγάλο άλμα προς το μπροστά.
Παρά τις προσπάθειες που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια, ελάχιστη πρόοδος έχει σημειωθεί για την οικοδόμηση ενός βιώσιμου παραγωγικού μοντέλου με επίκεντρο τη μεταποίηση και τις εξαγωγές. Η χώρα μας παραμένει σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από τις υπηρεσίες. Οι οποίες όπως απεδείχθη περίτρανα δεν αρκούν. Αντίθετα, καθιστούν την ελληνική οικονομία εξαιρετικά ευάλωτη στους κραδασμούς των διεθνών κρίσεων.
Η μεταποίηση είναι πολύ σημαντική για να αγνοείται και δεν υπάρχει αμφιβολία πως πρέπει να τεθεί στο επίκεντρο. Προς αυτή την κατεύθυνση βοηθάει και η πανευρωπαϊκή στροφή για την τόνωση της βιομηχανίας. Εξίσου κρίσιμη είναι και η ενίσχυση των εξαγωγών.
Στο πλαίσιο αυτό, χρειάζεται να αναληφθούν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και να ξεδιπλωθούν στοχευμένες δράσεις από την πλευρά της Πολιτείας.
Χρειάζεται, όπως αναφέρουν οι φορείς, όχι μόνο έντονη διαφημιστική καμπάνια για να ενισχυθεί το branding των προϊόντων μας στο εξωτερικό, αλλά και repositioning (επανατοποθέτηση). Δυστυχώς, ακόμη υστερούμε όσον αφορά στη διείσδυση στα διεθνή δίκτυα διανομής. Η πρόθεση των Ευρωπαίων να «βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη» και να στηρίξουν την ανάκαμψη μέσα από ένα «γενναίο» πακέτο χρηματοδότησης, από το οποία η Ελλάδα υπολογίζεται ότι θα λάβει περίπου 32 δισ. ευρώ, μπορεί να λειτουργήσει ως «game changer» για τη χώρα, κινητοποιώντας τις υγιείς δυνάμεις του τόπου.