Της Σοφίας Εμμανουήλ
[email protected]
Την ίδια ώρα που το επιχειρηματικό οικοσύστημα της φιλοξενίας αναδύει επενδυτικές ευκαιρίες για το λιανεμπόριο και σύγχρονα εργαλεία διευκολύνουν την ανάπτυξη των πωλήσεων, η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή αποδεικνύεται μεγάλη πρόκληση για τους επαγγελματίες του κλάδου.Ειδικότερα, για την προσέγγιση επισκεπτών υψηλών απαιτήσεων το tax free shopping (αγορές με επιστροφή ΦΠΑ σε επισκέπτες από χώρες εκτός Ε.Ε.) είναι ένα εργαλείο. Καταλύτης δε στη στρατηγική των retailers αναδεικνύονται οι Κινέζοι επισκέπτες, οι οποίοι με μερίδιο πάνω από 40% της συνολικής πίτας tax free shopping διαφοροποιούν την Ελλάδα από άλλες αγορές του ευρωπαϊκού Νότου και εν μέρει αντισταθμίζουν την υστέρησή της ως προς την προσέλκυση «ποιοτικού» τουρισμού. Παρατηρώντας οριζόντια την αγορά διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχει ομοιομορφία ως προς την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών των επιμέρους κλάδων και ως προς την ανθεκτικότητά τους την περίοδο της κρίσης.
Ενδεικτικά, το λιανεμπόριο ένδυσης, που αντιπροσωπεύει ένα μεγάλο κομμάτι της «πίτας» δείχνει να σταθεροποιείται σε τροχιά ανάπτυξης ενισχύοντας σταθερά την τελευταία διετία το μερίδιό του στο σύνολο της αγοράς. Θετικές όμως είναι οι προοπτικές του κλάδου και για τα επόμενα χρόνια, με ενδεικτική την εκτίμηση της Στόχασις για ανοδική πορεία την περίοδο 2019 - 2023 με μέσο ετήσιο ρυθμό 5,3%.
Επίσης, στα δίκτυα φυσικών καταστημάτων, το franchise, όπως επιβεβαιώνουν στατιστικές μελέτες αλλά και επίσημοι φορείς, κερδίζει ολοένα μερίδια έναντι των ανώνυμων σημείων πώλησης. Ως αποτέλεσμα η αγορά του franchise σταθεροποιεί την αξία της στον απόηχο της οικονομικής κρίσης, ενώ επιχειρηματικοί παράγοντες εκφράζουν αισιοδοξία για μελλοντική ανάπτυξη.
Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι οι νέες τεχνολογίες αλλάζουν τις καταναλωτικές συνήθειες και επιφέρουν σαρωτικές αλλαγές στην αγορά του λιανεμπορίου. Λίγες είναι πλέον οι εμπορικές δραστηριότητες που απαιτούν την ύπαρξη φυσικού καταστήματος, γεγονός που καταδεικνύει την ανάγκη επένδυσης στις online πωλήσεις είτε αποκλειστικά είτε συμπληρωματικά στις πωλήσεις του δικτύου φυσικών καταστημάτων.
Πρακτικά, τα οφέλη για έναν λιανέμπορο από ένα ηλεκτρονικό κατάστημα καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα της δραστηριότητάς του, από τη δημοφιλία του brand και την αύξηση της επισκεψιμότητας στα φυσικά καταστήματα μέχρι την ανάπτυξη διεθνών εμπορικών σχέσεων. Εξάλλου, το e-commerce πριμοδοτούν οι νέες καταναλωτικές τάσεις αφού διαπιστώνεται ότι την ώρα που η αγορά του λιανεμπορίου αναζητά ανάσα στις εκπτώσεις, η online αγορά μόδας συνεχίζει να κινείται με υψηλότερη ταχύτητα, με τις προβλέψεις να αναφέρουν ετήσια ανάπτυξη 8% τοποθετώντας την αξία της πάνω από τα 350 εκατ. ευρώ και με προοπτική να ξεπεράσει τα 410 εκατ. ευρώ σε μια τριετία.
Oι μεγάλες εταιρείες του λιανεμπορίου σε όλο τον κόσμο αλλά και στην Ελλάδα είναι ευθυγραμμισμένες με τις ψηφιακές εξελίξεις και επενδύουν συστηματικά στις νέες τεχνολογίες, καθώς αντιλαμβάνονται τα οφέλη για τις οικονομικές τους επιδόσεις. Ωστόσο, αυτή δεν είναι μια τάση που επιβεβαιώνεται οριζόντια στην αγορά. Εξειδικευμένοι σύμβουλοι μιλούν στη «N» για ψηφιακό μετασχηματισμό πολλών ταχυτήτων στο ελληνικό retail, με τη μερίδα του λέοντος να αντιλαμβάνεται ότι οι αλλαγές σχετίζονται σχεδόν αποκλειστικά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Υπάρχουν εταιρείες που έχουν ήδη υιοθετήσει ένα σύνολο ψηφιακών εργαλείων και έχουν εισέλθει σε φάση scale up, με στόχο να μεγιστοποιήσουν την προστιθέμενη αξία από επενδύσεις που έχουν κάνει, υπάρχουν επιχειρήσεις που σχεδιάζουν ή υλοποιούν σχετικές επενδύσεις και υπάρχουν επιχειρήσεις που υστερούν.
Στην τρίτη κατηγορία εντάσσονται κυρίως μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες αποθαρρύνονται σε μεγάλο βαθμό και από τα υψηλά κόστη που συνεπάγονται οι επενδύσεις ψηφιακού μετασχηματισμού. Στην τοπική αγορά, τα ψηφιακά εργαλεία τα οποία υιοθετούν ως επί τo πλείστον οι επιχειρήσεις στο πλαίσια του ψηφιακού τους μετασχηματισμού είναι το engagement μέσω social media, οι πλατφόρμες e-commerce για την ανάπτυξη ηλεκτρονικών καταστημάτων, η omnichannel στρατηγική, συστήματα CRM και προγράμματα επιβράβευσης κ.ο.κ.
