Τη διάσταση του περιβαλλοντικού αντικτύπου της πανδημίας αναδεικνύει μιλώντας στη «Ν» ο Γιώργος Αλεξάκης, αντιπεριφερειάρχης Κρήτης, αρμόδιος για ευρωπαϊκά και διεθνή θέματα. Θεωρεί την τρέχουσα κρίση ευκαιρία για τον επανασχεδιασμό μίας βιώσιμηςοικονομίας όπου θα δοθεί έμφαση σε «πράσινες» επενδύσεις για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ταυτόχρονα θεωρεί πρόκριμα για την επιτάχυνση αυτών των επενδύσεων τη στενή συνεργασία μεταξύ των κυβερνήσεων, των Περιφερειών, των επιχειρήσεων και των πολιτών.
Πώς επηρεάζει η πανδημία τους περιβαλλοντικούς στόχους που έχει θέσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση και εν προκειμένω η Περιφέρεια Κρήτης, στο πλαίσιο του εθνικού σχεδίου, που με τη σειρά του συναντά το ευρωπαϊκό Green Deal;
«Η κλιματική αλλαγή ενισχύει τον κίνδυνο εμφάνισης και εξάπλωσης μολυσματικών ασθενειών. Τα μέτρα που πάρθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας έχουν οδηγήσει σε δραματική μείωση των ταξιδιών και της οικονομικής δραστηριότητας. Κατά συνέπεια, η κατανάλωση ενέργειας και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μειώθηκαν σημαντικά. Η ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αποτελεί ευκαιρία για την επανεκκίνηση της οικονομίας μετά την κρίση του κορονοϊού. Πολλές χώρες σχεδιάζουν προγράμματα στήριξης για την αντιμετώπιση των άμεσων οικονομικών επιπτώσεων, τα οποία μπορούν να συνδυαστούν με τους μακροπρόθεσμους κλιματικούς στόχους της Ε.Ε. Είναι μια ευκαιρία για τον επανασχεδιασμό μίας βιώσιμης οικονομίας όπου θα δοθεί έμφαση σε «πράσινες» επενδύσεις για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Για την επιτάχυνση όμως αυτών των επενδύσεων χρειάζεται στενή συνεργασία μεταξύ των κυβερνήσεων, των Περιφερειών, των επιχειρήσεων και των πολιτών».
Τίθεται θέμα αναθεώρησης των στόχων με ορίζοντα το 2030;
«Η αβεβαιότητα που έχει προκαλέσει η πανδημία στην ευρωπαϊκή οικονομία μπορεί να επιβραδύνει ορισμένες πολιτικές προτάσεις σχετιζόμενες με την κλιματική αλλαγή, αλλά δεν θα επηρεάσει τα βασικά σημεία των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Αντιθέτως, εξετάζεται η αναθεώρηση προς τα πάνω του ισχύοντος στόχου για το 2030 με δράσεις και πολιτικές για την επίτευξη μεγαλύτερης μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάκαμψης που θα ενσωματώνει την πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό δεν είναι μόνο δυνατό αλλά και κρίσιμο για την αποκατάσταση της οικονομίας. Η ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία μπορεί να συντελέσει ενεργά στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσηςκαι παράλληλα να μετατρέψει την Ευρώπη σε μια βιώσιμη και κλιματικά ουδέτερη οικονομία.
Ποιες πρέπει να είναι οι προτεραιότητες κατά τη γνώμη σας;
«Καθώς η οικονομική δραστηριότητα συνεχίζεται και οι χώρες αναπτύσσουν στρατηγικές ανάπτυξης αντιμετώπισης της πανδημίας, προτεραιότητα για την ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία παραμένει η κλιματικά ουδέτερη και βιώσιμη οικονομία. Η Ε.Ε πρέπει να επικεντρωθεί στην απανθρακοποίηση και στον εκσυγχρονισμό ενεργοβόρων βιομηχανιών και να στηρίξει προγράμματα επανεκπαίδευσης για τον μετασχηματισμό τους σε νέες βιομηχανίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η γεωργία πρέπει να είναι ο δεύτερος τομέας προτεραιότητας λόγω των χημικών φυτοφαρμάκων, των λιπασμάτων, των αντιβιοτικών, αλλά και της συσκευασίας και διανομής. Για τον λόγο αυτό η Ε.Ε. πρέπει να επενδύσει περισσότερο στην αύξηση των καινοτομιών στη γεωργία, ώστε να παράγονται τρόφιμα με λιγότερη ενέργεια και νερό αλλά και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας».
Ποια είναι η πρόοδος σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης και Περιφέρειας Κρήτης;
«Στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών και εθνικών κατευθυντήριων γραμμών η Περιφέρεια Κρήτης σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, τους επαγγελματικούς φορείς, την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα, τις δημόσιες υπηρεσίες (δηλαδή όλους παράγοντες του τετραπλού έλικα), αξιολογεί την Περιφερειακή Στρατηγική της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου, την εμπλουτίζει με τα επίκαιρα θέματα της Κλιματικής Αλλαγής, της Κυκλικής Οικονομίας, της 4.0 Βιομηχανικής Επανάστασης, της εξοικονόμησης ενέργειας και της αύξησης χρήσης των ΑΠΕ και θα τη διαθέσει σε διαβούλευση πριν από την οριστικοποίησή της».
Το γεγονός ότι ο οικονομικός αντίκτυπος του Covid-19 είναι σημαντικότερος σε ορισμένους τομείς, όπως π.χ. ο τομέας του τουρισμού, όπου δραστηριοποιούνται πολλές τοπικές επιχειρήσεις, έχει αλλάξει τις προτεραιότητές σας;
«Ο τουρισμός μαζί με τον αγροτικό τομέα αποτελούν τους πυλώνες απασχόλησης της ελληνικής οικονομίας και ιδιαίτερα στο νησί της Κρήτης. Για αυτό το λόγο χρειάζονται επενδύσεις σε καινοτομίες στον αγρο-τουρισμό και στην αγρο-οικολογία. Με αυτό τοντρόπο μπορούμε να παράγουμε βιολογικά τρόφιμα με λιγότερη κατανάλωση ενέργειας και να τα συνδυάσουμε με την παροχή υπηρεσιών φιλοξενίας και εστίασης, αναδεικνύοντας τα τοπικά προϊόντα και την τοπική γαστρονομία και συνεισφέροντας στην τουριστικήταυτότητα της κάθε περιοχής».