Στη δημοσιότητα δόθηκε από το υπουργείο Εσωτερικών το σχέδιο της Κοινής Υπουργικής Απόφασης «Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Δράσης για την ομαλή προσαρμογή και κοινωνική ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην Ελληνική Επικράτεια - Πρόγραμμα "ΕΣΤΙΑ"».
Το σχέδιο ήδη υπεγράφη από τον υπουργό Εσωτερικών, Προκόπη Παυλόπουλο, και έχει αποσταλεί προς συνυπογραφή στους συναρμόδιους υπουργούς.
Όπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση του υπουργείου, η ολοκλήρωση του Προγράμματος συνδυάζεται και με την αποστολή προς επεξεργασία στο ΣτΕ του σχεδίου π.δ. για την ίδρυση Γενικής Διεύθυνσης Μεταναστευτικής Πολιτικής και Κοινωνικής Ένταξης στο Υπουργείο Εσωτερικών. Στο πλαίσιο της Γ.Δ. Μεταναστευτικής Πολιτικής το πρώην Τμήμα Κοινωνικής Ένταξης αναβαθμίζεται σε Διεύθυνση Κοινωνικής Ένταξης, με αρμοδιότητες τη συμμετοχή στον σχεδιασμό -ιδίως μέσω της εισήγησης και της υποβολής προτάσεων στον Υπουργό, της πολιτικής σε θέματα κοινωνικής ένταξης υπηκόων τρίτων χωρών- ομογενών και λοιπών ευπαθών κοινωνικών ομάδων, προς την κατεύθυνση της σύγχρονης και αποτελεσματικής ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής της Χώρας.
Οπως επεσήμανε ο υπουργός Εσωτερικών Π. Παυλόπουλος, «πρόκειται για το πρώτο Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Δράσης που καταρτίζεται στη χώρα με αντικείμενο την ομαλή και με γοργούς ρυθμούς προώθηση της κοινωνικής ένταξης των μεταναστών που ζουν νόμιμα στην Ελλάδα».
«Το Πρόγραμμα "ΕΣΤΙΑ", το όνομα του οποίου παραπέμπει στη εμπέδωση της θαλπωρής, της φιλοξενίας, της ισορροπίας και της οικογενειακής ζωής, αποσκοπεί στην εμπέδωση της κοινωνικής συνοχής, μέσα από την αναγνώριση της διαφορετικότητας και τον πλήρη σεβασμό των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου», πρόθεσε ο κ. Παυλόπουλος και τόνισε: «Βασική καινοτομία του Προγράμματος είναι η σύνδεση του μεταναστευτικού φαινομένου με την ανάπτυξη και την ευημερία σε όλους τους τομείς. Γιατί χρέος μιας πολιτισμένης και δημοκρατικής χώρας είναι να δώσει τη δυνατότητα στους μετανάστες, που ζουν και εργάζονται στο έδαφός της, να συνυπάρξουν και να συμβιώνουν αρμονικά με τους πολίτες της, υπό όρους πλήρους ισοτιμίας, δικαιοσύνης και δημοκρατίας».
Με βάση τα στοιχεία του υπουργείου, οι περιοχές με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση μεταναστών είναι η Αττική, η κεντρική Μακεδονία, η Πελοπόννησος, η Κρήτη και η Στερεά Ελλάδα.
Κύριες χώρες προέλευσης μεταναστών είναι η Αλβανία (58,22%), η Βουλγαρία (7,56%), η Ρουμανία (4,49%), η Ουκρανία (4,32%), η Γεωργία (2,71%), το Πακιστάν (2,48%), η Ρωσία (2,40%) και η Μολδαβία (2,19%).
Οι περισσότεροι νόμιμοι μετανάστες είναι εφοδιασμένοι με άδεια διαμονής για εξηρτημένη εργασία (61,2%). Ακολουθούν οι άδειες από οικογενειακή συνένωση (20,5%), από ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα (0,5%), λόγω σύναψης γάμου με Έλληνα (1,9%), καθώς και από εποχιακή εργασία (0,1%).
Το Πρόγραμμα καλύπτει τη χρονική περίοδο 2007-2013 και διαρθρώνεται σε έξι επιχειρησιακά υποπρογράμματα ανά τομέα ένταξης, που αφορούν τόσο την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και τον περιορισμό φαινομένων περιθωριοποίησης, ρατσισμού και ξενοφοβίας, όσο και στην πληροφόρηση, εξυπηρέτηση και συμβουλευτική υποστήριξη των υπηκόων τρίτων χωρών και τη διευκόλυνση της πρόσβασής τους σε υπηρεσίες απασχόλησης, εκπαίδευσης, υγείας και στέγασης, πολιτισμού και λοιπά δημόσια αγαθά.
Για τη χρηματοδότησή του προγράμματος θα αξιοποιηθούν, εκτός από εθνικούς πόρους, και οι πιστώσεις από το νεοϊδρυθέν Ευρωπαϊκό Ταμείο για την Ένταξη (European Integration Fund, Απόφαση Συμβουλίου 435/2007/ΕΚ, ως εξής: για το έτος 2007: 1.527.626,75 ευρώ, για το έτος 2008: 2.063.575,78 ευρώ, για το έτος 2009: 2.371.000 ευρώ, για το έτος 2010: 2.550.000 ευρώ, για το έτος 2011: 3.132.000 ευρώ, για το έτος 2012: 3.827.000 ευρώ και για το έτος 2013: 4.275.000 ευρώ.
Οι δράσεις του Προγράμματος «ΕΣΤΙΑ» απευθύνονται σε όλους, ανεξαιρέτως, τους νόμιμα διαμένοντες υπήκοοους τρίτων χωρών, ενώ ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται για τους νέους, τους ηλικιωμένους, τις γυναίκες, τα παιδιά και λοιπά άτομα που ανήκουν σε ομάδες κοινωνικά ευαίσθητες (π.χ. πρόσφυγες και θύματα εμπορίας προσώπων). Επισημαίνεται ότι οι ορισμένες από τις δράσεις που αναπτύσσονται μπορούν να αφορούν και σε διάστημα πριν από την είσοδο των μεταναστών στη χώρα, δηλαδή διάστημα κατά το οποίο βρίσκονται στις χώρες προέλευσής τους, ενώ οι υπόλοιπες εφαρμόζονται σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης (κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό), με την άμεση εμπλοκή όλων των ενδιαφερομένων (ΜΚΟ, κοινότητες μεταναστών, κοινωνικοί εταίροι, κ.λ.π.). Εξάλλου, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του ΥΠ.ΕΣ., το Πρόγραμμα παρουσιάζει αποκεντρωμένο χαρακτήρα, αναδεικνύοντας, σε μεγάλο βαθμό, τη συμβολή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης η οποία, στο πλαίσιο της αρχής της εγγύτητας, έχει βαρύνοντα ρόλο ως προς την ομαλή κοινωνική ένταξη των μεταναστών στις τοπικές κοινωνίες.
Σκοπός του Προγράμματος «ΕΣΤΙΑ» είναι:
α) Να καταγραφεί η υφιστάμενη κατάσταση ανά τομέα ένταξης και ν’ αναδειχθούν τόσο οι καλές πρακτικές, όσο και οι όποιες αρρυθμίες που χρειάζονται αντιμετώπιση.
β) Να αποτυπωθεί η ευρωπαϊκή πραγματικότητα και να αξιοποιηθεί κριτικά η αποκτηθείσα καλή εμπειρία και γ) Να καθοριστούν οι προτεραιότητες της εθνικής στρατηγικής για τη χάραξη και εφαρμογή μεταναστευτικής πολιτικής, οι οποίες ανταποκρίνονται στις τάσεις, τις προκλήσεις και τις προοπτικές του μέλλοντος.
Βασική προτεραιότητα είναι επίσης η συνεργασία με τις χώρες προέλευσης των μεταναστών και η σύνδεση, για πρώτη φορά, του μεταναστευτικού φαινομένου με την ανάπτυξη και την πρόοδο σε όλους τους τομείς.
Τέλος, στο πλαίσιο του Προγράμματος «ΕΣΤΙΑ» καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για συμπερίληψη της κοινωνικής ένταξης σε όλες τις δημόσιες πολιτικές ως δράσης οριζόντιου χαρακτήρα (Mainstreaming). Για τον σκοπό αυτόν προωθείται παράλληλα η σύναψη προγραμματικών συμφωνιών, η υπογραφή μνημονίων δεοντολογίας, η κύρωση πρωτοκόλλων και μνημονίων πρακτικής, η συγκρότηση δικτύων ανταλλαγής πληροφοριών και λοιπών πρακτικών που μετουσιώνουν στην πράξη την αρχή της ίσης διαχείρισης.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ΚΥΑ για το Πρόγραμμα.
¶ρθρο 1
Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Δράσης «ΕΣΤΙΑ» - Σκοπός - Πεδίο εφαρμογής
1. Για την ομαλή προσαρμογή και κοινωνική ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην ελληνική επικράτεια εφαρμόζεται Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Δράσης (Ο.Π.Δ.), υπό τον διακριτό τίτλο, Πρόγραμμα «ΕΣΤΙΑ».
2. Ο σκοπός του Ολοκληρωμένου Προγράμματος είναι: α) να καταγραφεί η υφιστάμενη κατάσταση ανά τομέα ένταξης των υπηκόων τρίτων χωρών στην ελληνική κοινωνία και να αναδειχθούν, αφενός οι δράσεις που έχουν αναληφθεί και τα αποτελέσματα τους, αφετέρου οι περιοχές διαρθρωτικών παρεμβάσεων, (πρώτο μέρος), β) να αποτυπωθεί η ευρωπαϊκή πραγματικότητα και να αξιοποιηθεί η εμπειρία και οι πρακτικές από τις κυριότερες δράσεις κοινωνικής ένταξης που έχουν υλοποιήσει ή υλοποιούν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (δεύτερο μέρος), και γ) να καθοριστούν οι προτεραιότητες της εθνικής πολιτικής και να αναληφθούν νέα μέτρα και δράσεις ένταξης που θα ανταποκρίνονται στις τάσεις και τις προοπτικές του μέλλοντος, στο πλαίσιο συγκεκριμένων επιχειρησιακών προγραμμάτων (τρίτο μέρος του Ο.Π.Δ.).
3. Στο πλαίσιο του Προγράμματος Δράσης η κοινωνική ένταξη εκλαμβάνεται ως ένα οργανωμένο σύνολο δραστηριοτήτων μεταξύ κράτους, αποκεντρωμένης κρατικής διοίκησης, τοπικής αυτοδιοίκησης, ιδιωτικού τομέα και εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των ίδιων των μεταναστών, νεοεισερχόμενων και ήδη εγκατεστημένων πρώτης και δεύτερης γενιάς, προσφύγων και ατόμων υπό καθεστώς προστασίας και των αντιπροσώπων τους, καθώς και όλων των αξιόπιστων φορέων που δραστηριοποιούνται στο χώρο, ανεξάρτητων αρχών και μη κυβερνητικών οργανώσεων.
4. Στόχος των ανωτέρω δραστηριοτήτων είναι αφενός οι υπήκοοι τρίτων χωρών να καταστούν ικανοί να λειτουργούν ανεξάρτητα από οποιαδήποτε παρέμβαση του κράτους, αναλογικά ισότιμα με τους ημεδαπούς και ευρωπαίους πολίτες της χώρας μας, εφοδιασμένοι με όλα τα εχέγγυα για πλήρη κατανόηση των θεμελιωδών κανόνων και αξιών της κοινωνίας μας που τους υποδέχεται, αφετέρου να βοηθηθούν οι χώρες προέλευσης τους, στο πλαίσιο της σύνδεσης που επιχειρείται μεταξύ κοινωνικής ένταξης και ανάπτυξης των χωρών αυτών.
5. Για την επίτευξη του ανωτέρω στόχου, αναβαθμίζονται ήδη υφιστάμενες δομές και υπηρεσίες, και δημιουργούνται νέες, ενώ θεσπίζονται και νέα δικαιώματα στο πλαίσιο μέτρων και δράσεων που αφορούν στη χωρίς διακρίσεις πρόσβαση των υπηκόων τρίτων χωρών στην πληροφόρηση και εξυπηρέτηση, στην απασχόληση, στην εκπαίδευση, στην υγεία, στη στέγαση, στον πολιτισμό και στη σωφρονιστική μεταχείριση και μέριμνα για τους αποφυλακιζόμενους.
6. Για την προώθηση και εφαρμογή των διατάξεων των παραγράφων 1 – 5 του άρθρου αυτού, το Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Δράσης «ΕΣΤΙΑ» διαρθρώνεται σε υποπρογράμματα ανά τομέα ένταξης των υπηκόων τρίτων χωρών στην ελληνική κοινωνία (εφεξής επιχειρησιακά προγράμματα), τα οποία αφορούν σε συγκεκριμένους άξονες και μέτρα πολιτικής.
7. Οι δράσεις που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο των ανωτέρω αξόνων και μέτρων πολιτικής υλοποιούνται τόσο σε εθνικό, κεντρικό και περιφερειακό, όσο και σε τοπικό επίπεδο, νομαρχιακό ή σε επίπεδο Δήμων και Κοινοτήτων, καθώς και όπου είναι δυνατόν, στις χώρες προέλευσης των υπηκόων τρίτων χωρών. Μπορούν δε να επιφέρουν νέες θεσμικές παρεμβάσεις που αφορούν διοικητικές δομές, δικαιώματα και υπηρεσίες ή και να αποτελέσουν συμπληρωματικές δράσεις προκειμένου να αξιοποιηθούν αποτελέσματα προηγούμενων εθνικών ή κοινοτικών πρωτοβουλιών.
8. Για την επιτυχή υλοποίηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων του Ολοκληρωμένου Προγράμματος Δράσης, αλλά και για τον προσδιορισμό δεικτών ποσοτικής και ποιοτικής αποτίμησης των ενταξιακών δράσεων που υλοποιούνται στο πλαίσιο τους, αξιοποιείται κάθε τεχνική βοήθεια και ιδίως η εκπόνηση μελετών, ερευνών και η διενέργεια σφυγμομετρήσεων, από πανεπιστήμια, ινστιτούτα, νομικά πρόσωπα και γενικά φορείς που δύνανται να παράσχουν τη βοήθεια αυτή.
9. Στο πλαίσιο των επιχειρησιακών προγραμμάτων των άρθρων 3 έως 8 της παρούσας Κ.Υ.Α. και των μέτρων που προβλέπονται σε αυτά, και προκειμένου να ενεργοποιηθούν οι υπήκοοι τρίτων χωρών και να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή τους σε όλες τις πτυχές της κοινωνίας που διαβιούν, υποστηρίζονται και δράσεις διαπολιτισμικής μεσολάβησης και εθελοντικής προσφοράς εργασίας.
¶ρθρο 2
Γενικές αρχές του Προγράμματος
1. Το ΟΠΔ διέπεται από την αρχή της καθολικότητας, του συντονισμού και της συνεργασίας όλων των αρμοδίων Υπουργείων.
2. Στο πλαίσιο του καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για συμπερίληψη της κοινωνικής ένταξης σε όλες τις δημόσιες πολιτικές που αφορούν στους τομείς της πληροφόρησης και της εξυπηρέτησης, της απασχόλησης, της εκπαίδευσης, της υγείας και της στέγασης, του πολιτισμού και της σωφρονιστικής μεταχείρισης και μέριμνας (αρχή της ίσης διαχείρισης - Mainstreaming).
3. Προς τούτο ενισχύεται η συνεργασία και ο διάλογος μεταξύ όλων των φορέων που εμπλέκονται στη διαδικασία της ένταξης, καθώς και η σύναψη προγραμματικών συμφωνιών, η υπογραφή μνημονίων δεοντολογίας, η κύρωση πρωτοκόλλων και μνημονίων πρακτικής, η συγκρότηση δικτύων ανταλλαγής πληροφοριών και πρακτικών.
4. Η ευθύνη για την εφαρμογή της αρχής της ίσης διαχείρισης ανήκει στην Διυπουργική Επιτροπή του άρθρου 3, παρ. 1 του ν.3386/05, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2 του ν. 3536/07, καθώς και στην Ειδική Επιτροπή που την επικουρεί στο έργο της. Σχετική αναφορά για την πορεία εφαρμογής της αρχής αυτής συμπεριλαμβάνεται στην ειδική Έκθεση που υποβάλλεται στη Βουλή των Ελλήνων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.6 του άρθρου 9 της Κ.Υ.Α. αυτής.
¶ρθρο 3
1ο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
¶ξονας Προτεραιότητας: Πληροφόρηση – Εξυπηρέτηση
1. Με γνώμονα την ανάγκη για αναλογικά ισότιμη συμμετοχή των υπηκόων τρίτων χωρών στους τομείς της πληροφόρησης και της εξυπηρέτησης, λαμβάνονται μέτρα που αφορούν ιδίως:
α. στην υποδοχή υπηκόων τρίτων χωρών,
β. στη διαπροσωπική, τηλεφωνική, έντυπη και ηλεκτρονική πληροφόρηση και εξυπηρέτηση των υπηκόων τρίτων χωρών,
γ. στην ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης,
δ. στην ενίσχυση των σχέσεων με τις χώρες προέλευσης,
ε. στην επιμόρφωση και εκπαίδευση συναλλασσόμενων με υπηκόους τρίτων χωρών ή απασχολούμενων με θέματα που τους αφορούν,
στ. στην καταγραφή, τήρηση, επεξεργασία, παρακολούθηση και αξιοποίηση στατιστικών στοιχείων υπηκόων τρίτων χωρών.
2. Οι δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο των ανωτέρω μέτρων, αφορούν ιδίως αντίστοιχα σε:
α. υπηρεσίες υποδοχής νεοεισερχομένων στους κύριους σταθμούς εισόδου της χώρας και στις περιοχές υψηλής συγκέντρωσης υπηκόων τρίτων χωρών και παροχή σε αυτούς γενικών πληροφοριών,
β. i) υπηρεσίες εξυπηρέτησης υπηκόων τρίτων χωρών στα ήδη διαμορφωμένα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών στους ΟΤΑ, στα Γραφεία Εξυπηρέτησης Πολιτών των Υπουργείων, των οργανισμών και φορέων που εποπτεύουν, στις Περιφέρειες, καθώς και στις ελληνικές διπλωματικές υπηρεσίες στο εξωτερικό, ii) αναβάθμιση υφιστάμενων τηλεφωνικών γραμμών πληροφόρησης, iii) έκδοση εντύπων και μεταφράσεων, iv) δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας πληροφόρησης και διαλόγου, με δυνατότητα διασύνδεσης όλων των συναρμόδιων φορέων,
γ. διοργάνωση εκδηλώσεων, ημερίδων, συνεδρίων και διαλέξεων, αλλά και πρόβλεψη ειδικών στηλών στον Τύπο και ειδικού χρόνου στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα,
δ. υπογραφή συμφωνιών φιλίας και ανταλλαγής πληροφοριών, εμπειριών και καλών πρακτικών με τις χώρες προέλευσης, καθώς και αδελφοποιήσεις με τις χώρες αυτές,
ε. γενικά και εστιασμένα σεμινάρια δημοσίων λειτουργών,
στ. i) αναβάθμιση και διασύνδεση μεταξύ των υφιστάμενων βάσεων δεδομένων και των μητρώων των υπηκόων τρίτων χωρών, ii) σύσταση νέων βάσεων δεδομένων και μητρώων.
3. Ως κύριος φορέας υλοποίησης του ανωτέρω επιχειρησιακού προγράμματος ορίζεται το ΥΠΕΣ, σε συνεργασία με τους λοιπούς συναρμόδιους φορείς ως προς την μέγιστη δυνατή εξειδίκευση των δράσεων που μπορούν να αναληφθούν σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων της παρ. 1 του παρόντος άρθρου.
¶ρθρο 4
2ο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
¶ξονας Προτεραιότητας: Προώθηση στην απασχόληση
1. Με γνώμονα την ανάγκη για αναλογικά ισότιμη συμμετοχή των υπηκόων τρίτων χωρών στον τομέα της απασχόλησης, λαμβάνονται μέτρα και υλοποιούνται δράσεις που αφορούν αφενός στη δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων για ανεύρεση και διατήρηση της θέσης των υπηκόων τρίτων χωρών στην αγορά εργασίας, αφετέρου στην δημιουργία προστιθέμενης αξίας για την οικονομία της χώρας μας.
2. Τα μέτρα που λαμβάνονται αφορούν ιδίως:
α. στην εθνική αγορά εργασίας,
β. στην διευκόλυνση των υπηκόων τρίτων χωρών στην απασχόληση και ιδιαίτερα των ευαίσθητων υποομάδων τους,
γ. στην ανάδειξη της επιχειρηματικότητας των υπηκόων τρίτων χωρών και ιδιαίτερα των ευαίσθητων υποομάδων τους.
3. Οι δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο των ανωτέρω μέτρων αφορούν ιδίως αντίστοιχα σε:
α. προγραμματισμό της εισόδου υπηκόων τρίτων χωρών, στην υιοθέτηση της ποσόστωσης σε ορισμένους επαγγελματικούς κλάδους και στην υποστήριξη της εισόδου ατόμων υψηλών προσόντων και δεξιοτήτων,
β. i) αξιολόγηση και επαναπροσδιορισμό των υφιστάμενων προγραμμάτων κατάρτισης και παροχής επαγγελματικής εκπαίδευσης, μόρφωσης και επιμόρφωσης στους υπηκόους τρίτων χωρών, κυρίως σε επαγγέλματα που ασκούνται εμπειρικά, ii) νέα προγράμματα εστιασμένα σε ειδικές ομάδες μεταναστών, αλλά και προγράμματα εξειδίκευσης μέσα στον ίδιο τον επαγγελματικό τους χώρο, iii) λειτουργία νέων δομών για την ανάδειξη δεξιοτήτων και εμπειριών, και iv) διαπίστευση και πιστοποίηση της μάθησης και της εμπειρίας,
γ. i) υποστήριξη μεγάλων επενδύσεων υπηκόων τρίτων χωρών, νεανικών επιχειρηματικών δράσεων και δράσεων γυναικών μεταναστριών, επενδύσεων που βοηθούν τους ήδη εγκατεστημένους να αναπτυχθούν περαιτέρω σε καινοτόμες δράσεις, ii) ένταξη των επιχειρήσεων των υπηκόων τρίτων χωρών στα προγράμματα ανταγωνιστικότητας, iii) μέριμνα για εξασφάλιση συνταξιοδοτικών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, και iv) ανάπτυξη τομεακών βάσεων μητρώων και ειδικών μητρώων.
4. Ως κύριοι φορείς υλοποίησης του ανωτέρω επιχειρησιακού προγράμματος ορίζονται τα Υπουργεία Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Ανάπτυξης, σε συνεργασία με τους λοιπούς συναρμόδιους φορείς, ως προς την μέγιστη δυνατή εξειδίκευση των δράσεων που μπορούν να αναληφθούν σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων της παρ. 1 του παρόντος άρθρου.
¶ρθρο 5
3ο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
¶ξονας Προτεραιότητας: Εκπαίδευση
1. Με γνώμονα την ανάγκη για αναλογικά ισότιμη συμμετοχή των υπηκόων τρίτων χωρών στον τομέα της παροχής υπηρεσιών εκπαίδευσης, λαμβάνονται μέτρα και υλοποιούνται δράσεις που αφορούν στη δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων για την προσαρμογή τους στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, καθώς και μέτρα και δράσεις που αφορούν αφενός στη μετατροπή της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε πολιτισμική γέφυρα μεταξύ κοινωνίας και υπηκόων τρίτων χωρών, αφετέρου στην ενθάρρυνση της ποικιλομορφίας στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας.
2. Τα μέτρα που λαμβάνονται αφορούν ιδίως:
α. στην ενισχυτική διδασκαλία για την εκπαίδευση των ανηλίκων υπηκόων τρίτων χωρών,
β. στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας σε ενήλικες υπήκοους τρίτων χωρών,
γ. στην ανάπτυξη του διαπολιτισμικού προσανατολισμού στις δομές εκπαίδευσης.
3. Οι δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο των ανωτέρω μέτρων αφορούν ιδίως αντίστοιχα σε:
α. i) αξιολόγηση και αναδιοργάνωση των υφιστάμενων φροντιστηριακών τμημάτων και τάξεων υποδοχής, ii) βελτίωση και τροποποίηση υπάρχοντος εκπαιδευτικού υλικού, iii) έκδοση νέου εκπαιδευτικού υλικού, iv) χρήση καινοτόμων εποπτικών μέσων μάθησης, v) εμπλουτισμό βιβλιοθηκών με βιβλία από τις χώρες προέλευσης των μαθητών, είτε στην γλώσσα καταγωγής τους, είτε μεταφρασμένα στην ελληνική, vi) καινοτόμες μεθόδους διδασκαλίας και παιδαγωγικής προσέγγισης,
β. i) αξιολόγηση και αναδιοργάνωση των τμημάτων μάθησης της ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης και των λοιπών εκπαιδευτικών παρεμβατικών προγραμμάτων σε εξειδικευμένους τομείς, ii) δημιουργία ανάλογων τμημάτων στις χώρες καταγωγής, iii) βελτίωση των δομών παροχής βασικής εκπαίδευσης, αλλά και των εκπαιδευτικών δομών πολλαπλών ευκαιριών, v) ανάληψη εξατομικευμένων δράσεων για διευκόλυνση της διδαχής της ελληνικής γλώσσας σε ομάδες υπηκόων τρίτων χωρών με ιδιαίτερα προβλήματα, και v) πρόβλεψη για κατατακτήρια τμήματα προσδιορισμού του επιπέδου γνώσης της ελληνικής,
γ. i) αξιολόγηση και αναδιοργάνωση των τμημάτων διδαχής στοιχείων ελληνικής ιστορίας, ελληνικού πολιτισμού και αστικού προσανατολισμού γενικά, ii) δημιουργία ανάλογων τμημάτων στις χώρες καταγωγής, iii) παροχή διευκολύνσεων για την διδαχή των γλωσσών προέλευσης των υπηκόων τρίτων χωρών και στοιχείων της ιστορίας και του πολιτισμού τους, iv) απλούστευση δικαιολογητικών και διαδικασιών συμμετοχής μεταναστών στη μάθηση, και v) ενίσχυση του αριθμού και επιμόρφωση των διδασκόντων της ελληνικής ως ξένης γλώσσας.
4. Τα προβλεπόμενα στα εδάφια β και γ της παραγράφου 3 εφαρμόζονται και σε συνάρτηση με τις σχετικές διατάξεις της Κ.Υ.Α. για τη χορήγηση του καθεστώτος του «επί μακρόν διαμένοντα».
5. Ως κύριος φορέας υλοποίησης του ανωτέρω επιχειρησιακού προγράμματος ορίζεται το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σε συνεργασία με τους λοιπούς συναρμόδιους φορείς, ως προς την μέγιστη δυνατή εξειδίκευση των δράσεων που μπορούν να αναληφθούν σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων της παρ. 1 του παρόντος άρθρου.
¶ρθρο 6
4ο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
¶ξονας Προτεραιότητας: Υγεία και Στέγαση
1. Με γνώμονα την ανάγκη για αναλογικά ισότιμη συμμετοχή των υπηκόων τρίτων χωρών στους τομείς της παροχής υπηρεσιών υγείας και στέγασης, λαμβάνονται μέτρα και υλοποιούνται δράσεις που αφορούν αφενός στη δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων για την διευκόλυνση της πρόσβασης και της χρήσης των υπηρεσιών αυτών από τους υπηκόους τρίτων χωρών, αφετέρου στην εγκαθίδρυση των συνθηκών που ανταποκρίνονται σε ιδιότυπες και πολιτισμικά καθορισμένες συμπεριφορές στα θέματα αυτά.
2. Τα μέτρα που λαμβάνονται αφορούν ιδίως:
α. στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη,
β. στην κοινωνική φροντίδα και προληπτική ιατρική,
γ. στην παροχή βοήθειας σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών,
δ. στην αποτροπή φαινομένων γκετοποίησης,
ε. στην βελτίωση της ποιότητας της ζωής των υπηκόων τρίτων χωρών.
3. Οι δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο των ανωτέρω μέτρων αφορούν ιδίως αντίστοιχα σε:
α. χορήγηση δωρεάν νοσηλείας και φαρμάκων, όπως και σε παροχή κοινωνικής προστασίας,
β. i) δημιουργία ειδικών κινητών ιατρικών κέντρων επιδημιολογίας και λοιμώξεων σε συνοριακές γραμμές και σε σταθμούς εισόδου υπηκόων τρίτων χωρών, ii) δημιουργία κινητών πολυιατρικών μονάδων υγιεινής και εξέτασης, σε περιοχές υψηλής συγκέντρωσης μεταναστών, iii) έκτακτη υγειονομική τους περίθαλψη σε χώρους προσωρινής υποδοχής, φιλοξενίας και διαμονής, και iv) παροχή κοινωνικών υποστηρικτικών υπηρεσιών για θέματα υγείας,
γ. Χορήγηση οικονομικών και άλλων βοηθημάτων αποκατάστασης,
δ. Πρόβλεψη στεγαστικών εγγυήσεων σε ιδιοκτήτες ακινήτων και επιδοτήσεων σε μισθωτές υπηκόους τρίτων χωρών,
ε. ανάπλαση του περιβάλλοντος χώρου διαμονής μεγάλου αριθμού υπηκόων τρίτων χωρών και σε δημιουργία χώρων συνεύρεσης και αλληλεπίδρασης με ημεδαπούς.
5. Ως κύριος φορέας υλοποίησης του ανωτέρω επιχειρησιακού προγράμματος ορίζεται το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, σε συνεργασία με τους λοιπούς συναρμόδιους φορείς, ως προς την μέγιστη δυνατή εξειδίκευση των δράσεων που μπορούν να αναληφθούν σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων της παρ. 1 του παρόντος άρθρου.
¶ρθρο 7
5ο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
¶ξονας Προτεραιότητας: Πολιτισμός
1. Με γνώμονα την ανάγκη για αναλογικά ισότιμη συμμετοχή των υπηκόων τρίτων χωρών στον τομέα της παροχής υπηρεσιών πολιτισμού, λαμβάνονται μέτρα και υλοποιούνται δράσεις που αφορούν αφενός στην πολιτιστική και πολιτισμική στήριξη των υπηκόων τρίτων χωρών, αφετέρου στην ενδυνάμωση της αλληλεπίδρασης των πολιτισμών των χωρών προέλευσης με τον ελληνικό πολιτισμό και της αρμονικής συνύπαρξης των υπηκόων τρίτων χωρών με την κοινωνία υποδοχής. Τα μέτρα που λαμβάνονται αφορούν ιδίως:
α. στην ιδιαίτερη κουλτούρα, ιστορία και παράδοση των χωρών προέλευσης των υπηκόων τρίτων χωρών,
β. στην επαφή και αλληλεπίδραση του ελληνικού πολιτισμού με τους πολιτισμούς των χωρών προέλευσης των υπηκόων τρίτων χωρών.
γ. στην ενδυνάμωση του αισθήματος του «ανήκειν» των υπηκόων τρίτων χωρών. και της αρμονικής συμβίωσης τους στο ίδιο κοινωνικό χώρο με τους ημεδαπούς.
2. Οι δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο των ανωτέρω μέτρων αφορούν ιδίως αντίστοιχα:
α. στην προβολή ιστορικών και λοιπών ιδιαίτερων πολιτιστικών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών και καλλιτεχνικών ενδιαφερόντων των υπηκόων τρίτων χωρών,
β. στην ανάδειξη της πολυπολιτισμικότητας της ελληνικής κοινωνίας,
γ. στην ανάληψη δράσεων στους τομείς του πολιτισμού, του αθλητισμού, της ψυχαγωγίας και της διαχείρισης ελεύθερου χρόνου.
5. Ως κύριος φορέας υλοποίησης του ανωτέρω επιχειρησιακού προγράμματος ορίζεται το Υπουργείο Πολιτισμού, σε συνεργασία με τους λοιπούς συναρμόδιους φορείς, ως προς την μέγιστη δυνατή εξειδίκευση των δράσεων που μπορούν να αναληφθούν σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων της παρ. 1 του παρόντος άρθρου.
¶ρθρο 8
6ο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα
¶ξονας Προτεραιότητας: Σωφρονιστική μεταχείριση και Μέριμνα για τους Αποφυλακιζόμενους
1. Με γνώμονα την ανάγκη για πρόληψη της εγκληματικότητας, λαμβάνονται μέτρα και υλοποιούνται δράσεις που αφορούν στον τομέα αφενός της παροχής υπηρεσιών σωφρονιστικής μεταχείρισης, αφετέρου της μέριμνας για τους αποφυλακιζόμενους.
2. Τα μέτρα που λαμβάνονται αφορούν ιδίως:
α. στην ψυχολογική και κοινωνική στήριξη για φυλακισμένους υπηκόους τρίτων χωρών,
β. στην μετασωφρονιστική μέριμνα.
3. Οι δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο των ανωτέρω μέτρων αφορούν ιδίως αντίστοιχα σε:
α. i) επέκταση, ενδυνάμωση και ενίσχυση του έργου φιλοξενίας και προστασίας ανηλίκων παραβατών υπηκόων τρίτων χωρών, ii) εμπλουτισμό των υφιστάμενων βιβλιοθηκών των Ειδικών Καταστημάτων Κράτησης Νέων, iii) ενίσχυση και εξατομίκευση των διαφόρων προγραμμάτων στα Ειδικά Καταστήματα Κράτησης Νέων, iv) ενίσχυση και επέκταση υφιστάμενων θεσμών παροχής ευκαιριών επανένταξης, και v) αναβάθμιση και βελτίωση υποδομών επαγγελματικής κατάρτισης των παραγωγικών εργαστηρίων των καταστημάτων κράτησης και πιστοποίηση της κατάρτισης αυτής,
β. συμβουλευτική υποστήριξη αποφυλακισμένων υπηκόων τρίτων χωρών.
4. Ως κύριοι φορείς υλοποίησης του ανωτέρω επιχειρησιακού προγράμματος ορίζονται τα Υπουργεία Εσωτερικών και Δικαιοσύνης, σε συνεργασία με τους λοιπούς συναρμόδιους φορείς, ως προς την μέγιστη δυνατή εξειδίκευση των δράσεων που μπορούν να αναληφθούν σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων της παρ. 1 του παρόντος άρθρου.
¶ρθρο 9
Διαδικασία, Φορείς και Χρόνος εφαρμογής του Προγράμματος «ΕΣΤΙΑ»
1. Αρμόδια για τον συντονισμό κατά την εκπόνηση και την εφαρμογή του Ολοκληρωμένου Προγράμματος Δράσης είναι, όπως ορίζεται στην παρ. 2 του άρθρου 3 του ν.3386/05, η Διυπουργική Επιτροπή της παρ. 1, η οποία επικουρείται στο έργο της από την Ειδική Επιτροπή της παρ. 3 του ιδίου άρθρου του νόμου αυτού.
2. Με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ.4 του άρθρου 3 του ν. 3386/05, στην ανωτέρω Ειδική Επιτροπή, υποβάλλονται όλες οι προτάσεις για ανάληψη δράσεων στο πλαίσιο των γενικών αρχών του άρθρου 2 και των μέτρων που περιγράφονται στα άρθρα 3 - 8 της παρούσας ΚΥΑ. Η Επιτροπή αυτή με βάση τις προτάσεις, προετοιμάζει τα θέματα που θα εξεταστούν από τη Διυπουργική Επιτροπή και εισηγείται για την δυνατότητα χρηματοδότησης τους, τηρουμένων των κανόνων της ασφάλειας και της διαφάνειας στη διαχείριση των δημοσίων πόρων. Οι προτεινόμενες δράσεις εγκρίνονται για χρηματοδότηση με απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής.
3. Ως κριτήρια έγκρισης της χρηματοδότησης από την Διυπουργική Επιτροπή (επιλέξιμες δαπάνες) θεωρούνται ιδίως:
o Η συμβολή των δράσεων στην επίτευξη των βασικών αρχών των αξόνων προτεραιότητας και των μέτρων των επιχειρησιακών προγραμμάτων, όπως περιγράφονται στις παρ. 1 και 2 των άρθρων 3-8 της παρούσας ΚΥΑ.
o Η φύση και το είδος των δράσεων, η σκοπιμότητα, η πληρότητα, η ωριμότητα, η σαφήνεια και η συμβατότητα τους με τους άξονες προτεραιότητας και τα μέτρα των επιχειρησιακών προγραμμάτων, όπως περιγράφονται στις παρ. 1 και 2 των άρθρων 3-8 της παρούσας ΚΥΑ.
o Η συμπληρωματικότητα τους με δράσεις που έχουν υλοποιηθεί, υλοποιούνται ή πρόκειται να υλοποιηθούν στο πλαίσιο άλλων εθνικών ή Κοινοτικών προγραμμάτων.
4. Με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ.4 του άρθρου 3 του ν. 3386/05, η ανωτέρω Ειδική Επιτροπή επικουρεί την Διυπουργική Επιτροπή και κατά την παρακολούθηση και τον έλεγχο της αποτελεσματικής και ορθής εκτέλεσης των δράσεων που έχουν εγκριθεί, καθώς και κατά την αξιολόγηση της εφαρμογής τους. Προς τούτο συνεργάζεται με τη Διεύθυνση Αλλοδαπών και Μετανάστευσης του Υπουργείου Εσωτερικών, με τις κατά λόγο αρμοδιότητας υπεύθυνες Υπηρεσίες των συναρμόδιων Υπουργείων, τις Διευθύνσεις Αστικής Κατάστασης, Αλλοδαπών και Μετανάστευσης των Περιφερειών και τις οικείες υπηρεσίες των Ο.Τ.Α., στα γεωγραφικά όρια των οποίων πραγματοποιούνται οι εγκεκριμένες δράσεις.
5. Κατά τον έλεγχο και κατά την αξιολόγηση των υλοποιούμενων δράσεων εξετάζονται ιδίως:
o Αν με την υλοποίηση των δράσεων ικανοποιήθηκαν τα κριτήρια της παρ. 3 του άρθρου αυτού,
o Αν υπήρξαν και πως αντιμετωπίστηκαν δυσχέρειες στην πορεία υλοποίησης τους, καθώς και
o Αν η διαχείριση των πόρων υπήρξε ορθολογική και διαφανής.
6. Σχετική έκθεση για την πορεία υλοποίησης του Ολοκληρωμένου Προγράμματος Δράσης καταρτίζεται και υποβάλλεται κάθε δύο έτη στην Βουλή των Ελλήνων.
7. Τελικοί δικαιούχοι των δράσεων που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο των άρθρων 3 - 8 της παρούσας ΚΥΑ μπορεί να είναι Υπουργεία και εποπτευόμενα από αυτά φορείς, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), Περιφέρειες, Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού, Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.), ανεξάρτητοι εθνικοί φορείς, μη κυβερνητικές οργανώσεις, οργανώσεις εθελοντικού χαρακτήρα, κοινότητες υπηκόων τρίτων χωρών και γενικά εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, εργοδοτικοί φορείς και ενώσεις εργαζομένων, συνδικαλιστικές οργανώσεις, η Εκκλησία της Ελλάδος, οργανισμοί, ινστιτούτα, κέντρα ερευνών, καθώς και πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι. Όσοι από τους ανωτέρω φορείς δεν έχουν έδρα την Ελλάδα, μόνο ως εταίροι σε συναφείς δράσεις ελληνικών φορέων μπορούν να θεωρηθούν δικαιούχοι και να χρηματοδοτηθούν.
8. Το Πρόγραμμα έχει χρονική διάρκεια επτά (7) ετών (2007 – 2013), μετά το τέλος της οποίας θα αξιολογηθεί, ώστε να μπορεί να αναθεωρηθεί και να συμπεριλάβει επιχειρησιακά προγράμματα ανάλογα με τα θέματα και τα προβλήματα που θα προκύψουν και τα οποία δεν είναι δυνατόν εκ των προτέρων να προσδιοριστούν. Ενδιάμεση αξιολόγηση και ενδεχόμενη αναθεώρηση διενεργείται στο β΄ εξάμηνο του έτους 2010, ώστε να πραγματοποιηθούν οι παρεμβάσεις που θα κριθούν απαραίτητες για την αντιμετώπιση των δυσκολιών κατά την πρώτη φάση εφαρμογής του. Οι ως άνω αξιολογήσεις δεν αποκλείουν τις συστηματικές και σε τακτά χρονικά διαστήματα και με τη χρήση κριτηρίων και ποσοτικών και ποιοτικών δεικτών, αξιολογήσεις και αναθεωρήσεις του Προγράμματος, με βάση τα κενά που τυχόν παρουσιαστούν μεταξύ των συμφωνημένων στόχων των εγκεκριμένων δράσεων και των αποτελεσμάτων τους.
9. Η εκάστοτε αξιολόγηση και αναθεώρηση του Ο.Π.Δ. καθώς και η τροποποίηση της διάρκειας του γίνεται με απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής.
¶ρθρο 10
Χρηματοδότηση Ολοκληρωμένου Προγράμματος Δράσης «ΕΣΤΙΑ»
1. Οι πόροι για την χρηματοδότηση του Προγράμματος «ΕΣΤΙΑ» προέρχονται από:
α. χρηματοδότηση από τον τακτικό κρατικό προϋπολογισμό, ως εξής:
Στον τακτικό προϋπολογισμό του ΥΠΕΣ εγγράφεται κατ’ έτος σε Ειδικό Φορέα Προϋπολογισμού (ΕΦΠ) ……….. και ειδικό Κωδικό (ΚΑΕ) ………, πίστωση αποκλειστικά για την υλοποίηση του Ο.Π.Δ. «Εστία». Σε περίπτωση ανεπάρκειας της αρχικά εγκριθείσας πίστωσης, λόγω αυξημένων αναγκών, είναι δυνατή η ενίσχυση της από το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18 του ν.2362/95, όπως ισχύει. Για το πρώτο έτος εφαρμογής του προγράμματος 2007, η πίστωση ανέρχεται σε 2 εκατομμύρια ευρώ.
Κατά την εκτέλεση του τακτικού προϋπολογισμού και ύστερα από αίτημα του Υπουργού Εσωτερικών προς το ΓΛΚ μεταφέρεται από την εν λόγω πίστωση οποιοδήποτε ποσό προς τους τελικούς δικαιούχους των εγκεκριμένων από την Διυπουργική Επιτροπή δράσεων, με μοναδικό δικαιολογητικό την έγκριση της Διυπουργικής Επιτροπής. Σε περίπτωση μη απορρόφησης του μεταφερθέντος ποσού είναι δυνατή η ανάκληση του σε όφελος άλλης δράσης. Η αρχικώς εγκριθείσα πίστωση στον τακτικό προϋπολογισμό του ΥΠΕΣ, προσαυξάνεται από κονδύλια προϋπολογισμών άλλων Υπουργείων (ήτοι, Ειδικοί Φορείς Προϋπολογισμού και ΚΑΕ) ή Περιφερειών ή ΝΠΔΔ, κ.λ.π.. Είναι δυνατή η χρηματοδότηση κάποιων από τις εγκεκριμένες δράσεις, αντί από πιστώσεις του έτους αναφοράς, από πιστώσεις των επόμενων οικονομικών ετών.
β. χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ως εξής:
Ο προϋπολογισμός των δράσεων και οι απαιτούμενες πιστώσεις για το α΄ έτος εφαρμογής του ΟΠΔ που βαρύνουν το Ετήσιο ΠΔΕ ανέρχονται σε 3 εκατομμύρια
και εγγράφονται στον αντίστοιχο κωδικό του ΠΔΕ του ΥΠΕΣ για να υλοποιηθούν μέσω Συλλογικής Απόφασης Έργου (ΣΑΕ)……. Είναι δυνατή η συμπλήρωση των πιστώσεων σε βάρος του ετήσιου προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων από άλλο συναρμόδιο Υπουργείο (ΣΑΕ) ή Περιφέρεια χάριν του αντίστοιχου προϋπολογισμου του ΥΠΕΣ, με σχετική μείωση του ορίου πληρωμών τους και ισόποση αύξηση του σχετικού ορίου του ΥΠΕΣ.
γ. χρηματοδότηση από τομεακά εθνικά αναπτυξιακά και άλλα προγράμματα για την υλοποίηση δράσεων από τους Ο.Τ.Α., (μηδενικού ύψους, για το πρώτο έτος εφαρμογής του ΟΠΔ).
δ. χρηματοδότηση από ποσοστό του παραβόλου, το οποίο καταβάλλεται από τους υπηκόους τρίτων χωρών κατά τη διαδικασία έκδοσης και ανανέωσης της άδειας διαμονής τους, (μηδενικού ύψους κατά το πρώτο έτος εφαρμογής 2007).
ε. Η διαδικασία χρηματοδότησης με βάση τα ανωτέρω εδάφια α, β, γ και δ της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού, γίνεται με βάση την ισχύουσα εθνική νομοθεσία.
στ. συγχρηματοδότηση από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την περίπτωση κατά την οποία δράσεις της παρούσας απόφασης εντάσσονται σε κοινοτικά προγράμματα ή χρηματοδοτούνται από Ευρωπαϊκά Ταμεία (ΕΣΠΑ), όπου και ακολουθούνται οι κανόνες της κοινοτικής νομοθεσίας ως προς την εκταμίευση προς τους τελικούς δικαιούχους.
ζ. συγχρηματοδότηση από άλλες πηγές, του ιδιωτικού τομέα, των Ν.Π.Ι.Δ., της Εκκλησίας, από κληροδοτήματα, δωρεές, χορηγίες, κ.λ.π..
2. Η συνολικά προκαλούμενη δαπάνη του Ολοκληρωμένου Προγράμματος Δράσης «ΕΣΤΙΑ» για όλη την περίοδο εφαρμογής του (2007 - 2013) δεν μπορεί εκ των προτέρων να εκτιμηθεί.
