Απεβίωσε σήμερα, σε ηλικία 95 ετών, ο τελευταίος στρατάρχης της Σοβιετικής Ένωσης, ο Ντμίτρι Γιαζόφ, ο οποίος είχε αναμειχθεί στο πραξικόπημα εναντίον του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και στην καταστολή του κινήματος υπέρ της ανεξαρτησίας της Ουκρανίας το 1991.
«Στις 25 Φεβρουαρίου, ο στρατάρχης της ΕΣΣΔ Ντμίτρι Τιμοφέιεβιτς Γιαζόφ απεβίωσε στη Μόσχα έπειτα από μακρά ασθένεια», μετέδωσαν τα ρωσικά πρακτορεία επικαλούμενα ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Άμυνας.
Υπουργός Άμυνας της ΕΣΣΔ από το 1987 έως το 1991, ο Ντμίτρι Γιαζόφ συμμετείχε στο αποτυχημένο πραξικόπημα εναντίον του τελευταίου σοβιετικού ηγέτη Μιχαήλ Γκορμπατσόφ τον Αύγουστο του 1991, έναν χρόνο αφού του δόθηκε ο βαθμός του στρατάρχη. Επρόκειτο για μια απόπειρα πραξικοπήματος εκ μέρους συντηρητικών κομμουνιστών που ήταν αντίθετοι στις μεταρρυθμίσεις του στη Σοβιετική Ένωση.
Οι πραξικοπηματίες είχαν τότε διαβεβαιώσει πως ο Γκορμπατσόφ ήταν «ανίκανος να ασκήσει τα καθήκοντά του για λόγους υγείας». Είχαν κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης για έξι μήνες, είχαν επαναφέρει τη λογοκρισία και είχαν φέρει άρματα μάχης μέσα στη Μόσχα.
Το πραξικόπημα απέτυχε και οι πραξικοπηματίες συνελήφθησαν τρεις ημέρες αργότερα, όμως τα γεγονότα αυτά σφράγισαν την τύχη της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία ήταν ήδη εξασθενημένη από τους υποστηρικτές της ανεξαρτησίας στις δημοκρατίες και διαλύθηκε τελικά τον Δεκέμβριο του 1991.
Ο Ντμίτρι Γιαζόφ συνελήφθη μαζί με τους άλλους πραξικοπηματίες, αποφυλακίσθηκε το 1993 και αμνηστεύθηκε το 1994.
Μετά τον θάνατό του, απομένει ακόμη εν ζωή μόνον ένας από τους πραξικοπηματίες, ο Όλεγκ Μπακλάνοφ, ο οποίος τη στιγμή του πραξικοπήματος ήταν αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Άμυνας παρά τω προέδρω της ΕΣΣΔ.
Το 2019 ο Ντμίτρι Γιάζοφ καταδικάσθηκε ερήμην σε δέκα χρόνια κάθειρξη από τη λιθουανική δικαιοσύνη επειδή συμμετείχε τον Ιανουάριο 1991 στην καταστολή του κινήματος υπέρ της ανεξαρτησίας της Λιθουανίας, που ήταν τότε σοβιετική δημοκρατία. Η καταστολή είχε ως αποτέλεσμα 14 νεκρούς και περισσότερους από 700 τραυματίες.
Ως υπουργός Άμυνας, βρέθηκε επίσης στο κέντρο μιας αιματηρής καταστολής στο Αζερμπαϊτζάν τον Ιανουάριο 1990, τον «Μαύριο Ιανουάριο», που στοίχισε τη ζωή σε πολλούς αμάχους.
Όμως στη Ρωσία παρέμεινε μια σεβαστή προσωπικότητα. Στις 4 Φεβρουαρίου φέτος παρασημοφορήθηκε από τον ισχυρό υπουργό Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου «για υπηρεσίες προς την πατρίδα» λόγω της δέσμευσής του υπέρ των βετεράνων.
Έχει παρασημοφορηθεί επίσης από τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος του απένειμε το 2004 το παράσημο του Τάγματος της Τιμής και το 2014 το παράσημο του Τάγματος του Αλέξανδρου Νιέφσκι.
Η Μόσχα έχει επίσης καταγγείλει την καταδίκη του στη Λιθουανία.
Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP