Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού - Ερευνητή
[email protected]
«Μια εβδομάδα τεσσάρων ημερών, μια ημέρα εργασίας έξι ωρών. Γιατί να μην είναι αυτό το επόμενο βήμα; Είναι πράγματι το οκτάωρο η απόλυτη αλήθεια;» δήλωσε η νέα Φινλανδή πρωθυπουργός Σάνα Μαρίν. Πολύ ωραίο για να είναι αληθινό. Θα μπορούσε να μειωθεί ο χρόνος εργασίας; Η αλήθεια είναι ότι η αυτοματοποίηση της εργασίας και η εκτέλεση πολλών εργασιών από μηχανές, θα μπορούσε να φέρει μείωση των ωρών εργασίας αντί για απολύσεις. Το πρόβλημα είναι ότι ο ανταγωνισμός για τη μείωση του κόστους των προϊόντων οδηγεί στις απολύσεις αντί για τη μείωση των ωρών εργασίας.
Υπάρχει, όμως, και άλλη μία παράμετρος στην παραγωγικότητα της εργασίας: η οργάνωση της κοινωνίας και της εργασίας, που όταν είναι υψηλού επιπέδου αυξάνει την παραγωγικότητα. Οι πολλές ώρες εργασίας δεν δηλώνουν κατ’ ανάγκη υψηλή παραγωγικότητα. Χρειάζεται και η συνολική οργάνωση για να είναι παραγωγική η εργασία. Ποια είναι η Ευρωπαϊκή χώρα που οι εργαζόμενοι εργάζονται περισσότερο και ποια είναι η Ευρωπαϊκή χώρα που οι εργαζόμενοι εργάζονται λιγότερο; Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ η χώρα της Ευρώπης της οποίας οι εργαζόμενοι εργάζονται, κατά μέσο όρο, περισσότερες ώρες είναι η Ελλάδα, με τις εργάσιμες ώρες να φθάνουν τις 1956 το χρόνο και η χώρα της οποίας οι εργαζόμενοι εργάζονται λιγότερο από όλους στην Ευρώπη είναι η Γερμανία με 1.363 πραγματικές ώρες εργασίας το χρόνο. Πρόκειται για διαφορά 600 ωρών το χρόνο, που σημαίνει ότι οι Γερμανοί εργάζονται 2 ώρες την ημέρα λιγότερο από εμάς! Υποθέτω ότι τα στοιχεία του ΟΟΣΑ περιλαμβάνουν τα επίσημα δηλωμένα στοιχεία. Αν προσθέσουμε και τη μαύρη εργασία, που ανθεί στη χώρα μας, τότε η διαφορά θα είναι πολύ μεγαλύτερη.
Φυσικά η διαφορά δεν εντοπίζεται μόνο μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας. Απλά αυτές είναι οι ακραίες τιμές στην Ευρώπη. Αν δούμε σε ποιες χώρες εργάζονται πάνω από 1900 ώρες το χρόνο θα δούμε το Μεξικό, την Κόστα Ρίκα, την Κορέα, τη Ρωσία, την Ελλάδα, τη Χιλή και το Ισραήλ. Πρόκειται για χώρες που δεν φημίζονται για την οργάνωσή τους. Στον αντίποδα η λίστα με τις χώρες στις οποίες εργάζονται λιγότερες από 1600 ώρες το χρόνο περιλαμβάνει το Βέλγιο, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Αυστρία, τη Σουηδία, την Ελβετία, την Ολλανδία, τη Νορβηγία, τη Δανία και, φυσικά, τη Γερμανία. Δεν πρόκειται μόνο για τη Γερμανία, δηλαδή, αλλά για πολλές χώρες της Ευρώπης, άσχετα αν είναι στη ζώνη του Ευρώ ή όχι.
Σε όλες αυτές τις χώρες οι εργαζόμενοι έχουν μία ώρα την ημέρα, κάθε μέρα, λιγότερη εργασία από εμάς. Μία ώρα την ημέρα για να κάνουν ό,τι θέλουν. Είναι πολύ σοβαρό θέμα. Γιατί εμείς δεν μπορούμε να τα καταφέρουμε τόσο καλά; Γιατί ξοδεύουμε πολύ χρόνο χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Ας δούμε μερικά παραδείγματα σπατάλης χρόνου.
Ο αριθμός των ΦΕΚ που εκδόθηκαν το 2019 ήταν στο τεύχος Α 216 και στο τεύχος Β 4936. Το 2009 οι αντίστοιχοι αριθμοί ήταν 239 για το τεύχος Α και 2644 για το τεύχος Β. Βλέπουμε δηλαδή μεγάλη αύξηση στο τεύχος Β. Σχεδόν διπλασιασμό. Κάποιοι τα διαβάζουν όλα αυτά. Και όχι μόνο τα διαβάζουν αλλά πρέπει να τα αποκρυπτογραφήσουν. Γιατί όταν μία απόφαση λέει, για παράδειγμα, ότι το άρθρο 2, παράγραφος 4, εδάφιο 3 αντικαθίσταται ως εξής και αναφέρει τη νέα παράγραφο, πρέπει να βρεις την αρχική απόφαση, να αντικαταστήσεις την παράγραφο για να καταλάβεις. Και επειδή αυτό δεν το κάνουν οι αρμόδιες υπηρεσίες, που θα αναδημοσίευαν ολόκληρη την απόφαση στη νέα της μορφή, πρέπει να το κάνουν κάποιες χιλιάδες άνθρωποι, όσους αφορά η απόφαση. Προσθέστε τώρα και τις λάθος αποφάσεις, που διορθώνονται και ξανά αντικαθιστούμε παραγράφους, βάλτε στην εξίσωση τη μανία που έχουν οι εκάστοτε υπουργοί να αλλάζουν τα πράγματα για να φαίνεται ότι παράγουν έργο και βλέπετε ότι είναι αδύνατο να παρακολουθήσεις τις αποφάσεις που σε αφορούν. Έχουμε, λοιπόν, μια ολόκληρη στρατιά από ειδικούς που ερμηνεύουν τους νόμους και τις υπουργικές αποφάσεις. Δείτε σε μία πρωινή ενημερωτική εκπομπή της τηλεόρασης, πόση συζήτηση γίνεται κάθε φορά για τις 120 δόσεις της ρύθμισης των χρεών, τις συντάξεις με τα αναδρομικά, αλλά και πότε συμφέρει να βγει κανείς στη σύνταξη και όλα αυτά που απασχολούν και ταλανίζουν χιλιάδες συμπολίτες μας. Όλο αυτό γιατί η διοίκηση δεν μπορεί να είναι απλή.
Δείτε το φορολογικό σύστημα. Πόσοι λογιστές ξοδεύουν άπειρες ώρες για να διαβάσουν και να αποκρυπτογραφήσουν τους φορολογικούς νόμους, που κάθε χρόνο αλλάζουν, το ασφαλιστικό σύστημα που θα αλλάξει ξανά μόλις 3 χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του, το εκπαιδευτικό σύστημα, που και αυτό θα αλλάξει 3 χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του.
Δείτε τις εθνικές οδούς. Υπάρχουν δύο “μηχανάκια” για την πληρωμή των διοδίων που δεν καλύπτουν όλους τους δρόμους. Αυτό πρέπει να είναι μοναδικό φαινόμενο παγκοσμίως. Μετρήστε εργατώρες για διπλές αιτήσεις, διπλή φόρτιση, διπλό κόστος αγοράς για τα “μηχανάκια”, χωρίς κανένα λόγο. Μόλις στο τέλος του 2019 κατάφεραν να συνεννοηθούν οι εταιρείες για ένα μοναδικό “μηχανάκι”. Γιατί το πρόβλημα δεν βρίσκεται μόνο στο δημόσιο τομέα. Απλώνεται παντού.
Αν τα βάλετε κάτω όλα αυτά θα δείτε ότι και λίγο εργαζόμαστε για να τα καταφέρνουμε όλα αυτά. Ας θυμηθούμε ότι επιπλέον αντιμετωπίζαμε και τη χλεύη των Ευρωπαίων ως τεμπέληδες στη διάρκεια της κρίσης. Τελείως άδικη κρίση. Το σωστό είναι αναποτελεσματικοί.
