Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Κάθε φορά που εγκαινιάζεται ένας νέος αγωγός πετρελαίου ή φυσικού αερίου, οι διαμορφωτές πολιτικής ανά τον κόσμο μάς διαβεβαιώνουν ότι θα αυξηθεί η ενεργειακή ασφάλεια και η σταθερότητα του πλανήτη. Αυτό ακριβώς διαμήνυσε ο υπουργός Πετρελαίου της Ρωσίας στα εγκαίνια του νέου ρωσικού αγωγού TurkStream, που αρχικά θα προμηθεύει με φυσικό αέριο την Τουρκία και σε δεύτερο πλάνο χώρες της ΝΑ Ευρώπης. Πίσω όμως από τις λαμπρές τελετές των εγκαινίων βρίσκεται ένας αγώνας δρόμου για το μοίρασμα των «καυτών» ενεργειακών πηγών του πλανήτη.
Η Μέση Ανατολή φλέγεται ξανά, με το Ιράν στο επίκεντρο μετά τη δολοφονία του στρατηγού Σουλεϊμανί από τις ΗΠΑ την προηγούμενη Παρασκευή. Έπειτα από μια ιδιαίτερα οξυμένη κρίση, που συνοδεύτηκε από νέο γύρο αύξησης των τιμών πετρελαίου, οι τόνοι έπεσαν ξαφνικά αργά χθες το βράδυ και από Ουάσιγκτον και από Τεχεράνη, σε μια προσπάθεια αποκλιμάκωσης της έντασης, που έριξε μαζί και τις τιμές πετρελαίου. Η γεωπολιτική του πετρελαίου μετατρέπεται στη νέα νόρμα της εποχής, που δεν αφορά μόνο τους τοπικούς παίκτες αλλά την παγκόσμια κοινότητα που σπεύδει να εξασφαλίσει τη νομή της.
Μετατρέποντας το πετρέλαιο σε «όπλο επιλογής», οι χώρες διαμορφώνουν ανάλογα τις κινήσεις και τη διπλωματία τους, όπως χαρακτηριστικά έδειξε η επίθεση, τον περσινό Σεπτέμβριο, σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Saudi Aramco για τις οποίες κατηγορήθηκε το Ιράν. Η συγκεκριμένη χώρα έχει κατηγορηθεί αρκετές φορές ως ο «ένοχος» πίσω από επιθέσεις σε πλοία, αγωγούς και βιομηχανικές εγκαταστάσεις της Μέσης Ανατολής. Το γεγονός, δε, ότι ελέγχει τα κρίσιμης σημασίας Στενά του Ορμούζ, απ’ όπου διακινείται περισσότερο από το 20% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου, καθιστά το πετρέλαιο ιδιαίτερα ευάλωτο στα χέρια του Ιράν, καθότι, όπως δήλωσε χθες ο Ιρανός υπουργός Πετρελαίου η χώρα θέλει τις υψηλές τιμές. Όλο αυτό το σκηνικό σημαίνει ταυτόχρονα ότι θα πρέπει να περιμένουμε έντονη μεταβλητότητα στις τιμές πετρελαίου το επόμενο διάστημα, χωρίς να αποκλείεται και ένα νέο άλμα στα 100 δολάρια το βαρέλι.
Ακόμη και εάν η σημερινή κρίση εκτονωθεί, τόσο οι ΗΠΑ όσο και το Ιράν καλούνται να λάβουν δύσκολες αποφάσεις τις επόμενες εβδομάδες. Η Τεχεράνη έχει δεσμευθεί να επαναλάβει το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου κατά τρόπο που εύκολα θα μπορούσε να ξαναβάλει την περιοχή σε επικίνδυνη αντιπαράθεση, ενώ οι ΗΠΑ θα πρέπει να διαχειριστούν ένα Ιράκ που ζητά πλέον ανοικτά την απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων. Ενώ υπάρχουν ανοικτά μέτωπα σε Συρία, Λιβύη και Υεμένη, όπου διασταυρώνουν τα ξίφη τους τόσο οι μεγάλες δυνάμεις όσο και οι γείτονες. Οι εξελίξεις λοιπόν είναι μπροστά μας...
