Κρίσιμη για τη συνοχή της ΕΕ η επόμενη χρονιά. Μετά από μήνες προεκλογικών αλλά και μετεκλογικών ζυμώσεων, οι Ευρωπαίοι πρέπει επιτέλους να καταλήξουν σε λύσεις. Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις;
Ο Μάνφρεντ Βέμπερ, επικεφαλής της Κ.Ο. του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), δίνει προτεραιότητα στο Green Deal, τις «πράσινες επενδύσεις», που είναι άλλωστε το κορυφαίο στοίχημα για τη νέα πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Πάντως, δεν παραλείπει να εκφράσει την ανησυχία του για τη χρηματοδότηση της ΕΕ, καθώς και για το προσφυγικό ζήτημα. «Μετά το 2019 που ήταν μια χρονιά εκλογών, θα έχουμε μία χρονιά με πολλή δουλειά» λέει ο Γερμανός ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle. «Πρέπει να προχωρήσουμε στο Green Deal και στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Πρέπει να διασφαλίσουμε τη χρηματοδότηση της Ευρώπης μέχρι το 2027. Πρέπει να διατηρήσουμε την ευημερία μας, άρα και τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Τέλος πρέπει να εστιάσουμε στο προσφυγικό και στην προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ευρώπης».
Το προσφυγικό, τα Δυτικά Βαλκάνια και το brain drain- η φυγή καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού από τη νότια Ευρώπη- είναι θέματα που θα προτάξει η κροατική προεδρία στην ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2020. Στο δεύτερο εξάμηνο ακολουθεί η Γερμανία στην εκ περιτροπής προεδρία, για να δώσει προτεραιότητα στην ψηφιακή οικονομία. Αλλά σε αυτή την προσπάθεια θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα και για όσους δεν μπορούν να ακολουθήσουν τους ιλιγγιώδεις ρυθμούς της ψηφιακής εποχής, προειδοποιεί ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στο Στρασβούργο Μάρτιν Σίρντεβαν. «Όλοι μιλούν για την προστασία του κλίματος, αλλά επίσης κορυφαίο ζήτημα είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός της οικονομίας και οι κοινωνικές επιπτώσεις του», επισημαίνει. «Θεωρώ μάλιστα ότι όλα αυτά πρέπει να τα αντιληφθούμε ως θέματα που συνδέονται μεταξύ τους».
«Μάχη» για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό
Το 2020 ζητείται λύση για το αποκαλούμενο «πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο» που καθορίζει τους πόρους της ΕΕ μέχρι το 2027. Η «πίτα» μικραίνει με την αποχώρηση της M. Βρετανίας, οι πλουσιότερες χώρες αρνούνται να συνεισφέρουν περισσότερα χρήματα, αλλά την ίδια στιγμή η Ευρώπη καλείται να βρει επιπλέον δισεκατομμύρια για φιλόδοξους στόχους όπως η κοινή άμυνα και η προστασία του κλίματος. Απαισιόδοξη εκτίμηση από τον Μάρτιν Σίρντεβαν. «Η συζήτηση για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ θα είναι μία από τις πιο σημαντικές συζητήσεις που έχουμε να κάνουμε εδώ, στο Ευρωκοινοβούλιο» λέει ο Γερμανός ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle. «Θεωρούμε ότι οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί μέχρι στιγμής δεν επαρκούν. Είναι απογοητευτική η πρόταση της φινλανδικής προεδρίας, είναι ακόμη λιγότερο φιλόδοξη από την πρόταση της Κομισιόν. Θεωρούμε λανθασμένη και την πρόταση της γερμανικής κυβέρνησης να περιορισθεί ο κοινοτικός προϋπολογισμός στο 1% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ».
Η αποχώρηση της M. Βρετανίας αφαιρεί πόρους από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, αλλά τουλάχιστον έχει ένα πλεονέκτημα: ότι πλέον ξέρουμε που βαδίζουμε. Ή μήπως όχι; Οι απόψεις διίστανται. Θεωρητικά μέσα στο 2020 Λονδίνο και Βρυξέλλες θα πρέπει να συμφωνήσουν σε νέους όρους εμπορικής συνεργασίας μετά το Brexit. Αλλά αυτό δεν θα είναι εύκολο, προειδοποιεί ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς Μάνφρεντ Βέμπερ. «Για το Brexit έχουμε πλέον σαφήνεια. Λυπούμεθα που οι Βρετανοί αποχωρούν, αλλά το αποτέλεσμα των βρετανικών εκλογών είναι ξεκάθαρο, το Brexit θα υλοποιηθεί» τονίζει ο Γερμανός πολιτικός. «Από κει και πέρα ο Μπόρις Τζόνσον και η βρετανική κυβέρνηση πρέπει να γνωρίζουν ότι μας περιμένει μία σκληρή διαπραγμάτευση. Δεν θα δεχθούμε στην εσωτερική αγορά βρετανικά προϊόντα εφόσον δεν πληρούν τις προδιαγραφές μας, για παράδειγμα σε ό,τι αφορά την ασφάλεια των τροφίμων…»
Επιστρέφουν στην ατζέντα τα δημοσιονομικά της Ευρωζώνης
Η κρίση του ευρώ έχει παρέλθει, αλλά η δημοσιονομική πολιτική επιστρέφει στην ατζέντα από τον Ιανουάριο του 2020: η νέα Κομισιόν καλείται να παρουσιάσει προτάσεις για την επανεξέταση της νομοθεσίας six pack (για την ενισχυμένη εποπτεία στα 19 κράτη-μέλη της ευρωζώνης) και two pack (για την οικονομική διακυβέρνηση). Ευκαιρία για χαλάρωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας; Ο χρόνος θα δείξει. Κατά καιρούς πάντως πολλοί έχουν ζητήσει να εξαιρεθούν οι δαπάνες για τις πράσινες επενδύσεις, τις κρατικές υποδομές ή την άμυνα από τον στενό «κορσέ» του Συμφώνου Σταθερότητας.
Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο
