Της Ανθής Αγγελοπούλου
Οι ερευνητές του Johns Hοpkins, του Ιονίου Πανεπιστημίου, του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, του Global Brain Health Institute και άλλων φορέων, ανακοίνωσαν «στρατηγικό σχέδιο μεταφραστικής έρευνας» για την αντιμετώπιση της άνοιας, μιας κοινωνικής απειλής που γιγαντώνεται στην Ελλάδα λόγω ταχείας γήρανσης του πληθυσμού.
Όπως εξήγησε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης στο Ζάπειο ο συμπρόεδρος της HIAAD, καθηγητής Παναγιώτης Βλάμος, πρόεδρος του τμήματος Πληροφορικής και Διευθυντής του Εργαστηρίου Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας (BiHELab) του Ιονίου Πανεπιστημίου η “μεταφραστική έρευνα” δεν είναι τίποτε άλλο από την συντονισμένη προσπάθεια γεφύρωσης του χάσματος μεταξύ των εργαστηριακών ευρημάτων και των κλινικών εφαρμογών, εξαλείφοντας οτιδήποτε περιορίζει τον ρυθμό μετασχηματισμού δεδομένων της βασικής έρευνας σε νέες προσεγγίσεις για την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία ασθενειών.
Να σημειωθεί ότι στην Πρωτοβουλία συμμετέχουν ως συντονιστές η Δρ Βασιλική Μαχαιράκη, επίκουρη καθηγήτρια του Johns Hopkins, και ο Δρ Ιωάννης Ταρνανάς, Senior Fellow for Equity in Brain Health στο Global Brain Health Institute (Trinity College Dublin).
Έλλειψη ενημέρωσης στην Ελλάδα
Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Λυκέτσος, επικεφαλής του Κέντρου Αριστείας Ιατρικής Ακριβείας για την Αλτσχάιμερ του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, τόνισε ότι απαιτείται εκπαίδευση των επαγγελματιών Υγείας και ενημέρωση του γενικού πληθυσμού σχετικά με τις διαθέσιμες, αποτελεσματικές λύσεις στη φροντίδα ασθενών και φροντιστών. Όπως είπε στην Ελλάδα καταγράφεται έλλειψη ενημέρωσης μεταξύ κοινού και επαγγελματιών υγείας, όσον αφορά την έγκαιρη διάγνωση και ορθή διαχείριση της νόσου.
Ο καθηγητής συμπλήρωσε επίσης, ότι είναι απαραίτητη η δημιουργία εξειδικευμένων υπηρεσιών, όπως τηλεφωνική γραμμή υποστήριξης και Κέντρα Ημέρας καθώς και η ίδρυση Κέντρων Αριστείας για τη μελέτη της άνοιας σε υφιστάμενα ελληνικά ιδρύματα· και επένδυση στην καινοτομία ως στρατηγική επιλογή.
Ιατρική Ακριβείας στο Αλτσχάιμερ
Τα αίτια της Αλτσχάιμερ και των συναφών διαταραχών παραμένουν σήμερα ασαφή, και οι ομιλητές επισήμαναν πως τα τελευταία χρόνια συσσωρεύονται ενδείξεις ότι η Αλτσχάιμερ ίσως δεν πρέπει να θεωρείται μια ενιαία οντότητα, αλλά πολλές διαφορετικές διαταραχές, με μεγάλες γενετικές και βιοχημικές διαφοροποιήσεις από ασθενή σε ασθενή.
Σε αυτή την προσέγγιση, που ήδη εφαρμόζεται στην περίπτωση του καρκίνου, ενδεδειγμένη λύση είναι η λεγόμενη Ιατρική Ακριβείας, η οποία αφορά την ανάπτυξη εξατομικευμένων θεραπειών. Η πρόταση της HIADD εντάσσεται στο πλαίσιο της Διεθνούς Πρωτοβουλίας Ιατρικής Ακριβείας για τη Νόσο Αλτσχάιμερ.
Το στρατηγικό σχέδιο της HIAAD, ανέφερε ο καθηγητής Παναγιώτης Βλάμος, προβλέπει μεταξύ άλλων τη δημιουργία ψηφιακών υπηρεσιών που θα συγκεντρώνουν απογραφικά στοιχεία και θα παρέχουν εφαρμόσιμη και έγκυρη πληροφόρηση για βιβλιογραφικές, ερευνητικές και κλινικές μελέτες σε πραγματικό χρόνο και σε εξατομικευμένο επίπεδο.
Διαφορετικές «μεταφραστικές» πλατφόρμες που απευθύνονται σε ερευνητές θα μπορούσαν επίσης να επιταχύνουν την βασική έρευνα στην Ιατρική Ακριβείας.
Οι λύσεις αυτές απαιτούν μεγάλη υπολογιστική ισχύ, για αυτό και η HIAAD συνεργάζεται με την Εθνική Ασφαλιστική για τη χρήση υπερυπολογιστικών συστημάτων, προσπάθεια στην οποία συμβάλλει και το Finnova Foundation της ΕΕ, ανέφερε ο καθηγητής Βλάμος.
Ελληνική πρωτοβουλία ενάντια στη νόσο Αλτσχάιμερ
Η πρωτοβουλία ενάντια τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλοπούλου και χαίρει της αρωγής των υπουργείων Υγείας, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Τουρισμού. Ωστόσο, όπως είπε ο Δρ. Ταρνανάς έχει και την στήριξη από το Global Brain Health Institute (Trinity College Dublin).
Τα πρώτα αποτελέσματα της προσπάθειας, η οποία θα αξιολογείται με μελέτη αποτελεσματικότητας, θα παρουσιαστούν στο 4ο συνέδριο GeNeDis, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στο Ηράκλειο Κρήτης το διάστημα 8-11 Οκτωβρίου 2020, υπό τη φιλοξενία του συνεργαζόμενου Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας.