Από την έντυπη έκδοση
Της Δανάης Αλεξάκη
[email protected]
Την ανιούσα έχουν πάρει οι τιμές στα νωπά κρέατα στα ράφια των σούπερ μάρκετ, γεγονός που αναμένεται να συμπαρασύρει προς τα πάνω το κόστος του φετινού χριστουγεννιάτικου τραπεζιού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που βασίζονται σε τιμοληψίες που πραγματοποιεί το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Ειδών (ΙΕΛΚΑ) και αφορούν 22 τυπικές κατηγορίες προϊόντων που περιλαμβάνονται στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι, προκύπτει ότι το κόστος στο εορταστικό καλάθι συνθέτουν σημαντικές αυξήσεις στις τιμές στα νωπά κρέατα, υποχώρηση στα μελομακάρονα και στους κουραμπιέδες, «διόρθωση» στα φυσιολογικά επίπεδα για τα αναψυκτικά και διακυμάνσεις σε άλλα βασικά είδη.
Από τις 22 υποκατηγορίες προϊόντων που εξετάζονται στις 12 οι τιμές παρουσιάζουν μείωση και στις 10 αύξηση.
Τα νωπά κρέατα καταγράφονται ως οι κατηγορίες με τις μεγαλύτερες ενδεχόμενες αυξήσεις. Με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, η νωπή γαλοπούλα είναι αυξημένη κατά 3% στα 6,22 ευρώ/κιλό, ενώ η κατεψυγμένη κατά 8% στα 3,49 ευρώ/κιλό. Το χοιρινό χωρίς κόκαλο και το αρνί εμφανίζουν αύξηση κατά 13% στις τιμές τους, που διαμορφώνονται μέχρι στιγμής σε 4,34 ευρώ/κιλό και 7,7 ευρώ/κιλό αντίστοιχα.
Οι αναλυτές του ΙΕΛΚΑ αναφέρουν ότι «οι τιμές των κρεάτων, οι οποίες αναμένεται να διαμορφωθούν ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς τις επόμενες εβδομάδες, εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν αυξήσεις στα επίπεδα του 10%», την οποία αποδίδουν «σε διόρθωση των πολύ μειωμένων τιμών λόγω του έντονου ανταγωνισμού των προηγούμενων ετών».
Αντίστοιχα, για είδη όπως η νωπή γαλοπούλα που παρουσιάζουν μείωση ζήτησης, το ΙΕΛΚΑ εκτιμά ότι θα παρουσιάσουν επίσης αύξηση στην τιμή, καθώς δεν προτιμώνται από το καταναλωτικό κοινό στον ίδιο βαθμό με τα προηγούμενα χρόνια.
Στα υπόλοιπα είδη που εξετάζονται οι αυξήσεις είναι πιο περιορισμένες, κατά 2%-4%, ενώ μόνο το ρύζι καρολίνα (500 γρ.) εμφανίζει ανατίμηση 8%. Στον αντίποδα, οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφονται στα είδη παντοπωλείου και συγκεκριμένα το φύλλο κρούστας παρουσιάζει μείωση 22%, τα αναψυκτικά 20% και οι πατάτες
-των οποίων οι τιμές το 2018 ήταν ασυνήθιστα αυξημένες- παρουσιάζουν μείωση 15%. Στα παραδοσιακά γλυκά, ήτοι μελομακάρονα και κουραμπιέδες, οι τιμές υποχωρούν κατά 9% και 3% αντίστοιχα.
Συνολικά το ΙΕΛΚΑ υπολογίζει το κόστος για το εορταστικό καλάθι στα 81,8 ευρώ, κατά 1% μειωμένο σε σχέση με πέρυσι, που προσέγγισε τα 82,4 ευρώ.
Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι οι παραπάνω εκτιμήσεις βασίζονται σε ένα μη «σταθμισμένο» καλάθι, αφού προσθέτουν στον «λογαριασμό» δαπάνη για ένα κιλό κρέατος, που απέχει παρασάγγας από την ποσότητα που καταναλώνει μια μέση οικογένεια. Επίσης στη λίστα περιλαμβάνονται οι ελάχιστες ποσότητες που θα χρειαστούν οι νοικοκυρές για να ετοιμάσουν τις χριστουγεννιάτικες συνταγές, καθώς προβλέπονται μόνο έξι αυγά, 1 λίτρο γάλα, 1 βούτυρο, 1 μαρούλι, 1 μπουκάλι αναψυκτικού (1,5 λίτρο), καθώς και 1 κιλό μελομακάρονα, 1 κιλό κουραμπιέδες κ.λπ.
Επί της ουσίας οι ποσότητες που χρειάζεται μια μέση οικογένεια με δύο παιδιά ξεπερνούν το δείγμα, συνεπώς στην πράξη το μέσο καλάθι μάλλον ξεπερνά τα 81,8 ευρώ.
Σταθεροί οι τζίροι στα σούπερ μάρκετ Σε κάθε περίπτωση, από πλευράς στελεχών των αλυσίδων, οι εκτιμήσεις είναι ιδιαίτερα συγκρατημένες, με τις προβλέψεις να διατηρούν τους φετινούς εορταστικούς τζίρους των σούπερ μάρκετ κοντά στα περσινά επίπεδα. Μέσα σε αυτό το ιδιαιτέρως ανταγωνιστικό κλίμα, το «πνεύμα των Χριστουγέννων» των αλυσίδων μεταφέρεται στον καταναλωτή μέσω έντονων προσφορών.
Η γενική αίσθηση είναι ότι στο γιορτινό καλάθι θα διατηρήσει τη στοχευμένη επιλογή προϊόντων και την «αντικατάσταση» σε αρκετές περιπτώσεις κωδικών με φθηνότερες επιλογές. Με βάση δε τα στοιχεία του ΙΕΛΚΑ, μέσω των προσφορών οι καταναλωτές μπορούν να εξοικονομήσουν μεσοσταθμικά από 12% έως και 20%.
Βελτιωμένο τζίρο προσδοκά η αγορά
Οριακά βελτιωμένος σε σχέση με πέρυσι αναμένεται ο χριστουγεννιάτικος τζίρος της εγχώριας λιανικής συνολικά. Όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά Βασίλης Κορκίδης, «με τα καταστήματα να είναι και φέτος ανοικτά τις τρεις τελευταίες Κυριακές του έτους, ο εορταστικός τζίρος του Δεκεμβρίου το 2019 αναμένεται να κυμανθεί κάπως καλύτερα από τα περσινά 3,5 δισ. ευρώ, αλλά βεβαίως πολύ μακριά από τα 5,4 δισ. ευρώ τζίρου του 2009. Η σωρευτική μείωση οκταετίας του χριστουγεννιάτικου τζίρου υπολογίζεται στο 35%, με απώλειες σχεδόν 2 δισ. ευρώ.
Οι εκτιμήσεις δείχνουν για το 2019 μια αύξηση στον τζίρο της λιανικής 1,5% στα 42 δισ. ευρώ (36 δισ. εκτός καυσίμων), επιβεβαιώνοντας εν μέρει τις προβλέψεις οριακής αύξησης 1,8% της ιδιωτικής κατανάλωσης».
Όπως εξηγεί ο ίδιος, η πορεία του τζίρου στα καταστήματα λιανικής επηρεάζεται από την πληθώρα φορολογικών υποχρεώσεων του Δεκεμβρίου, ύψους 2,1 δισ. ευρώ.
Περί το 1,6 δισ. ευρώ θα διοχετευθεί στην οικονομία από τη χορήγηση του Δώρου Χριστουγέννων σε εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα. Το λιανικό εμπόριο, φέτος, αναμένει ένα μέρος των περίπου 440 εκατ. ευρώ από τους δικαιούχους επιδομάτων και κοινωνικού μερίσματος.
Όμως, όπως σημειώνει ο κ. Κορκίδης, «από τον μισθό, το Δώρο και τα επιδόματα, τα περισσότερα δεν θα πάνε ούτε φέτος στην εορταστική αγορά, αλλά σε ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών».