Της Ανθής Αγγελοπούλου
Με αφορμή τον 37ο Αυθεντικό Μαραθώνιο της Αθήνας ήρθε στο προσκήνιο το σοβαρό θέμα της ενημέρωσης που έχει το κοινό στη χώρα μας για το τι σημαίνει τελικά πρόληψη.
Σύμφωνα με την κα Παρασκευή Κατσαούνου, επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. και υπεύθυνη της Ομάδας Λοιμώξεων Αναπνευστικού Συστήματος της Ε.Π.Ε. μελέτη που έγινε πρόσφατα ανέδειξε την μεγάλη ανάγκη που υπάρχει για σωστή ενημέρωση του κοινού αναφορικά με την πρόληψη και την καλύτερη υγεία.
Όπως είπε, η σωστή ενημέρωση αποτελεί καταλυτικό στοιχείο για την ενίσχυση της πρόληψης, γεγονός που αναδεικνύεται και από τα στοιχεία της πρόσφατης έρευνας του Κοινωνικού Βαρόμετρου, που αποτύπωσε υψηλή αξιακή βάση για την πρόληψη στα θέματα υγείας αλλά και βελτίωση (συγκριτικά με αντίστοιχη έρευνα το 2017) σε σχέση με τα μέτρα που λαμβάνονται. Πιο συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα της έρευνας οδηγούν σε κάποιους ιδιαίτερα ενδιαφέροντες άξονες συμπερασμάτων, σχετικά με τη στάση και αντίληψη της ελληνικής κοινωνίας για την αξία της πρόληψης για την υγεία, τα προληπτικά μέτρα που λαμβάνονται και τη χρήση εμβολίων από τους ενήλικες.
Ο πρώτος άξονας, αφορά την ιδιαιτέρως υψηλή θεωρητική αξία της πρόληψης στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, καθώς το 94% των ερωτηθέντων στο πλαίσιο της έρευνας την αξιολογεί ως πολύ και αρκετά σημαντική και το 65% ως πολύ σημαντική.
Στο ερώτημα ποια είναι η αντίληψη της κοινωνίας για το τι σημαίνει πρόληψη:
-
Το 83% θεωρεί την υγιεινή διατροφή,
-
Το 80% τις διαγνωστικές εξετάσεις,
-
Το 71% την τακτική άσκηση,
-
Μόλις το 58% τον εμβολιασμό και,
-
Το 56% τη διακοπή του καπνίσματος.
Όπως εξηγεί η γιατρός, παρά το γεγονός ότι υπάρχει βελτίωση στο ενδιαφέρον για την πρόληψη, η ιεράρχηση εξακολουθεί να μην είναι η “ενδεικνυόμενη”, καθώς το κάπνισμα -αν και το μεγαλύτερο αίτιο θνησιμότητας που μπορεί να αποτραπεί- βρίσκεται τελευταίο και ο εμβολιασμός -ο τρόπος εκρίζωσης λοιμώξεων και αποφυγής νοσηρότητας και θνητότητας- είναι προτελευταίος.
Επιπλέον, το γεγονός ότι 43% του δείγματος δε θυμάται αν έχει εμβολιαστεί, θα μπορούσε να ερμηνευτεί όπως λέει, ότι δεν το αξιολογούν ως προτεραιότητα.
Ωστόσο, σημαντικό στοιχείο αποτελεί ότι ο ιατρός αποτελεί κυρίως αυτόν τον οποίο εμπιστεύονται για λήψη συμβουλής σε σχέση με το διαδίκτυο.
Η αυξημένη λήψη μέτρων πρόληψης αποτελεί ένα θετικό στοιχείο καθώς, σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2017, καταγράφεται αύξηση των ποσοστών εμβολιασμού (+13%), της τακτικής άσκησης (+8%) και των διαγνωστικών εξετάσεων (+7%).
Παράλληλα, αναδεικνύονται ως παράγοντες που εμποδίζουν τη λήψη πρόσθετων μέτρων πρόληψης, η έλλειψη ενημέρωσης από το 12% το 2017 ανήλθε στο 26% το 2019 και η έλλειψη χρόνου από το 29% αυξήθηκε κατά 3%. Ενώ, η αδυναμία κάλυψης του κόστους μειώθηκε κατά 9%, παραμένοντας, ωστόσο, σταθερά στην πρώτη θέση με 37%.
Στη μελέτη καταγράφεται η μεγάλη ανάγκη για αυξημένη ενημέρωση καθώς:
-
Μόνο το 21% των ερωτηθέντων θεωρεί σήμερα ότι είναι πολύ ενημερωμένο
-
το 48% δηλώνει αρκετά ενημερωμένο και
-
το 30% δηλώνει λίγο/καθόλου, με συνέπεια η έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης να εμφανίζεται ως βασικός λόγος για τη μη λήψη μέτρων πρόληψης.
Η έλλειψη ενημέρωσης αποτυπώνεται και στα αποτελέσματα που αφορούν τη διακοπή του καπνίσματος καθώς, μόνο το 80% των καπνιστών αποπειρώνται να διακόψουν μόνοι τους (ποσοστά επιτυχίας 3-5%) ενώ, μόνο 4% απευθύνεται στα ιατρεία διακοπής του καπνίσματος (ποσοστά επιτυχίας πάνω από 35%) και 8% καταφεύγει στα καινούργια καπνικά προϊόντα (μη ασφαλή).
Επίσης, αν και οι προσπάθειες των τελευταίων ετών αρχίζουν να αποδίδουν ενάντια στο αντι-εμβολιαστικό κίνημα, μόνο το 43% του δείγματος αξιολογεί τον εμβολιασμό ως μέτρο πρόληψης.
Επιπρόσθετα, τα συμπληρώματα διατροφής εξακολουθούν να κατέχουν μερίδιο στους τρόπους πρόληψης, ενώ η υγιεινή διατροφή - αν και πρώτη σε σειρά- μείωσε το ποσοστό της.
Τέλος, το γεγονός ότι η πλειοψηφία των ερωτηθέντων αναγνωρίζει την πρόληψη ως προτεραιότητα, αλλά μόνο το 21% είναι καλά ενημερωμένο, απλά καταδεικνύει την αναγκαιότητα και την αξία εκστρατειών ενημέρωσης του κοινού.
Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, ως θεσμικός εταίρος του 37ου Μαραθωνίου της Αθήνας, θα υλοποιήσει μια σειρά από ενέργειες με τη χορηγία της Pfizer Hellas όπως:
Ειδικά διαμορφωμένο περίπτερο της Ε.Π.Ε. θα βρίσκεται στο χώρο της ATHENS MARATHON EXPO (6-9 Νοεμβρίου 2019), όπου θα πραγματοποιούνται από Ειδικούς Πνευμονολόγους δωρεάν σπιρομετρήσεις για το κοινό και θα διανέμεται σχετικό ενημερωτικό υλικό για τις πνευμονοπάθειες.
Τις ημέρες διεξαγωγής των Αγώνων του Μαραθωνίου (Σάββατο 9 & Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2019) ομάδα με πάνω από 230 δρομείς θα συμμετέχει με το μήνυμα «Εμβολιαζόμαστε κατά της Πνευμονιοκοκκικής Πνευμονίας – Κάνουμε την Πρόληψη Πράξη Ζωής!» στις τρεις διαδρομές (στην Κλασική Διαδρομή & στους Αγώνες 5 & 10 χλμ).
