Από την έντυπη έκδοση
Tου Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Έτσι που επισπεύδεται ο ρυθμός νομοθέτησης σε μέτωπα με οικονομικό περιεχόμενο, ένα στοιχείο που χρειάζεται να του δοθεί έγκαιρα σημασία είναι η επεξήγηση των κινήσεων. Την έχουν στην Ελλάδα οι πολιτικοί μας τη συνήθεια -κι από δίπλα την έχουμε κολλήσει κι εμείς την ασθένεια…- να προσεγγίζουν τα λαμβανόμενα μέτρα με βάση το αν και κατά πόσον ανταποκρίνονται στις προγραμματικές τους θέσεις. ή πάλι να τα αξιολογούν ως ανατροπή ή/και διόρθωση των προηγουμένων. ή ακόμη-ακόμη να τα προβάλλουν ως υλοποίηση ιδεολογικών αν μη θεωρητικών τοποθετήσεων.
Πλην όμως… η πρακτική ζωή είναι ακριβώς αυτό: πρακτική! Οπότε, όσο κι αν αυτό ακούγεται υπερβολικά προσγειωτικό για τις υψηλές πτήσεις της πολιτικής, χωρίς επεξήγηση του πώς μια ρύθμιση θα λειτουργήσει, πώς ανταποκρίνεται σε ανάγκες, πώς προσπερνά προβλήματα, χαμένος χρόνος! Ας ξεκινήσουμε με το μέτωπο των (υπό παράταση αλλά και υπό τροποποίηση) «120 δόσεων», καθώς αυτό αγγίζει πολύ κόσμο. Και όπου οι ασάφειες, δυσλειτουργίες και παρεξηγήσεις κινδυνεύουν να δημιουργήσουν εμπλοκή και πρόβλημα εκεί που η προσδοκία ήταν ακριβώς για εκτόνωση και λύση.
Αν οι οφειλέτες με αληθινά άξια προς ρύθμιση χρέη -«το σύστημα» σε βγάζει κόκκινο ακόμη και για οφειλές λίγων ευρώ: γνωστό, αλλά κανείς δεν φρόντισε να βγάλει προς τα έξω το ότι δεν είναι δυνατόν το 1/3 όλων των Ελλήνων, βρεφών συμπεριλαμβανομένων, να είναι οφειλέτες με καθυστέρηση!- είναι 1,2-1,5 εκατομμύριο, είναι αυτονόητο ότι η ρύθμιση έχει μεγάλη πρακτική σημασία. Μετά από 10 χρόνια κρίσης, πάντως 7 χρόνια βαθιάς κρίσης.
Μέχρι τώρα, η πολιτικά βολική διέξοδος από το εμφανές μπλοκάρισμα του μηχανισμού, με κάπου 300.000 να έχουν προσέλθει για ρύθμιση με την προθεσμία να κλείνει, ήταν η προαναγγελία παράτασης (κατά 1 μήνα) και οι μικρο-διαρρυθμίσεις (π.χ. μείωση της ελάχιστης μηνιαίας δόσης στα 20 ή 15 ευρώ), ή πάλιν η ήπια αντιπαράθεση με την τρόικα/τους θεσμούς για την παράταση αλλά και για το τι θα συμβαίνει άμα χάνεται μία δόση (δυσανάλογα μεγάλο κόστος επανυπαγωγής). Όμως τίποτε από αυτά δεν βοηθάει -αληθινά- στην εξυγίανση της κατάστασης αβεβαιότητας που έχει προκύψει.
Πρακτικές πτυχές, όπως το αν όσοι είχαν αρχικά υπαχθεί σε ρύθμιση (προεκλογικά, ας το πούμε έτσι) χρειάζονταν να επανυποβάλουν προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα επίτευξης κουρέματος των προσαυξήσεων, με χρήση της ευχέρειας προκαταβολής, δεν επεξηγήθηκαν αποτελεσματικά στις εκατοντάδες χιλιάδες των ενδιαφερομένων. Ακόμη πιο λειτουργικές πλευρές, όπως π.χ. η δυσχέρεια καθορισμού των οφειλόμενων ποσών από ασφαλιστικές εισφορές, στο σκέλος ΕΦΚΑ, όταν τα ηλεκτρονικά συστήματα «δεν μιλούν μεταξύ τους», ή και η παραπομπή στην εφορία αντί της πλατφόρμας για τη ρύθμιση φορολογικών, έχουν μπλοκάρει πολύ κόσμο. Ενώ τα παράπονα για τραπεζικούς λογαριασμούς που δεν ξεμπλοκάρουν παρόλο που η ρύθμιση έχει γίνει -η απάντηση ότι υπάρχουν μπλοκαρισμένοι συνδικαιούχοι δεν καλύπτει όλες τις περιπτώσεις- έχουν δηλητηριάσει τη φήμη της ρύθμισης.
Και τούτο ενώ οι αντιρρήσεις της τρόικας (που μιλούσε για μαύρη τρύπα/διαρροή άμεσων εσόδων) έχουν πάει πίσω… Προηγούμενες φάσεις της «πλατφόρμας Κουρμούση» , την εποχή του εξωδικαστικού, είχαν συνδυαστεί με εκτεταμένες καμπάνιες πληροφόρησης/ευαισθητοποίησης. (Άλλο αν ο εξωδικαστικός πήγε μέτρια, λόγω απροθυμίας των τραπεζών.) Στην περίπτωση των «120 δόσεων» η επεξήγηση έλλειψε. Ας περάσουμε τώρα σ’ ένα ακόμη πιο σημαντικό μέτωπο: προωθείται η νομοθετική βάση που θα επιτρέψει να γίνουν ουσιαστικά βήματα στον αφοπλισμό της εναπομένουσας βόμβας η οποία κάνει τικ-τακ, τικ-τακ στα θεμέλια της ελληνικής οικονομίας μετά την έξοδο από τα μνημόνια.
Φυσικά αναφερόμαστε στα κόκκινα δάνεια - τα οποία περισσότερο συζητιούνταν και διεκτραγωδούνταν τα τελευταία χρόνια, παρά προχωρούσε σε έκταση η ρύθμισή τους. Τώρα, με SSM και DGComp να έχουν δώσει (;) τελικό πράσινο φως σε σχήμα APS/Asset Protection, με εγγύηση του Δημοσίου για ένα τμήμα (το ασφαλέστερο) των υπό προτεινόμενη τιτλοποίηση δανείων των συστημικών -εγγύηση για ένα 18μηνο, δε, άρα με περιορισμένο ορίζοντα ως φαίνεται- εκείνο που πάει να γίνει γνωστό ως «λύση Ζαββού» αναμένεται να προχωρήσει. Άμεσα. Εκείνο που χρειάζεται να επεξηγηθεί εδώ, για να παρακολουθήσουμε τη συνέχεια η οποία θα παίξει κεντρικό ρόλο και στην 4η μεταμνημονιακή αξιολόγηση, είναι ότι το σχήμα αυτό θα χρειαστεί (α) την ψήφο εμπιστοσύνης των αγορών, που θα εκδηλωθεί με τα επιτόκια τα οποία θα ζητηθούν, αλλά και (β) την προσέλευση των συστημικών τραπεζών στο σχήμα. Τίποτε δεν θα είναι εύκολο: τουλάχιστον ας μη δαπανήσουμε χρόνο στο… γιατί προκρίθηκε το σχήμα ΤΧΣ/Τσακαλώτου/εγγυήσεων από το cash buffer αντί για εκείνο ΤτΕ/αναβαλλόμενου φόρου.
