Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]

Impeachment. Συνοπτικά, βάσει του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών, σημαίνει πως ο πρόεδρος, ο αντιπρόεδρος και όλοι οι αξιωματούχοι κρίνεται σκόπιμο να απομακρυνθούν από τις θέσεις τους με την κατηγορία της προδοσίας, της δωροδοκίας ή άλλων σοβαρών εγκλημάτων και παραπτωμάτων. Κοινώς, η διαδικασία την οποία εκκίνησε επισήμως η Δημοκρατική πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι συνοψίζεται στο ότι το Κογκρέσο δεν θεωρεί πλέον τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ ικανό να ασκεί τα καθήκοντά του και γι’ αυτό πρέπει να απομακρυνθεί. Δεν είναι βεβαίως τόσο απλό. Και σε κάθε περίπτωση, δεν ισοδυναμεί με καθαίρεση του προέδρου. Αρκεί να αναφερθεί ότι εναντίον δύο προέδρων των ΗΠΑ έχει εκκινηθεί διαδικασία μομφής, των Άντριου Τζόνσον και Μπιλ Κλίντον, ενώ ο Ρίτσαρντ Νίξον υπέβαλε την παραίτησή του υπό την απειλή της διαδικασίας εις βάρος του. Κανένας ωστόσο δεν καθαιρέθηκε.

Ποιος μπορεί να εκκινήσει διαδικασία μομφής εναντιον του προέδρου;    

Το Κογκρέσο και συγκεκριμένα η Βουλή των Αντιπροσώπων. Βάσει του Συντάγματος, το Σώμα μπορεί να ψηφίσει για εκκίνηση της διαδικασίας εις βάρος του προέδρου εξαιτίας «σοβαρών εγκλημάτων και παραμπτωμάτων». Εναπόκειται στο Σώμα να αποφασίσει τι σημαίνει αυτό.

Ωστόσο, η δίωξη του προέδρου δεν είναι το ίδιο με την απομάκρυνσή του από το αξίωμα, όπως προαναφέρθηκε. Για τον λόγο αυτό, η Γερουσία διεξάγει δίκη υπό τον πρόεδρο του Ανώτατου Δικαστηρίου των Ηνωμένων Πολιτειών.

Επί της ουσίας, αυτό που ανακοίνωσε η Νάνσι Πελόζι είναι το πρώτο βήμα της διαδικασίας. Οι βουλευτές θα εξετάσουν κατά πόσον οι κατηγορίες εις βάρος του Ντόναλντ Τραμπ υφίστανται για να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα.

Κατά τα λεγόμενα χθες της Πελόζι, έξι επιτροπές, οι οποίες ήδη ερευνούν τον πρόεδρο Τραμπ, θα συνεχίσουν το έργο τους κάτω από την ομπρέλα πια της επίσημης οδηγίας για εκκίνηση της διαδικασίας μομφής. Εάν καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι όντως συντρέχει σοβαρός λόγος να εκκινηθεί η διαδικασία, η Δικαστική Επιτροπή θα συντάξει σχετικά άρθρα και στη συνέχεια η συγκεκριμένη επιτροπή και όλο το Σώμα θα ψηφίσουν επ’ αυτών.

Πόσοι Δημοκρατικοί στηρίζουν την έρευνα;

Σύμφωνα με την «Washington Post», 196 Δημοκρατικοί στηρίζουν την έρευνα, δηλαδή τουλάχιστον τα δύο τρίτα. Ο αριθμός αυτός μεγαλώνει σταθερά από τον περασμένο Απρίλιο, όταν ο ειδικός εισαγγελέας Ρόμπερτ Μάλερ έδωσε στη δημοσιότητα το πόρισμά του για την έκθεση σχετικά με τη ρωσική ανάμειξη στις προεδρικές εκλογές του 2016 και τον ρόλο τότε του Τραμπ. Η Πελόζι προσπάθησε έκτοτε μάταια να αλλάξει την τάση αυτή, φοβούμενη κυρίως τις αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει στο κόμμα. Από τον Σεπτέμβριο, η ίδια λίστα μεγαλώνει κάθε βδομάδα, ενίοτε κάθε μέρα και από τη στιγμή που είδε το φως της δημοσιότητας η επίμαχη συνομιλία του Τραμπ με τον Ουκρανό ομόλογό του κάθε ώρα.

Όπως έχουν αυτή τη στιγμή τα δεδομένα, όχι. Δεν υπάρχει απολύτως καμία ένδειξη ότι η Γερουσία, τον έλεγχο της οποίας έχουν οι Ρεπουμπλικανοί, έχει καμία διάθεση να αντιμετωπίσει με αυτόν τον τρόπο τον Αμερικανό πρόεδρο. Μοναδική εξαίρεση αποτελούν οι δύο από τους τρεις Ρεπουμπλικανούς που τάχθηκαν υπέρ, οι Τζο Γουολς και Μπιλ Γουέλντ, οι οποίοι όμως διεκδικούν το χρίσμα του κόμματος για τις προεδρικές εκλογές του 2020. Θεωρητικά συνεπώς, εναπόκειται στους Δημοκρατικούς να ανακαλύψουν αυτό το «κάτι» που θα μπορούσε να αλλάξει τη γνώμη των Ρεπουμπλικανών.

Ποιες είναι οι πολιτικές επιπτώσεις;

Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα. Το παράδειγμα του Μπιλ Κλίντον, το 1998, έδειξε ότι μπορεί η έρευνα και πρόταση μομφής να γυρίσουν τελικά μπούμερανγκ σε αυτούς που την εκκινούν – τότε ήταν οι Ρεπουμπλικανοί, οι οποίοι είδαν τη δημοτικότητα του τότε προέδρου να εκτινάσσεται, ενώ οι ίδιοι είχαν σοβαρές απώλειες στις επόμενες εκλογές.

Αυτός είναι και ο σημαντικότερος λόγος για τον οποίο η Πελόζι διατύπωνε όλο αυτό το διάστημα τις αντιρρήσεις της, επιμένοντας ότι μία τέτοια κίνηση θα περνούσε ενδεχομένως το μήνυμα στον αμερικανικό λαό ότι το κόμμα δεν εστιάζει στον στόχο του. Η Πελόζι λάμβανε ασφαλώς υπόψη της και τις δημοσκοπήσεις, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων συγκλίνει στο συμπέρασμα ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί δεν συμφωνούν με την εκκίνηση της διαδικασίας εις βάρος του προέδρου.

Για τους περισσότερους Δημοκρατικούς ωστόσο, φαίνεται πως οι ανησυχίες της Πελόζι δεν μπορούν να συγκριθούν με τα εγκλήματα που φέρεται να διέπραξε ο Τραμπ. Μένει να φανεί εάν θα δικαιωθούν ή θα επαναληφθεί η ιστορία του Μπιλ Κλίντον.